Vikipedi

Osmanlı donanması: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Yzkoc (mesaj | katkılar)
Devriyeler
128.326 değişiklik
düzeltme
kDeğişiklik özeti yok
1. satır:
{{Seçkin madde}}
{{Osmanlı İmparatorluğu'nun Askeriyesi}}
'''Osmanlı Donanması''' ya da eski adıyla '''Donanma-yı Humâyûn''', [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin deniz kuvvetleri. XIV. yüzyılda kuruldu.<ref name="TSK" >[http://www.dzkk.tsk.tr/turkce/tarihimiras/geneltarihce.php TSK'nın resmi tarihçe sayfası]</ref><ref name= "Larousse17" >Büyük Larousse (1986), Milliyet Yayınları, Cilt 17, s. 8946 - 8947</ref> Osmanlı Devleti, 1323 yılında [[Karamürsel]]'i fethederek denize ulaştı, [[Karamürsel Alp|KaramürselKara Mürsel Bey]] komutasında ilk donanma oluşturuldu ve [[Kocaeli]]'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı.<ref>[http://www.karamursel.bel.tr/bpi.asp?caid=98&cid=570 Karamürsel İlçesi Resmi tarihçe sayfası]</ref><ref name="dzkk" >[http://www.dzkk.tsk.tr/turkce/tarihimiras/UnluDenizcilerimiz.php DZKK, Ünlü Türk Denizcileri]</ref> 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı.<ref name= "TSK" /> Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi (Donanma Komutanı), KaramürselKara Mürsel Bey oldu.<ref name="dzkk" /> 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan [[Orhan Gazi#Rumeli'ye geçiş|Rumeli'ye geçiş]]in önü açıldı.<ref name="TSK" /> Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla [[İzmit]], [[Gelibolu]] ve son olarak da [[İstanbul]] oldu.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" >Büyük Larousse (1986), Milliyet Yayınları, Cilt VI, s. 3037 - 3041</ref>
 
[[İstanbul'un fethi|İstanbul'un Fethi]]'nde [[II. Mehmed]], donanmadan yararlandı.<ref name="Larousse6" /> Karadeniz'de ve Akdeniz'de etkisi artan Osmanlı donanması, [[Ridaniye Muharebesi|Mısır seferindeSeferi]]'nde Osmanlı kuvvetlerine lojistik destek sağladı.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" /> 1538 yılında [[Preveze Deniz Muharebesi]] kazanıldı. Bundan sonra [[Cerbe Deniz Muharebesi]] de kazanıldı, [[Malta kuşatması|Malta kuşatıldı]] ancak bir şey elde edilemedi. Osmanlı donanmasını büyütmek için birçok tersane kuruldu, ihtiyaç duyulan malzemeler Kocaeli'den, [[Biga]]'dan, [[Samsun]]'dan, [[Kastamonu]]'ndan ve [[Aydın]]'dan getiriliyordu.<ref name="Larousse17" /><ref>[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/26/201.pdf Osmanlı Denizciliğinde Gemi Kazaları ve Dalışlar, Şenay Özdemir]</ref> Kaptan-ı Deryalara gelenek olarak [[Cezayir]] beylerbeyliği verilirdi.<ref name="Larousse17" /> Tersane-i Amire'nin bulunduğu [[Kasımpaşa, Beyoğlu|Kasımpaşa]]'nın inzibat sorumlusu donanma idi. Gelibolu, [[Akdeniz adaları listesi|Akdeniz adaları]] ve [[İzmir]]'in bazı yerleri Osmanlı kaptanlarına dirlik olarak verilirdi.<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=HPWAeusIuiI ''İlber Ortaylı ile Osmanlı Donanması'', 03:00]</ref>
 
