Gut: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
BotHorizon (mesaj | katkılar) k Geçersiz tarih formatı düzeltiliyor. |
||
62. satır:
===NSAİİ'ler===
NSAİİ'ler gutun olağan birinci basamak tedavisidir ve hiçbiri diğerinden anlamlı derecede daha az veya daha çok etkili değildir.<ref name=Review08/> Bu ilaçlarla dört saat içinde iyileşme görülebilir ve bir iki haftalık tedavi önerilir.<ref name=Review08/><ref name=Lancet2010/> Ancak, bu ilaçların [[gastrointestinal kanama]], [[böbrek yetmezliği]] veya [[kalp yetmezliği]].gibi sağlık sorunları olan kişilerde kullanılmaları önerilmez.<ref name=JFP09/> Geçmişte [[indometazin]] en sık kullanılan NSAİİ olsa da, daha üstün bir etkinin olmadığı durumlarda daha iyi yan etki profilinden dolayı [[ibuprofen]] gibi bir alternatif tercih edilebilir.<ref name=CFP09>{{Dergi kaynağı|author=Laubscher T, Dumont Z, Regier L, Jensen B |title=Taking the stress out of managing gout |journal=Can Fam Physician |volume=55 |issue=12 |pages=1209–12 |year=2009 |month=December |pmid=20008601 |doi= |url=|pmc=2793228}}</ref> NSAİİ'lere bağlı gastrik yan etki riski taşıyan kişilere ilave bir [[proton pompası inhibitorü]] verilebilir.<ref name="CKS-NLH">{{Web kaynağı | author = Clinical Knowledge Summaries | başlık = Gout - Management -- What treatment is recommended in acute gout? | url = http://cks.library.nhs.uk/gout/management/detailed_answers/managing_acute_gout/treatment | yayıncı = [[National Library for Health]] | erişimtarihi =
===Kolşisin===
74. satır:
===Profilaksi===
İleri gut vakalarının önlenmesinde [[ksantin oksidaz inhibitörleri]]([[allopurinol]] ve [[febuksostat]]dahil) ve [[ürikozürik]]lerin ([[probenesid]] ve [[sülfinpirazon]] dahil) dahil olduğu birkaç ilaç faydalıdır. Atağı kötüleştirdiklerine dair teorik bazdaki endişelere bağlı olarak<ref name=Review08/> genellikle akut atağın iyileşmesinden sonraki bir iki haftadan önce kullanılmaya başlanmazlar ve ilk üç ila altı ay boyunca çoğunlukla NSAİİ veya kolşisin ile birlikte kullanılırlar.<ref name=Lancet2010/> Yıkıcı eklem değişiklikleri, kireçlenme veya [[akut ürik asit nefropatisi|ürat nefropatisi]] görülmedikçe<ref name=German09>{{Dergi kaynağı |author=Tausche AK, Jansen TL, Schröder HE, Bornstein SR, Aringer M, Müller-Ladner U |title=Gout--current diagnosis and treatment |journal=Dtsch Arztebl Int |volume=106 |issue=34–35|pages=549–55 |year=2009 |month=August |pmid=19795010 |pmc=2754667 |doi=10.3238/arztebl.2009.0549 }}</ref>, kişi iki gut atağı geçirene dek tavsiye edilmezler çünkü bu ana dek maliyetlerinin uygun olduğu düşünülmez.<ref name=Review08/> Serum ürik asit düzeyleri 300–360 µmol/l'nin (5,0-6,0 mg/dl) altına düşene dek üratı azaltıcı önlemler artırılmalı ve süresiz olarak devam edilmelidir.<ref name=Review08/><ref name=Lancet2010/> Bu ilaçlar bir atak anında kronik olarak kullanılıyorlarsa ilaçların kesilmesi tavsiye edilir.<ref name=PM2010/> Düzeyler 6,0 mg/dl'nin altına getirilemiyorsa ve tekrar eden ataklar mevcutsa, bu durum tedavi başarısızlığı veya inatçı gut olarak kabul edilir.<ref>{{Dergi kaynağı|last=Ali|first=S|coauthors=Lally, EV|title=Treatment failure gout.|journal=Medicine and health, Rhode Island|date=2009 Nov|volume=92|issue=11|pages=369-71|pmid=19999896}}</ref> Genel olarak, probenesidin allopurinolden daha az etkili olduğu görülür.<ref name=Review08/> [[Ürikozürik]] ilaçlar genellikle, ürik asit salgılanması normalden az olduğunda tercih edilir (ürik asit salgılanmasının normalden az olması, idrar numunelerinin 24 saat boyunca toplanması sonucunda 800 mg'dan daha az miktarda ürik asit elde edilmesi şeklinde belirtilir).<ref name=agabegi2nd251>{{cite book|author=Elizabeth D Agabegi; Agabegi, Steven S. |title=Step-Up to Medicine (Step-Up Series) |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |location=Hagerstwon, MD |year=2008 |pages=251 |isbn=0-7817-7153-6 |oclc= |url=http://books.google.ca/books?id=y13wgJyQwkEC&pg=PA251}}</ref> Ancak, kişide [[böbrek taşı]] öyküsü varsa tavsiye edilmezler.