Nasreddin Hoca: Revizyonlar arasındaki fark

Çoğunlukla hazırcevap ve mizah anlayışına haiz bir bilge olarak aksettirildiği hikâyelerle tanınan Nasreddin Hoca'nın gerçekte yaşayıp yaşamadığına, yaşadıysa gerçek kişiliğinin ne olduğuna dair tartışmalar olmakla birlikte gerçek bir tarihî kişilik olduğuna dair bazı belgeler bulunmaktadır. Bu belgelerden edinilen bilgilere göre 1208 yılında Hortu köyünde doğan Nasreddin Hoca burada temel eğitimini aldıktan sonra [[Sivrihisar]]'da medresede eğitim görmüş ve babasının ölümü üzerine döndüğü memleketinde köy imamlığı görevini üstlenmiştir. Nasreddin Hoca, bir süre sonra dönemin tasavvufîtasavvufi düşünce merkezlerinden Akşehir'e göç ederekile [[Mahmûd-ı Hayrânî]]'nin dervişi olmuşolarak [[Mevlevîlik]], burada[[Yesevîlik]] veya [[Rufâilik]] yoluna mensup olmuştur. Akşehir'de mülki görevler üstlenmiştir.üstlenen Aynıve aynı zamanda Akşehir çevresindeki yörelerde de kısa süreli bulunduğu düşülen Nasreddin Hoca 1284'te yine Akşehir'de ölmüş veölerek günümüzdeki [[Nasreddin Hoca Türbesi]]'ne gömülmüştür. Nasreddin Hoca'nın adına anlatılar hikâyeler etrafında gelişen efsanevi kişiliği ölümüyle aynı yüzyıl içerisinde ortaya çıkmış olup kendisineNasreddin Hoca adına addedilen yazılı anlatılar yüzyıllar içerisinde onlarla ifade edilen sayılardan binlere kadar çıkmıştır. Çoğunlukla hazırcevap bir bilgin olarak aksettirildiği hikâyelerin yanı sıra Nasreddin Hoca'nın mânâsız sözler söyleyen akıldan noksan birisi olarak sunulduğu farkı kişilik özellikleri barındıran hikâyeler de bulunmaktadır. Ermiş bir bilginden saçma sözler sarf eden bir deliye kadar birçok farklı kişilik özelliği bulunduran bu hikâye çeşitlenmesinin anonim anlatıların da zamanla Nasreddin Hoca adına bağlanmış olabileceği ihtimali ile açıklanmaktadır. Günümüzde [[Nasreddin Hoca bibliyografyası|bibliyografik bir değeri bulunan]] Nasreddin Hoca yazılı kültürünün bilinen en eski anlatısına 1480 yılında telif edilen ''[[Saltuknâme]]''{{'}}de rastlanmakla birlikte ''[[Povest o Hoce Nasreddine]]'' serisi 1,5 milyon ile şimdiye dek en fazla satışı yapılan Nasreddin Hoca derlemesidir. Bu eserlerden derlenen fıkralar, içerdiği mesajlar, özellikleri ve mitolojik unsurlar gibi farklı bağlamlarda incelenmiş olup birçok ülkede eğitim-öğretimde de kullanılmaktadır.

Yeni doğan bebeğin bebek bağının türbesine gömülmesi, yeni evlilerin ilk olarak türbesini ziyaret etmesi gibi halk inanışlarında yer edinen Nasreddin Hoca'ya dair hikâyeler [[Türk halkları]]nın yanı sıra [[Araplar]], [[Bulgarlar]], [[Çinliler]], [[Farslar]], [[Macarlar]], [[Ruslar]] gibi farklı toplumlarda da yer edinmiş olup Naara Suoks, [[Jiyrenşe Şeşen]] gibi yerel kahramanlarının anlatıları ile iç içe geçmiş hâldedir. CoğrafiGeniş etkisinebir coğrafi alana yayılımına bağlı olarak sanat ve popüler kültür alanlarında Nasreddin Hoca'ya dair çokça eser verilmiştir. Bunların arasında 1775-1782 yılları arasında yazılan ''[[Nasreddin Hoca'nın Mansıbı]]'' bilinen ilk oyun, 1939'da gösterime giren ''[[Nastradin Hoca i Hitar Petar]]'' bilinen ilk filmdir. Ayrıca 1996 yılı UNESCO tarafından tüm dünyada Nasreddin Hoca Yılı olarak kutlanmış olup günümüzde Nasreddin Hoca adına şenlikler, yarışmalar ve bilimsel toplantılar düzenlenmektedir.