16. yüzyılda [[Hint Okyanusu]]'nda [[Portekiz Krallığı]]'na karşı [[Hadım Süleyman Paşa]] ve [[Piri Reis]] komutasında seferler düzenlendiyse de, Portekiz donanması üstün geldi ve Piri Reis idam edildi.<ref name="hurmuz" >[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/1574/17072.pdf Piri Reis'in Hürmüz Seferi ve İdamı, Ertuğrul Önalp]</ref> [[İnebahtı Savaşı]]'ndan sonra ağır kayıplar veren Osmanlı donanması, kayıplarını telafi etmeyi başardı.<ref name="lepanto" >[http://www.turkishstudies.net/sayilar/sayi16/%C3%A7akiribrahimethem1225.pdf İnebahtı Savaşı ve Donanmanın Yeniden İnşası, İbrahim Etem Çakır]</ref> Osmanlı Devleti, [[Osmanlı Devleti duraklama dönemi|duraklama dönemi]]nden itibaren deniz ticaretinde [[Avrupa]]lı devletlerden geri kaldı.<ref name="Larousse6" /> XVIII. yüzyılda [[Mezomorto Hüseyin Paşa]]'nın girişimleri ile donanmada reform yapıldı.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse17" /><ref group="Not">Mezomorto lakabı, Venedikliler tarafından verilmiş bir lakaptır ve ''yarı ölü'' anlamına gelmektedir. Bazı kaynaklarda mezomorta ve mezemorto olarak da geçmektedir.</ref> Fakat denizlerde ciddi bir üstünlük sağlanamadı. 1773 yılında [[Cezayirli Gazi Hasan Paşa]]'nın [[Kaptan-ı derya]] olmasıyla [[Bahriye Mektebi]] açıldı, burada modern eğitim verilmeye başlandı ve 1776 yılında [[Tersane-i Amire]]'nin yakınlarında ikinci Bahriye Mektebi olarak Hendesehane-i Bahri açıldı.<ref name="dho-tarihce" >[http://www.dho.edu.tr/ Deniz Harp Okulu, Tarihçe Sayfası]</ref> [[19. yüzyıl]]da Osmanlı Devleti, [[Fransa'nın Mısır Seferi]]'nde Birleşik Krallık donanmasından [[Nil Muharebesi|yardım aldı]]. Bundan sonra [[III. Selim]]'in reformlarını devam ettiren [[II. Mahmud]] devrinde donanma, 1827 yılında [[Navarin Deniz Muharebesi|Navarin]]'de imha edildi.<ref name="Besirli" >[http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/taed/article/view/1503/1501 Sultan Abdülaziz'den I. Dünya Savaşı'na Osmanlı Donanması, Mehmet Beşirli]</ref> II. Mahmud döneminde [[Amerikalılar|Amerikalı]] mühendislerin yardımlarıyla reformlar devam etti, Osmanlı tersanelerine modern deniz sanayi girdi ve dönemin en büyük savaş gemisi unvanını elinde tutan [[Mahmudiye (kalyon)|''Mahmudiye'']] de o dönemde denize indirildi. II. Mahmud'un ölümünden sonra bu mühendisler İstanbul'u terk etmek zorunda bırakıldı<ref name="Besirli" />, tahta çıkan [[Abdülmecid]] döneminde, 1840 yılında Bahriye meclisi kuruldu ve modern donanma çalışmaları devam etti. İlk denizcilik şirketi [[Şirket-i Hayriye]] de bu dönemde kurulmuştu. [[Abdülaziz]] döneminde ise, 1867 yılında Bahriye Nazırlığı kuruldu. Abdülaziz döneminde devam eden reformlar ile yabancı ülkelerden çok sayıda modern savaş gemisi satın alındı. 1878'den itibaren [[II. Abdülhamid]]'in güvensizliği sonucu donanma, [[Haliç]]'te terk edildi ve denize açılmadı.<ref name="Larousse6" /><ref name="Besirli"/> [[1897 Osmanlı-Yunan Savaşı]]'nda Osmanlı donanması kendini gösteremedi, 1909 yılında [[Donanma Cemiyeti]]'nin çabaları ile modern donanma çalışmaları halkın bağışlarıyla devam etti.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" /> Bu cemiyetin çabaları ile çok sayıda modern savaş gemisi satın alındı, Alman subaylardan oluşan bir heyet ile reform çalışmaları canlandı. [[Trablusgarp Savaşı]]'nda ve [[Balkan Savaşları]]'nda Osmanlı donanması etkinlik gösterdi, fakat [[I. Dünya Savaşı]]'nda [[Ege Denizi]]'nde sınırlı faaliyet göstermek zorunda kalan donanma, [[Çanakkale Deniz Savaşları]]'nda başarılı oldu.<ref name="TSK" /><ref>20. Yüzyıl Ansiklopedisi (1990), Tercüman Yayınları, s. 76 - 79</ref> I. Dünya Savaşı'nın ardından donanma, [[Marmara Denizi]]'nde [[İtilaf Devletleri|İtilaf kuvvetlerinin]] kontrolü altına girdi.<ref name="TSK" />
9. satır:
== Osmanlı öncesi dönem ==
[[Dosya:Beylicats d’Anatolie vers 1330-tr.svg|thumb|sağ|400pik|[[Anadolu Selçuklu Devleti]] sonrası [[Anadolu Beylikleri]].]]
