III. Ahmed: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Sayfanın genelinde Ahmed olarak anıldığından bütün Ahmet'ler Ahmed'e çevrildi (Çeşme referansı hariç)
68. satır:
=== Lâle Devri ===
{{ana madde|Lâle Devri}}
1718 yılında imzalanan [[Pasarofça Antlaşması]]ndan sonra [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]nde yeni bir dönem başlamıştı. 1730 yılındaki [[Patrona Halil İsyanı]]na kadar, 12 yıl süren bu döneme [[Lale Devri]] denir. Sultan III. AhmetAhmed ve [[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa|Damat İbrahim Paşa]] barışçı bir siyasetten yanaydılar. [[Lale Devri]] de bu barışçı politikaların bir ürünü olarak ortaya çıkmıştı.
[[Dosya:Koceks - Surname-i Vehbi.jpg|right|thumb|200px|III. Ahmed'in oğullarının sünnetinin 14. gün şenliklerinde oynayan köçekler.(''Surname-i Vehbi, 1720'')]]
[[Lale Devri]]'nde edebiyat, kültür ve sanat alanında gelişmeler olduğu gibi, teknik konularda da [[Avrupa]]lı devletlerden etkilenilerek bazı yenilikler gerçekleştirildi. Bu dönemde [[Avrupa]]'ya ilk kez geçici elçiler gönderildi. 1727 yılı ortalarında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]nde de matbaa kurulması için düzenlenen padişah fermanı üzerine, [[Paris]] Elçisi 28 Mehmet Çelebi'nin oğlu Sait Efendi ve [[İbrahim Müteferrika]] ilk matbaayı kurdular (16 Aralık 1727).
86. satır:
[[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa|Damat İbrahim Paşa]]'nın açtığı zevk ve sefahat devrinden memnun olmayan bu yapılanları israf olarak gören bir kitle oluşmuştu. Bu topluluk [[İran]] seferinden olumsuz haberler gelmesi üzerine, harekete geçmiş camilerde ve diğer yerlerde propaganda yaparak ayaklanmanın zeminini oluşturmaya başlamıştı. Yeniçerilerin içerisinde de huzursuzluk belirmişti. On yedinci Ağa Bölüğü Yeniçerisi Patrona Halil ve yandaşları 25 Eylül 1730'da ayaklanmayı başlatmışlar ancak halkın onlara katılmaması endişesiyle bu girişimlerinden vazgeçmişlerdi. İsyancılar üç gün sonra Bayezit caminin Kaşıkçılar kapısı tarafından yürüyüşe geçerek ayaklanmayı resmen başlattılar. Esnafı da dükkânlarını kapatarak kendilerine katılmaya ikna eden isyancılar, hapishaneleri boşalttılar ve yeniçerilerden de yardım gördüler. Yeniçeri ağalarından Hasan Paşa onlara karşı harekete geçtiyse de başarılı olamadı.
 
Bu gelişmeler üzerine Sultan III. AhmetAhmed isyancıların ne istediklerinin sorulmasını istedi. İsyancılar, Sadrazam [[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa|Damat İbrahim Paşa]] ile birlikte 37 kişinin kendilerine teslim edilmesini istediler. [[Lale Devri]]nin önemli kişilerinden olan [[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa|Damat İbrahim Paşa]] ve bazı devlet adamları idam edilerek isyancılara teslim edildi. İsyan sırasında şehir tahrip edildi. İsyancılar [[Birinci Sadabad Sarayı|Sadabad Köşkü]]'nü yaktılar. Ayrıca dönemin ünlü Divan şairlerinden [[Nedim]] de isyan sırasında, isyancılardan kaçmak için damdan dama atlarken düşerek öldü.
 
Patrona Halil ve diğer isyancı başları, bu sefer de tüm isteklerini yerine getiren Sultan III. AhmetAhmed'in tahtan indirilmesini istedi. Kendisine ve ailesine zarar verilmemesi durumunda tahttan çekileceğini bildiren Sultan III. AhmetAhmed, 1 Ekim 1730'da Osmanlı tahtını [[I. Mahmut|Şehzade Mahmut]]'a bıraktı. tahtı bırakırken yeğenine şu nasihati verdi " Vezirine teslim olma; daima ahvalini tecessüs eyle ve beş on sene birini vezarette müstakil istihdam eyleme ve kalem-i düruğ (yalan yazan, söyleyen) larına asla îtimad etme; merhamet sahibi ol ve sahaveti elden koma; gayet tasarruf üzere ol; halen hazinelerde olan malı zayi etme, işi kendin gör, ele îtimad eyleme; işte benim ahvalim sana nasihat için kâfidir; Oğlum; devlet işlerini baban ([[II. Mustafa]]) Feyzullah Efendiye ve ben vezir-i azama ([[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa]]) bıraktığımızdan bu haller başımıza geldi; sen
bizzat idareyi ele al" <ref>[[İsmail Hakkı Uzunçarşılı]], Osmanlı Tarihi Cilt IV Syf 210</ref>. Yeni Cami Turhan Valde türbesine defnedilmiştir.
 
== Mimari çalışmalar, Sanat yapıtları ==
İnce ve hassas bir ruha sahip olan Sultan III. AhmetAhmed, [[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa|Sadrazam Damat İbrahim Paşa]] ile uyum içerisinde çalışmış, bu sırada yaşanan [[Lale Devri]]'nde sanata, edebiyata ve toplumsal hayata özgün bir anlayış getirilmişti. Yazmış olduğu dört Kur'an-ı Kerim'den birisini [[Ravza-i Mutahhara]]'ya hediye etmiştir. Bab-ı hümayun karşısında yaptırdığı güzel mimarî eserlerimizden olan meşhur çeşmenin (Sultan [[III. Ahmet Çeşmesi]]) yazısı ile Drağntan camii tekke kapısı üzerindeki kitabe III. Ahmed'in kendi yazısıdır. Sultan III. AhmetAhmed, [[Topkapı Sarayı]] ile [[Yeni Camii]]'de birer Kütüphane, [[Ayasofya]]'da ve [[İstanbul]]'un su ihtiyacını karşılamak amacıyla da Deryayi Sim adlı bir su bendi inşa ettirmiştir.
 
Bunlardan başka [[Üsküdar]]'da [[Yeni Valide Camii]], Çorlulu Ali Paşa Medresesi, [[İbrahim Paşa Camii, Şehzadebaşı|İbrahim Paşa Camii]] ve Külliyesi, [[İstanbul]]'da Yeni Postane arkasında Daarül Hadis ve Sebil, Ortaköy Camii önündeki çeşme, Üsküdar Şemsi Paşa'da Hüsrev Ağa Camii önündeki çeşme ve Çubuklu Camii yanındaki Mesire Çeşmesi gibi eserler yine bu dönemde yapılmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/III._Ahmed" sayfasından alınmıştır