Peyami Safa: Revizyonlar arasındaki fark

''[[Şimşek (roman)|Şimşek]]''{{'}}te bir hasta ile rahat büyümüş bir kadının evliliğini ve kadının eşini aldatması konusunu işleyerek [[aile]] konusu üzerine durdu. Bu roman kendisinin ilk dönem eserlerinden olduğu için edebi ve tahlil yönünden sade bir görünüme sahiptir. ''[[Mahşer (roman)|Mahşer]]''{{'}}de [[I. Dünya Savaşı]]'nın yıkıcı ve sosyo-kültürel etkileri görülmektedir. Konusu genç bir [[öğretmen]]in [[Çanakkale Savaşı]]'na katılması, savaş sonrasında geçim sıkıntısı çekmesi, birçok olumsuz duruma şahit olması ve yaptığı evliliğidir. Romanın genel teması ise savaş sonrasında yaşanan kültür değişimleridir. ''[[Canan (roman)|Cânân]]''{{'}}da kendi çıkarları için çevresindeki erkekleri kullanan güzel bir kadınının evli bir adamı eşinden ayırması, onunla evlenmesi, öz annesi tarafından öldürülmesi ve yalnız kalan erkeğin eski eşine geri dönmesini işledi. ''[[Dokuzuncu Hariciye Koğuşu]]'' adlı otobiyografik eseri ''[[Resimli Ay]]'' matbaasında basıldı. Bu eserini arkadaşı [[Nâzım Hikmet]]'e ithaf etti. Konu olarak da on beş yaşındaki genç bir çocuğun hastalığı sebebiyle yaşadığı acı ve sıkıntıları işledi. Yaptığı tahlillerle [[psikolojik roman]] türünde [[Türk edebiyatı]]'nın özgün eserlerinden birini verdi. 1943 yılında [[İngilizce]]ye çevrilen ''[[Fatih-Harbiye]]''{{'}}de Doğu-Batı çatışmasını ve bunun genç nesillere olan etkisini bir genç kız ile onun ailesi, sözlüsü ve arkadaşları ekseninde işledi. ''[[Bir Tereddüdün Romanı]]''{{'}}nda I. Dünya Savaşı sonrasında Türk aydınlarının yaşadığı değişimleri ele aldı. ''[[Matmazel Noraliya'nın Koltuğu]]''{{'}}nu [[parapsikoloji]], [[metapsişik]] ve ispritizma gibi düşüncelere ilgi duymaya başladığı bir dönemde yazdı. Romanın ana temasında karşılaştığı birtakım olayları [[materyalist]] ve [[Pozitivizm|pozitivist]] dünya görüşü ile açıklamaya çalışan bir gencin hikâyesi vardır. ''[[Yalnızız]]'', ''Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'' ve ''Matmazel Noraliya'nın Koltuğu'' ile beraber Peyami Safa'nın bıraktığı en önemli eserlerin başında gelir. İlk olarak ''Yeni İstanbul''{{'}}da tefrika edilmiş ardından da [[kitap]] olarak basılmıştır. Bu romanda da parapsikolojik ve metapsişik gibi konular irdelenmiştir. Eserde Doğu-Batı sentezi kavramı bir [[ütopya]] olarak da işlenmiştir. Simeranya ütopyası ana karakter olan Samim'in hayali bir dünyasıdır.<ref name=":TDVİA" /><ref name=":SÜ" />

 

 

Peyami Safa'nın romancılığı genel anlamda Doğu-Batı çatışmaları ve sentezi üzerine kuruludur. Bu medeniyetler arasında yaşanan [[psikoloji]]k ve bedeni problemler romanlarında öne çıkan konuların başında gelir. Seçtiği [[hikâye]]ler [[metafizik]] unsurlarla genişletilmiştir. Eserleri yayımlandığı dönemlerin [[Sosyoloji|sosyal]], [[psikoloji]]k, [[kültür]]el, [[ekonomi]]k ve [[Siyaset|siyasal]] izlerini taşır. Roman yazımı için önemli sayılan takdim, teşvik, takdir, [[Eleştiri|tenkit]], [[Betimleme|tasvir]] ve tahlil ögelerini romanlarında sıklıkla tercih etmiş, tahlil yeteneği ile [[Türk edebiyatı]] için önemli yapıtlar bırakmıştır. Anlatım tekniği çoğu zaman birinci ve üçüncü tekil şahsın anlatımıdır. Bu ikisi dışında biyografik anlatım tekniğinin izleri ''Bir Tereddüdün Romanı'' ile ''Dokuzuncu Hariciye Koğuşu''{{'}}nda ağır basmaktadır. Romanlarında genç kadın karakterleri kültürel değişimlerinden en fazla nasibini alan kişilerdir. Romanlarındaki kadınların genel olarak belirli bir [[meslek]]leri yoktur; bazıları yabancı dil bilir (Mualla, Vildan, Vedia) bazıları da [[öğrenci]]dir (Neriman, Selma). Romanlarındaki ana düğüm ve çözümler kadın karakterlerin üzerine kuruludur. Erkek karakterler ise genel anlamda bedeni ve ruhi anlamda zaafları olan kişilerdir. Maddi ve manevi problemler erkek karakterlerin genel özellikleridir. Bu kişiler ya ailelerinden ayrılarak yalnız yaşayan (Nihat, Ferit, Orhan) ya da ailesi ile yaşayan fakat farklı bir [[ruh]] dünyasına sahip kişilerdir (Genç Hasta, Şinasi).<ref>{{Web kaynağı | yazar1 = Ekiz, Osman Nuri | yazar2 = Hiperlink | başlık = Peyami Safa | url = http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=578708&lang=tr&site=eds-live&scope=site&ebv=EB&ppid=pp_Cover | yayıncı = Toker Yayınları | erişimtarihi = 21 Şubat 2017 | tarih = 1984 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20170222110523/http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=578708&lang=tr&site=eds-live&scope=site&ebv=EB&ppid=pp_Cover | arşivtarihi = 22 Şubat 2017}}</ref>