1071 yılında yapılan [[Malazgirt Savaşı]]'ndan beri Anadolu'ya yerleşmekte olan [[Selçuklu Devleti]], 1081 yılında Ege'ye ve Marmara'ya ulaşmıştı.<ref name="Geyikoglu" >[http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/taed/article/view/1434/1430 Selçuklular'ın Deniz Politikası, Hasan Geyikoğlu]</ref> [[Bizans İmparatorluğu|BizansBizanslılar]]lılardan'dan ve İtalyanlardan[[Ceneviz Cumhuriyeti|Cenevizliler]]'den öğrenilen tekniklerle ilk donanma çalışmalarına başlandı.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" /> [[Çaka Bey]], İstanbul'da esir olduğu süreçte bu teknikleri öğrendi, [[III. Nikiforos]]'un ölümü üzerine tahta çıkan yeni Bizans imparatoru [[I. Aleksios]], Çaka Bey'i serbest bıraktı ya da Çaka Bey kaçtı.<ref name="dzkk" /> Bunun üzerine İzmir'de [[Çaka Beyliği]] kuruldu. Burada bilinen ilk Türk donanması kuruldu<ref name="dzkk" /><ref>[http://www.turkishstudies.net/Makaleler/760665746_49Palaz%20Erdemir%20Hatice.pdf Eski Türklerde Su ve Su Ulaşımı, Hatice Palaz Erdemir]</ref>, 1089'da [[Midilli (ada)|Midilli]] ve 1090'da [[Sakız Adası|Sakız]] ele geçirildi.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" /> [[İznik]]'te Ebülkasım, yeni bir donanma inşasına başladıysa da Bizans'ın müdahalesi ile gemiler yakıldı.<ref name="Larousse6"/><ref name="Geyikoglu" /> Anadolu Selçuklu Devleti döneminde ticaret güvenliğini sağlamak için denizciliğe ağırlık verildi, 1207 yılında liman kenti olan [[Antalya]] ele geçirildi. [[Sinop]]'ta tersane kuruldu. [[I. İzzeddin Keykavus]], 1214'te [[Kıbrıs Krallığı]] ve 1216'da [[Venedik Cumhuriyeti|Venedik]] ile ticaret anlaşması imzaladı. Mısır ile deniz ticareti vardı, bu döneme denk gelen [[Haçlı Seferleri]] Selçuklu ticaretini olumsuz etkiliyordu.<ref name="Geyikoglu"/> Antalya kaybedilince Selçuklular 1216'da şehri geri aldı. 1220'de tahta çıkan [[I. Alaeddin Keykubad]], o dönemde ''Kalonoros'' olarak bilinen [[Alanya]]'yı fethetti ve ''Alaiye'' adını verdi.<ref name="Geyikoglu"/> Alanya'da tersane kuruldu, bu tersane ilk organize tersane olarak görülmektedir.<ref name="TSK" /><ref name="Geyikoglu" /> 1225 yılına kadar Alanya ile [[Silifke]] arasındaki birçok kıyı kalesi ele geçirildi.<ref name="Geyikoglu" /> Ayrıca Keykubad, 1224 yılında Hüsameddin Çoban komutasında bir Karadeniz donanması hazırlattı ve sefere çıkıldı, [[Kırım Özerk Cumhuriyeti|Kırım]]'ın [[Sudak, Kırım|Sudak]] kenti ele geçirildi.<ref name= "Larousse6" /><ref name="Geyikoglu" /><ref>[http://www.vatankirim.net/yazi.asp?yaziNo=78 Sudak tarihi, vatankirim.net]</ref> Sudak'taki Selçuklu hakimiyetinin ne kadar sürdüğü bilinmemekle beraber, 1239'da [[Moğol istilaları]]'na kadar Selçuklu hakimiyetinde kaldığı tahmin ediliyor.<ref name="Geyikoglu" /> Keykubad'ın ölümünden sonra tahta çıkan [[II. Gıyaseddin Keyhüsrev]] döneminde Moğol istilaları başladı ve [[Kösedağ Muharebesi]] ile devlet zayıfladı, aralarında Sinop'un da bulunduğu birçok Karadeniz bölgesi [[Trabzon İmparatorluğu]] tarafından ele geçirildi, ancak 1266'da Sinop geri alındı.<ref name="Geyikoglu" /> Kösedağ Muharebesi'nden itibaren Anadolu Selçuklu Devleti, Moğollara bağlı hale geldi.
