|
== İslâm'da ==
Kur'ân'da AshabAshâb-ı Kehf’in (Mağara Yârânı’nın) kıssası Kehf Sûresi’nde anlatılır. Onların isimleri ve ne zaman yaşadıkları hakkındaki rivâyetler tefsirlerde geçmektedir. Ashab-ı Kehf kıssası Kehf sûresinde geçmektedir.<ref>[http://www.kuranikerim.com/mdiyanet/kehf.htm Kuran, 18:9-25]</ref>
===Kıssa===
[[Dosya:SiebenschläferÜberblick.jpg|thumb|Selçuk-Efes'teki Ashab-ı Kehf mağarası.]]
Gençler, Allah'tan başka ilâhlara tapan bir hükümdarın zamânında yaşıyorlardıyaşıyorlar, halkın çoğunluğu da hükümdarın âdeti üzereydi. Bir rivâyete göre bu gençlerden altısı sarayda görevli, hükümdara yakın kimselerdi ve hükümdarın müşâvere heyetindeydiler. İmparatorun putperest olduğu, putperestliği kabul etmeyen bazıbâzı insanları yakalatıp öldürtüğüöldürttüğü ve bir ihbar üzerine saraydaki putperest olmayan gençlerin durumlarını öğrendiği anlatılır. Hükümdar, onları çağırıp tehdit eder, onlarsa inançlarından ayrılmak istemezler. Aksine onu inançlarına davet ederler. Hükümdar, onlarınonlara eski günlerine dönmeleri için zaman tanır. Gençler, inançlarını korumak için şehre yakın bir dağ yönüne giderler. Yolda giderken Kefeştetayyuş ismindeki bir çoban ile çobanın Kıtmir isimli köpeği de onlara katılır (Köpeğin ismi bir rivayette Himran olarak geçmektedir).<ref>{{harvnb|İbn Kesir|1983|s=4965 (c. 9)}}</ref> Dağda çobanın gösterdiği bir mağaraya girerler, dua ederek merhamet dilerler. Hükümdar gençleri sorar, kaçtıklarını ve mağaraya sığındıklarını haber alıp adamlarıyla mağaraya gider. Mağaranın ağzını kapattırır. İnanca göre gençler ölmez, yüzyıllar boyunca uyumaya devam ederler. Kehf suresindeSûresi'nde bu sûre 300 veyâsüre 309 (hicrî) yıl olarak geçer. Bu sürenin sonun ilâhi bir sevkle uyandırılırlar. Ne kadar zaman geçtiğini bilmezler, ancak çok az uyuduklarını zannederler. Acıktıkları için bir arkadaşlarını şehre yiyecek getirmesi için göndermeye karar verirler. Bu kişinin adı Yemliha’dır ve O'nunonun kılık değiştirerek halinihâlini kimseye bildirmeden gidip gelmesini söylerler. Yemliha, şehre geldiğinde çok değişmiş bir şehir bulur. Bu kişive geçen zamanın farkına varır ve; o zamanın hükümdarının yanına götürülür. İnanca göre bu hükümdar gençlerin dinindendir. Başlarından geçenleri hükümdara anlatır. Daha sonra gidip arkadaşlarına haber verir. DahaBunun sonra tekrarüzerine hepsi tekrar uykuya dalarlar. Halk, onların uyudukları mağaranın girişine bir mescid yapmaya karar verirler.
=== Kişilerin isimleri ===
Bu hükümdarın adının rivâyetlerde birkaç varyasyonu bulunmaktadır. Bunlar; Takyanus, Dakyanus,<ref>{{harvnb|İbn Kesir|1983|s=4960 (c. 9)}}</ref> Dikyanus,<ref>{{harvnb|Bursevî|2012|s=79, 81 (c. 5)}}</ref> Dekyanus’tur.<ref>{{harvnb|Bursevî|2012|s=92 (c. 5)}}</ref> AshabAshâb-ı Kehf'in isimleri hakkında da rivâyetler muhteliftir. Onların rivâyetlerdeki adları şöyledir;
{{colbegin}}
*Beyronis,<ref name= "İbnKesir4971"/>
=== Memleketleri ===
[[Dosya:The cave and its surroundings02.jpg|thumb|Uygur Özerk Bölgesi'ndeki mağara ve eklentileri. Burası, yöredeki Uygur Müslümanlarına göre Kehf sûresindeSûresi'nde anlatılan mağaradır]]
AshabAshâb-ı Kehf mağaraları dünyanınDünya'nın değişik ülkelerinde kendilerine atfedilen makam ve anlamları ile farklı dinlerden insanların inandığı ve ziyaret ettiği önemli inanç merkezleri hâline gelmiştir.<ref name="şenesen"/> DünyadaDünya'da bu mağaraların kendi sınırları içinde olduğunu iddia eden 33 kentin dördü Türkiye'dedir; [[Afşin]], [[Selçuk]] ([[Efes]]), [[Lice]] ve [[Tarsus]]. Bunlardan hangisinin onların mağarası olduğu konusunda İslâmî ilim dünyâsında bir fikir birliği yoktur. [[İbn Kesir]] Tefsiri'ndeki bir rivayete göre şehrin adı Daksus idi.<ref>{{harvnb|İbn Kesir|1983|s=4968 (c. 9)}}</ref>
Ashâb-ı Kehf'in yaşadığı şehir, bir rivâyete göre, adı önceleri Efesos olan bir Tarsus'tu.<ref name="Bursevî91"/> Adı geçen Tarsus'un, günümüzde Türkiye'nin [[Mersin]] ilinin ilçesi olan [[Tarsus]] olduğu konusunda genel bir kabûl vardır. Ancak, [[Kahramanmaraş]] ilinin bir ilçesi olan [[Afşin]] kentinin halkı, Ashab-ı Kehf'in yaşadığı şehrin Afşin olduğunu savunurlar. Bunun bir sebebi, şehrin adının eskiden Efesos (veyâ Efsus) olmasıdır. Türkiye'deki Müslümanlar nezdinde mağaranın yeri hakkındaki tartışma daha çok Afşin ve Tarsus ilçeleri arasında olmaktadır. Ashab-ı Kehf mağarasının Afşin'de olduğunu kanıtlamak için Afşin Eshâb-ı Kehf Derneği, bilim adamlarından oluşan bir heyete rapor hazırlattı ve bunu yerel mahkemede açtıkları keşif davası ile karara bağlattı. Tarsuslular da, Tarsus şehrine iki saat uzaklıktaki Bencilüs (veya Encilüs) denilen dağdaki mağarayı tefsirler, tarihi kaynaklar ve arşiv belgelerine dayanarak Ashâb-ı Kehf Mağarası olarak göstermektedir.
| 