Dürzîlik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=HRİSTİYAN AWB ile
85. satır:
Dürzî inancının ana esaslarının çok az bir kısmı [[kamu]]ya açıktır, inanç esaslarının çoğu herkesten saklanır. Bu biraz da uzun süre inançlarını saklamaları yüzünden gelişmiştir.
 
Dürzîler Tanrı'nın birliğine inanırlar, bu nedenle kendilerini ''Ehl el Tevhid'' (Tevhid ehli - birleştiriciler) olarak anmışlardır. Dürzi inancı, [[Musevilik]], [[HıristiyanlıkHristiyanlık]] ve [[İslam]] inançlarına benzer bir şekilde [[monoteistik]]tir. Dürzi [[teoloji]]si [[Yeni Platonculuk|Yeni platoncu]] düşünceden ve bazı [[gnostik]] ve [[ezoterik]] gruplardan etkilenmiştir. Ayrıca, genel kanının aksine Dürzî düşüncesi [[Sufizm]]'den etkilenmemiştir. Ayrıca kimi araştırmacıların Dürzîliği İslam'ın [[bâtınî]] akımları arasında saymalarına karşın, Dürzîliğin [[Sünni]] şeriatıyla olduğu kadar [[Şii]]-[[Bâtınî]] anlayışla da çatışan tarafları vardır.
 
Dürzî inancına göre [[Allah]], [[Yedi İmam]]'dan sonra [[Fatımî]] halifesi [[Hâkim Biemrillah el-Mansur İbnil Aziz Billah]]'ta ''Hâkim Biemrihi'' adıyla [[insan]] kılığında görünmüştür. Halife'nin veziri [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza ibn Ali]] de onun [[peygamber]]idir. Dürzîliğin dört şartı, Hâkim'in Allah olduğuna inanmak, emri tanımak, hududu bilmek ve nasihate uymaktır. Hâkim hem [[Allah]] hem de [[insan]]dır. Ancak iki türlü görünüşü vardır: ''Lâhûtî'' (Allah) ve ''Nâsûtî'' (insan). Bu iki görünüş birbirine benzemez. Akılla anlaşılamayan ''Hâkim'' birçok defa insan şeklinde görünmüş, insanlar fitne fesada başlayınca gizlenmiştir. Yeniden ortaya çıktığında Dürzîleri mükâfatlandıracak, kendine inanmayanları da cezalandıracaktır. Hâkim imamlığı, veziri Hamza'ya bırakmıştır. Hamza, insana [[hûlul]] eden bir cevher, yaratıkların en şereflisidir. [[Kâinat]] ondan doğmuştur, ilk yaratılan odur. [[Ruh]]lara hükmeden, [[günah]] ve [[sevap]]ları hesaplayan, dünya ve âhiret işlerini elinden geçiren odur. Îlahi emirleri öğreten hududların başı yine Hamza'dır. Dürzîlerin tapınaklarına ''[[halâvat]]'' adı verilir. [[Şeriat]] yolunu da [[Şiî]]-[[Bâtınî]] inanışını da reddederler. Kendi aralarında din işlerini bilenler (''ukkâl'') ve bilmeyenler (''cuhhâl'') diye ikiye ayrılırlar. Kendi [[inanış]]larına ''gerçek tevhid inanışı'', kendilerine de ''muvahhid'' derler. [[Kurban Bayramı|Kurban]] ve [[Ramazan Bayramı]]na benzeyen iki bayramları vardır.
115. satır:
* Dürzîlerde bilgeliğe yalnızca belirli bir dinsel eğitimi tamamlamış olan seçkin kişilerce ulaşılır; bunlara ''akıllılar'' anlamına gelen ''Ukkal'' denir. Bunlar başlarına beyaz sarık sararlar ve kendi aralarında özel toplantılar düzenlerler. Dürzîlik'te ''Ukkal'''in uygulamakta olduğu dokuz dereceli bir [[hiyerarşi]]k yapılanma bulunmaktadır. İnisiyasyonun ilk yılında deneme süresini tamamlayan aday asıl üyeliğe kabul edilebilir. Çıraklık devresini tamamlayan Dürzî’nin ancak ikinci yılda inancının simgesi olan beyaz sarık takmasına izin verilir ve mezhebin tüm gizemli [[âyin]]lerine katılmaya hak kazanır.
* Çoğunluğu oluşturan diğerleri Dürzî inançlarının yalnızca sınırlı bir bölümünü bilirler ve bunlara da ''cahiller'' anlamına gelen ''Cuhhal'' denilir. Bunlar ancak herkese açık ibadet yerlerinde buluşurlar. Böylelikle iki katlı bir inançsal yapıya sahip olan Dürzîlik, kendine özgü bir [[ezoterik]] yapı ortaya koymaktadır. Bu tür iki katlı [[inanç]]sal yapıların özellikle [[Manicilik]], [[Bogomilizm|Bogomiller]], [[Paflagonya|Paflikyanlar]] ve Batı’da [[Katharlar]]’da bulunduğu bilinmektedir.
* Dürzîlerin inançsal ilkelerinin yalnızca bir tür inisiyasyondan geçmiş kendi mezhep üyelerine açıklanan gizler olması nedeniyle, inanç ve öğretileri tam olarak bilinmemekle beraber [[Musevilik]], [[HıristiyanlıkHristiyanlık]] ve [[İslamiyet]] karışımı bir uzlaşımcı sentez gibi değerlendirilmektedir.
* Tapınmaları gizli olduğundan törenleri hakkında güvenilir bilgilere sahip değiliz. Yüksek ağaçlıklar arasında veya dağların tepelerinde gizlenmiş kutsal yapılarında hemen hiç süsleme yoktur. Belirli bir ritüelleri ve okudukları bir duaları da yoktur, ama törenler sırasında ilahiler söyler ve kutsal kitaplarını okurlar.
* Son olarak, sanki gizli bir örgüte benzerliklerini tamamlamak için, Dürzîlerin birbirlerini tanıyabilmek amacıyla benimsedikleri işaret ve şifreler olduğunu ve bunların karşılıklı olarak alınıp verilmemesi halinde gizemlerine dair tek sözcük etmedikleri bilinmektedir. Diline sahip olma (dürüstlük), kardeşini koruma (kardeşlik), yaşlıya saygı, diğerlerine yardım, vatanı koruma ve bir Tanrı'ya inanmaktır. Dürzi inancın bir diğer büyük esası da sadece insanlar arasında olan bir tür [[reenkarnasyon]]dur. Dürzîler çok eşli evliliği, [[tütün]] ve [[alkol]] kullanımını, [[domuz eti]] tüketimini yasak sayarlar. Ayrıca Dürzîlik; [[Müslümanlar]], [[Hıristiyanlar]], [[Yahudiler]] veya diğer dinlere mensup olanlarla evlenmeyi yasaklar. Fakat bu modern topluluklarda çoğunlukla göz ardı edilmektedir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dürzîlik" sayfasından alınmıştır