 
Özellikle Batı Anadolu'da birçok [[uç beyliği]] kuruldu, bu beyliklerden bazıları denizcilikle ilgilendi.<ref name="TSK"/> Denizci beyliklerden bazıları [[Karesioğulları]], [[Aydınoğulları]], [[Menteşeoğulları]] ve [[Saruhanoğulları]] idi.<ref name="TSK"/><ref name="Larousse6"/> Bu beyliklere ait deniz kuvvetleri, Ege'de akınlar yaptı. Karesioğulları Beyliği, kurduğu tersanede gemiler inşa etmekte idi. [[Aydınoğlu Gazi Umur Bey]], Ege Denizi'nde birçok başarı elde etti ve [[Çanakkale Boğazı]] ile [[Rodos]] arasında kesin bir hakimiyet kurdu.<ref name="TSK" /><ref name="dzkk" /><ref name="Larousse6"/><ref>''The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453'' (1993), [[Donald Nicol|Donald MacGillivray Nicol]], Cambridge Üniversitesi, ISBN 9780521439916, [http://books.google.com.tr/books?id=y2d6OHLqwEsC&pg=PA144&dq=%22Umur+is+the+%27lion+of+God%27+leading+a+just+and+holy+war+of+conquest+against+the+%27miscreants%27+or+infidel+Christians.%22&hl=en&ei=0vQ5TueWComNmQXeuPG-Bw&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=%22Umur%20is%20the%20%27lion%20of%20God%27%20leading%20a%20just%20and%20holy%20war%20of%20conquest%20against%20the%20%27miscreants%27%20or%20infidel%20Christians.%22&f=false s. 114]</ref> XIV. yüzyılda Osmanlı Beyliği genişlemeye başladı, zamanla bu beylikler hakimiyet altına alındı ve Osmanlı donanmasının temelleri atıldı.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse17" /><ref name="Larousse6" />
42. satır:
Duraklama döneminden itibaren Osmanlı donanmasına verilen önem azaldı.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse17" /><ref name="Larousse6" /> Bu dönemde Osmanlı Devleti'nin kara ve deniz gücü zayıflamaya başladı.<ref>Tektaş, s. 151</ref> [[Sokollu Mehmet Paşa]]'nın çabalarına rağmen [[Don-Volga Kanal Projesi]] başarısız oldu, bu da Osmanlı donanmasının Rusya içlerine kadar müdahale edebilmesini engelledi.<ref name="Larousse17" /><ref>Halil İnalcık, ''Osmanlı-Rus Rekabetinin Menşei ve Don-Volga Kanalı Teşebbüsü (1569)'' (1948), Belleten Cilt XI, s. 349 - 402</ref> Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa'nın 1587'deki ölümüne kadar Akdeniz'deki Osmanlı kontrolü güçlükle de olsa devam edebildi.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" /> Bu arada dünya deniz ticareti okyanuslarda ağırlık kazandı ve Osmanlı bütçesi açık verdi.<ref name="Larousse17" /> [[Rus Çarlığı]], [[Hazar Gölü]]'ne kadar gelmişti ve bu sebeple orada da Osmanlı donanması kuruldu.<ref>Özdek, Cilt III, s. 566 - 567</ref> Osmanlı donanması ağırlıklı olarak [[kadırga]]lardan oluşuyordu, ancak yüz yıldan uzun zaman sonra Mezomorto Hüseyin Paşa döneminde kalyonlara gereken önem verilebildi.