Brighton: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
BotHorizon (mesaj | katkılar)
k Geçersiz tarih formatı düzeltiliyor.
64. satır:
== Tarihçe ==
 
Brighton kenti İngiltere'yi ellerine geçiren Normanların arazi ve nüfus sayımı için 1086'da hazırlamış oldukları [[Domesday]] adlı belgede "Brighthelmstone" olarak anılmakta ve bu yerleşkenin malikane kirası 8000 [[ringa]] balığı olarak geçmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nationalarchives.gov.uk/documentsonline/search-results.asp?searchtype=browserefine&query=place%3dbrighton&catıd=24&pagenumber=1&querytype=1 | başlık = National Archives: Domesday Book: Brighton | erişimtarihi = 2009-12-13 Aralık 2009| arşivengelli = evet}}</ref>
 
Haziran 1554'de Fransa ile İngiltere arasındaki savaşlar sırasında ''Brighthelmstone'' yerleşkesi Fransızların hücumuna uğramış ve talan edilip yakılmıştır. Bu nedenle bu eski yerleşkeden günümüze sadece kenti eski sokak planı olan "The Lanes" bölgesi ve "St Nicholas Kilisesi" kalmıştır. Günümüzde bulunan ilk Brighthelmstone resim eskizi 1545'de yapılmış olup 1514 Fransız hücumundan önceki yerleşkeyi gösterdiği kabul edilmektedir.<ref>Carder (1990), s.17</ref>
 
1740'li ve 1750'li yıllarda [[Lewes]] kentinde bulunan "Richard Russell" adlı bir doktor hastalarına Brighton'a gidip orada deniz suyuna girmelerini bir doğal tedavi olarak tavsiye etmeye başlamıştır.<ref>Özellikle zamanının bilgileri ve terimleri ile [[isorbüt]], [[sarılık]], [[cüzzam]] gibi "salgı bezleri" hastalıkları için denize girme tedavisi tavsiye etmiştir. {{Kitap kaynağı|başlık=The Oeconomy of Nature in Acute and Chronical Dıseases of the Glands|url=http://www.archive.org/details/oeconomynaturei00russgoog|last=Russell|first=Richard| edition=8th |year=1755| publisher=John and James Rivington, London; and James Fletcher, Oxford|erişimtarihi=2009-12-7 Aralık 2009}}</ref> Bu çok geçmeden bir deniz girme kürü modası haline gelmiştir.
 
Bu moda ise kentin özellikle başkent Londra şehri sakinleri için bir deniz tatil kenti olarak hızla gelişmesine neden olmuştur. Böylece o zamana kadar bir balıkçı kenti olan Brighton 1780'li yıllarda Kral George tipi mimarı stilli yeni yapılarla ve "teras" adı verilen rezidanslarla dolmaya başlamıştır. 1783'de o zaman "Galler Prensi" olan Prens George tarafından ziyaret edilmiş ve bu prens tarafından çok beğenilmiştir. Bundan sonra Galler Prensi çalışma saatleri dışındaki boş zamanlarını Brighton'da geçirmeye başlamıştır ve bu 1811de hasta olan kral [[III. George]]'a naip olup "Naip Prens" adıyla anıldıktan ve sonra [[IV. George]] olarak tahta geçmesinden sonra da devam etmiştir. Bu da Brighton'un İngiltere'nin zenginleri ve ileri gelenleri için bir tatil merkezi olmasına yol açmıştır. Bu pres Brighton'un en merkezi bir mevkinde 1767'den itibaren o zamanlar moda olan Hindlı-Arap mimarisi stilinde kubbelerle ve içerisi Orta-Doğu, Uzak-Doğu'dan getirilmiş veya onlardan taklit edilmiş mobilya ve mefruşat ile dolu "Brighton Krallık Pavyonu" adlı bir tatil konağı yaptırmaya ve sonra bunu genişletmeye başlamıştır. Bu dönemde yerleşkenin ismi Brighton olmuştur.<ref>Mawer, A. and F.M. Stenton, ''The Place-Names of Sussex'', Part II, Cambridge 1930, s.291.</ref>
75. satır:
 
Brighton etrafındaki şehirleşmiş bölge eski kent sınırlarının dışına yayılmaya başlamıştır. 1873'de ve 1952'de yapılan sınır değişiklikleri ile bu şehirleşmiş arazinin bir kısmı kent sınırları içine alınmıştır. Ama yine de şehirleşmiş bölge gelişmiştir; örneğin [[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra yapılan yerel idareye ait olan kiralık evlerden oluşan "Woodingdean" semti.
[[1961]]'de 160.000 kişiye ulaşan nüfus sahil boyunca yan yana uzayan Brighton, Worthing ve Littlehampton isimli üç yerleşim biriminden oluşan kent dokusuyla şehirsel nüfusu günümüzde yaklaşık olarak 480.000 olmuştur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.statistics.gov.uk/statbase/ssdataset.asp?vlnk=8271&More=Y | başlık = KS01 Usual resident popülation: Census 2001, Key Statistics for urban areas | erişimtarihi = 2007-04-11 Nisan 2007| arşivurl = http://web.archive.org/web/20110807024554/http://www.statistics.gov.uk/statbase/ssdataset.asp?vlnk=8271&More=Y | arşivtarihi = 7 Ağustos 2011}}</ref>
 
1960'li yıllardan itibaren İngiliz yazlık tatil alma gelenekleri değişmiş ve Güney Avrupa'ya "charter" uçuşlarıyla yapılan tatiller popüler olup İngiliz sahil şehirleri çok büyük ziyaretçi kaybetmişlerdir. Bunun sonucu Brighton'da da görülmüş ve şehir moda yerleşke olma imajını kaybetmiş; aşağı sınıfların günübirlik tatillerine hedef olan bir köhne sahil şehri olmaya yüz tutmuştur. 1970'li ve 1980'li yıllarda Brighton eski moda yaz tatili hedefi olmaya büyük gayretler sarf etmiştir. Bu uğraşlardan en önemlilerinden biri 0.51&nbsp;km² üzerine 1971-1979 döneminde kurulan "Brighton Marina" olmuştur. Ayrıca yeni kurulan rezidanslar, örneğin "North Laine", eski 19. yy "Naiplik Dönemi" moda şehri imajına dönmeye yol açmıştır.
137. satır:
{{commons|Brighton}}
* [http://en.wikivoyage.org/wiki/Brighton_(England) Brighton - Wikivoyage (en)]
* {{Web kaynağı | url = http://www.google.com/maps?f=q&hl=en&geocode=&q=brighton&ie=UTF8&ll=50.820469,-0.135183&spn=0.018463,0.039911&t=k&z=15&om=1 | başlık = Brighton from Space - Satellite image of Brighton courtesy of Google Maps | erişimtarihi = 2007-08-20 Ağustos 2007| arşivengelli = evet}}
* {{Web kaynağı | url = http://archive.is/I3nL | başlık = History of Brighton and the Royal Pavilion palace | erişimtarihi = 2007-08-20 Ağustos 2007| arşivurl = http://web.archive.org/web/20130116022633/http://archive.is/I3nL | arşivtarihi = 16 Ocak 2013}}
* [http://www.brightonlife.com/ "Brighton Life" turizm rehberi] {{en icon}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Brighton" sayfasından alınmıştır