<ref name=agabegi2nd251/> 24 saatlik idrarda 800 mg'dan daha fazla miktarda ürik asit görülmesi yani aşırı üretim durumunda, [[ksantin oksidaz inhibitorü]] tercih edilir.<ref name=agabegi2nd251/> Ksantin oksidaz inhibitörleri (allopurinol ve [[febuksostat]] dahil) ürik asit üretimini engellerler. Bu ilaçlarla uzun süreli tedavi güvenlidir ve iyi tolere edilirler ve allopurinol az sayıda insanda aşırı duyarlılığa neden olsa da böbrek yetmezliği veya ürat taşı olan kişilerde kullanılabilirler.<ref name=Review08/> Bu gibi durumlarda, alternatif ilaç olan febuksostat tavsiye edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://guidance.nice.org.uk/TA164/Guidance/Considerations_1 | başlık = Febuxostat for the management of hyperuricaemia in people with gout (TA164) Chapter 4. Consideration of the evidence | yayıncı = Guidance.nice.org.uk | tarih = | erişimtarihi =
==Prognoz==
86. satır:
==Epidemiyoloji==
Gut, hayatlarının bir döneminde Batı nüfusunun yaklaşık %1-2'sini etkiler ve gün geçtikçe daha da yaygın hale gelmektedir.<ref name=Review08>{{Dergi kaynağı |author=Chen LX, Schumacher HR |title=Gout: an evidence-based review |journal=J Clin Rheumatol |volume=14 |issue=5 Suppl |pages=S55–62 |year=2008 |month=October |pmid=18830092|doi=10.1097/RHU.0b013e3181896921 |url=}}</ref><ref name=Lancet2010>{{Dergi kaynağı |author=Richette P, Bardin T|title=Gout |journal=Lancet |volume=375 |issue=9711 |pages=318–28 |year=2010 |month=January |pmid=19692116|doi=10.1016/S0140-6736(09)60883-7 |url=}}</ref> Gut oranları 1990-2010 yılları arasında neredeyse iki katına çıkmıştır.<ref name=Nature2009>{{Dergi kaynağı |author=Terkeltaub R |title=Update on gout: new therapeutic strategies and options|journal=Nat Rev Rheumatol |volume=6 |issue=1 |pages=30–8 |year=2010 |month=January |pmid=20046204|doi=10.1038/nrrheum.2009.236 |url=}}</ref> Bu artışın artan yaşam süresi beklentisi, yeme alışkanlıklarındaki değişiklik ve gut ile ilişkili metabolik sendrom ve [[yüksek tansiyon]] gibi hastalıklardaki artıştan dolayı olduğu düşünülmektedir.<ref name=Epi2008>{{Dergi kaynağı |author=Weaver AL |title=Epidemiology of gout |journal=Cleve Clin J Med |volume=75 Suppl 5|issue= |pages=S9–12 |year=2008 |month=July |pmid=18819329 |doi= |url=}}</ref> Gut oranlarını yaş, ırk ve mevsim dahil birkaç faktörün etkilediği bulunmuştur. 30 yaş üzeri erkeklerde ve 50 yaş üstü kadınlarda görülme sıklığı %2'dir.<ref name=JFP09>{{Dergi kaynağı |author=Winzenberg T, Buchbinder R |title=Cochrane Musculoskeletal Group review: acute gout. Steroids or NSAIDs? Let this overview from the Cochrane Group help you decide what's best for your patient |journal=J Fam Pract |volume=58 |issue=7 |pages=E1–4 |year=2009 |month=July |pmid=19607767|doi= |url=}}</ref> Amerika Birleşik Devletlerinde gutun Afrika kökenli Amerikalı erkeklerde görülmesi Avrupa kökenli Amerikalılara göre iki kat daha olasıdır.<ref>{{Web kaynağı | author = Rheumatology Therapeutics Medical Center | başlık = What Are the Risk Factors for Gout? | url = http://www.arthritisconsult.com/gout.html#risk | erişimtarihi =
==Tarihçe==
[[Dosya:Jan Verkolje - Antonie van Leeuwenhoek.jpg|thumb|alt=Uzun, kıvırcık bir peruk takan ve uzun bir sabahlık giyen bir adam oturmakta ve dışarıyı seyretmektedir. Sol kolunu küçük bir masaya dayamıştır ve sol eliyle bir kutu tutmaktadır. Arkasında bir küre bulunmaktadır.|[[Antonie van Leeuwenhoek]] ürik asit kristallerinin mikroskopik görünümünü 1679 yılında tanımlamıştır.<ref name="Pillinger"/>]] "Gut" kelimesi ilk olarak Bocking'li Randolphus tarafından milattan sonra yaklaşık 1200'lü yıllarda kullanılmıştır. Sıvı "damlası" anlamına gelen [[Latin]] kelime ''gutta''dan türemiştir.<ref name="Pillinger"/> Oxford İngilizce Sözlüğüne göre [[suyukçuluk]] ve "eklemin içindeki ve etrafındaki kandan hastalıklı maddenin 'damlaması' kavramından" türemiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.oed.com/view/Entry/80290 | başlık = gout, n.1. | çalışma = Oxford English Dictionary, Second edition, 1989 | erişimtarihi =
==Diğer hayvanlarda==
|