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse17" /><ref name="Larousse6"/><ref name="dho" >[http://www.dho.edu.tr/pusula/66/mezomortoh%C3%BCseyinpasa.html Mezomorto Hüseyin Paşa, DHO]</ref><ref>[http://www.bizimsahife.org/Kutuphane/Osmanli_Tarihi_Ans/Osmanli_Tarihi_M/359_Mezomorto_Huseyin_Pasa.htm Mezomorto Hüseyin Paşa, bizimsahife.org]</ref> 1580 yılında [[İspanyol İmparatorluğu]]'nun [[Portekiz]]'i işgal etmesi üzerine Hint Okyanusu'nda seferler yapıldı, 1585 yılında [[Emir Ali Bey]] komutasındaki Osmanlı donanması [[Mombasa]]'ya kadar ilerledi.<ref>[http://www.ajabuafrica.com/History%20-May08-Ali%20Bey%20in%20Mombasa.html Emir Ali Bey, ajabuafrica (İngilizce)]</ref><ref>[http://www.azaniansea.com/2009/09/ottoman-empire-in-east-africa.html Osmanlı Devleti Doğu Afrika'da, azaniansea (İngilizce)]</ref><ref name="erhanafyoncu" >[http://yasam.bugun.com.tr/afrikali-muslumanlar-i-kurtarmak-icin-sehit-oldu-167489-makalesi.aspx ''Afrikalı Müslümanlar'ı kurtarmak için şehit oldu'' makalesi, Erhan Afyoncu]</ref> 1589'da Osmanlılar tekrar sefere çıktı, fakat [[Kenya]]'daki bazı kabilelerin Portekiz'i desteklemesi ve Portekiz donanmasının geri dönmesi üzerine başarısız olundu.<ref name="erhanafyoncu" />
 
[[1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı]]'nda Osmanlı donanmasının faaliyetleri hakkında kaynak bulunamamaktadır, ancak Osmanlı ordusunun Tuna Nehri'ni geçerken ince donanmadan yararlandığı biliniyor.<ref>Özdek, Cilt III, s. 574</ref> 1609 yılında donanma Akdeniz'e açıldı, Malta - Floransa birleşik donanmasının [[Mısır]]'ın deniz yolunu abluka altına alması üzerine Kıbrıs'a yönelen Osmanlı donanması, burada Malta - Floransa donanmasını takibe aldı ve muharebe başladı, birleşik donanmada Türklerin ''Kara Cehennem'' dediği büyük bir kalyon da bulunuyordu.<ref name="bilgili">[http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/kkefd/article/viewFile/3881/3702 Sultan I. Ahmed Devri Deniz Muharebeleri, Ali Sinan Bilgili]</ref> Muharebede ''Kara Cehennem'' ve birkaç kalyon kontrol altına alındı, yaklaşık 160 adet top ve 2000 kadar tüfek ele geçirilmiş, 500 denizci de esir edilmişti.<ref name="bilgili" /> [[Kabe]]'nin onarılması için İstanbul'dan gönderilen malzemeler deniz yoluyla Mısır'a gitmekte idi, bu gemiler Osmanlı donanması tarafından korundu.<ref name="bilgili" /> 1613 yılında Osmanlı donanması, İspanyol donanmasına karşı yenildi ve yedi kadırga kaybedildi, Floransa donanması Silifke'yi vurdu.<ref name="bilgili"/> 6 Temmuz 1614 tarihinde Osmanlı donanması, Malta önlerine geldi ve çıkarma yapıldı. Osmanlı askerleri, üzerlerine gelen süvari ve piyade kuvvetlerini yendi, Malta başarıyla yağmalandı ve ganimetler yüklenerek geri dönüldü.<ref name="bilgili"/> Aynı yıl, Kazaklar, Karadeniz'de bir Osmanlı liman kenti olan Sinop'a baskın yaptı ve şehir yağmalandı, baskın yapan Kazakların çoğu dönüş yolunda yakalandı ve öldürüldü.