Vikipedi

İl Kağan: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
II. Niveles (mesaj | katkılar)
29.777 değişiklik
k düzenleme AWB ile
düzeltme AWB ile
1. satır:
''' İl ya da İllig Kağan''', [[Pinyin]]: xiélì kěhàn, [[Wade-Giles]]: hsieh-li k'o-han, Baghatur Shad, kişisel adları; Ashina Duobi/To-pi, [[621]]-[[630]] yılları arasında kağanlık yapan [[Doğu Göktürk Kağanlığı]]’ nın son hükümdarıdır. [[Yami Kağan]]' ın oğludur.
 
[[Çula Kağan]]’ ın zehirlenerek öldürülmesinden sonra kardeşi Bagatur Şad tahta çıktı ve İl (Hsie-li veya Chie-li) Kağan ünvanınıunvanını aldı. Tahta geçtikten sonra [[Çin]]’i baskı altında tutma politikasına devam etti. 621 yılı Nisan ayında [[Çin Seddi]]’ni aşan İl Kağan’ ın akınları Yen-men’e kadar ulaştı. Beşinci ayda tekrar [[Tang Hanedanı]] topraklarına giren Göktürk orduları beş Çin ordusunu yendiler. Aynı yılın sekizinci ayında Tai eyaletine giren Göktürk orduları, kendilerine karşı koymaya çalışan Çin ordularının başkomutanını bozguna uğrattılar. Kuo-hsien kasabasını iki ay süreyle kuşattıktan sonra Göktürk topraklarına geri çekildiler. 621 yılı sonlarına doğru yapılan akınlarda Göktürk orduları durdurulup, bazı mağlubiyetler alsalar da sonrasında gelişen Göktürk akınlarında Heng, Ting ve You gibi bölgeler işgal edildi.<ref name= "il">Göktürkler I-II-III, 3 cilt bir arada 1. Baskı, sf: 72-84, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2012, Prof. Dr. Ahmet Taşağıl</ref>
 
Yıllarca süren savaşlarla Çin’ in kuzey ve orta kesimlerine kadar akınlar yapılarak bazı galibiyet ve mağlubiyetler alındı. 626 yılında Wei nehri kenarında İl Kağan ve Tang İmparatoru orduları karşı karşıya geldi ve Pien-ch’iao adlı köprüde iki hükümdar, [[Wei Nehri Antlaşması]] olarak bilinen gizli barış antlaşmasını imzaladılar. Wei nehri kenarında yapılan bu antlaşma sonucunda Doğu Göktürk Kağanlığı’nın, Tang Hanedanı üzerindeki siyasi ve askeri üstünlüğü sona erdi. Bu antlaşmadan sonra Tang imparatorluğunun gücünü arttırması sonucunda daha önceden Göktürkler’ e sığınmış olan Çinli muhalif liderler teslim olmaya başlamıştır.<ref name= "il" />
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İl_Kağan" sayfasından alınmıştır