<ref name="bilgili" /> Osmanlı Devleti'ne karşı yapılan bu savaşlara Venedik katılmamıştı, bundan dolayı Venedik ile ilişkiler olumlu gelişme gösterdi ve 1614'te bir ticaret antlaşması imzalandı.<ref name="bilgili" /> 1616 yılında, Karadeniz'de dolaşan Kazak gemileri üzerine sefer yapıldı ama sonuç alınamadı.<ref name="bilgili" /> [[I. Ahmet]] döneminde Akdeniz'deki Osmanlı deniz ticareti korunmaya çalışıldı, Fransa ve Venedik ile ticari ilişkiler gelişti ve Kuzey Afrika'daki Osmanlı otoritesi güçlendirildi.<ref name="bilgili" /> [[IV. Murad]] devrinde, [[Bağdat Seferi]]'ne çıkılınca Venedik savaş açtı. Venedikliler [[Dalmaçya]]'yı işgal etti, Venedik donanması ile Osmanlı donanması karşı karşıya gelmedi ve sonunda barış yapıldı, Dalmaçya iade edildi.<ref>Özdek, Cilt III, s. 647</ref> [[İbrahim (padişah)|Sultan İbrahim]] döneminde Venedik ile tekrar savaş başladı, [[Girit]]'e Osmanlı donanması sefer yaptı ancak [[Kandiye]] ele geçirilemedi, Venedik'in adaya olan lojistik desteği engellenemedi.<ref name="Larousse17" /><ref>Özdek, Cilt III, s. 651 - 652</ref> Kaptan-ı Derya [[Kara Musa Paşa]] bu savaşta öldü.<ref>Tektaş, s. 252</ref> Girit Seferi'nde Osmanlı donanması, Haçlı donanmasına karşı da mücadele etmek zorunda kaldı.<ref name="aysepul" >[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1132/13303.pdf Osmanlı-Fransız Diplomasisinin İki Mühim Evresi, Ayşe Pul]</ref> Fakat [[Otuz Yıl Savaşı]] sebebiyle güçlü bir Haçlı donanması oluşturulmadı, bu da Osmanlı donanması lehine bir gelişme idi.<ref name="aysepul" /> Girit, Fransızlar tarafından ciddi düzeyde desteklendi ve savaş uzadı,<ref name="aysepul" /> bu arada 1654 yılında Venedik donanması [[Çanakkale boğazı]]nı ablukaya aldı.<ref name="Larousse17" /><ref name="ozdek657" >Özdek, Cilt III, s. 657 - 658</ref> [[Kara Mehmed Paşa]] komutasındaki Osmanlı donanması [[Çanakkale Deniz Muharebesi (1654)|saldırıya geçti]], Venedik donanması 6 gemi ve çok sayıda kayıp vererek mağlup edildi.<ref name="ozdek657" /> Girit ile deniz bağlantısı tekrar sağlandı, fakat Venedik donanması tekrar Çanakkale önlerine geldi. [[Sarı Kenan Paşa]] komutasındaki Osmanlı donanması ablukayı kırmak istedi, fakat ağır bir yenilgi alındı; yaklaşık 100 gemisi batan ve çok sayıda kayıp veren Osmanlı donanması dağıldı ve [[Limni]] ile [[Bozcaada]] düştü.<ref name="Larousse17" /><ref name="ozdek657" /><ref name="anderson" >Roger Charles Anderson, ''Naval wars in the Levant 1559-1853'' (1952). Michigan Üniversitesi. ISBN 1-57898-538-2.</ref> Venedik donanmasının Marmara'ya girmesinden endişe duyulurken [[Köprülü Mehmed Paşa]] sadrazam oldu, Osmanlı donanması toparlandı ve 1657'de [[Topal Mehmed Paşa]] komutasında saldırıya geçildi; Venedik donanması dağıldı ve amirali [[Lazzaro Mocenigo]] öldü, Limni ile Bozcaada geri alındı.<ref name="anderson" /><ref>Özdek, Cilt III, s. 659</ref> 27 Eylül 1669 tarihinde çok ağır kayıplar neticesinde Kandiye düştü ve Girit, Osmanlı kontrolüne geçti.<ref>[http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/205/493.pdf Ayşe Pul, ''Girit Savaşı ile İlgili Bir Türk Kaynağının Tahlili'']</ref>
 
[[II. Viyana Kuşatması]]'nın ardından bir haçlı birliği oluşturuldu ve [[Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları]] başladı.<ref name="sozkan" >[http://sablon.sdu.edu.tr/dergi/sosbilder/dosyalar/19_5.pdf XVII. yüzyılın Sonlarında Hristiyan Birliği ve Osmanlı-Fransız İlişkileri, Selim Hilmi Özkan]</ref> Papalık, [[Ceneviz Cumhuriyeti|Cenova]] ve Venedik Osmanlı ile deniz savaşları yaptı.<ref name="sozkan" /> 13 Temmuz 1690 tarihinde Osmanlı ordusu [[Edirne]]'den yola çıktı, orduyu desteklemek için Mezomorto Hüseyin Paşa komutasındaki 34 gemilik ince donanma da Tuna Nehri'nde ilerliyordu.<ref name="ozdek668" >Özdek, Cilt III, s. 668</ref> Bu ince donanma ile [[Belgrad]]'ı basan Mezomorto Paşa, [[Vidin]]'de de Osmanlı ordusunu destekledi.<ref name="dho" /><ref name="ozdek668" /> [[II. Ahmet]] devrinde Venedik donanması sık sık Ege Denizi'ne baskınlar yaptı ve Girit saldırıya uğradı.<ref>Özdek, Cilt IV, s. 673</ref> Eylül 1694'te Venedik donanması Sakız Adası'na saldırdı, ada halkının da Venedik'i desteklemesi ile ada Venedik kontrolüne geçti.<ref name="dho" /><ref>Özdek, Cilt IV, s. 674</ref> Bu arada II. Ahmet öldü ve yerine [[II. Mustafa]] geçti; Mezomorto Hüseyin Paşa adayı geri almak üzere denize açıldı.<ref name="dho" /><ref name="ozdek677" >Özdek, Cilt IV, s. 677</ref> 9 Şubat 1695 tarihinde yapılan [[Koyun Adaları Muharebesi]] kesin Osmanlı zaferi ile sonuçlandı, Sakız adasının bu sayede lojistik desteği kesildi ve 21/22 Şubat 1695 tarihinde ada geri alındı.<ref name="TSK" /><ref name="dho" /><ref name="ozdek677" /> Sakız'ın geri alınması için Mezomorto Paşa donanmayı uzun süre hazırladı. Belgrad, İzmir, Selanik, Kocaeli ve [[Malatya]] illerinden ham madde desteği ile üretim yapıldı, işe yaramayan toplar eritilerek el bombaları ve [[güherçile]] temin edildi.<ref name="sevinc" >[http://sablon.sdu.edu.tr/dergi/sosbilder/dosyalar/21/21_4.pdf 1695 Sakız Seferi'nde Organizasyon ve Lojistik, Tahir Sevinç]</ref> Ayrıca 60 adet [[fırkateyn]] denize indirildi ve donanmaya katıldı, Osmanlı donanmasında kalyonlara ağırlık verilmeye başlanmıştı.<ref name="dzkk" /><ref name="Larousse6" /><ref name="dho" /><ref name="sevinc" /> Koyun Adaları Muharebesinden sonra Mezomorto Hüseyin Paşa, kaptan-ı derya oldu ve Venedik'e karşı deniz seferlerini sürdürdü.<ref name="dho" /> 1699 yılında [[Karlofça Antlaşması]] yapıldı ve bu sayede Venedik ile deniz savaşları sona erdi, Mezomorto Hüseyin Paşa donanmaya birçok yenilik getirdi ve kalyon sınıfını güçlendirdi.<ref name="TSK" /><ref name="Larousse6" /><ref name="dho" />
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanlı_donanması" sayfasından alınmıştır