Yusuf Hikmet Bayur: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Ulam güncellendi
Sae1962 (mesaj | katkılar)
k Küçük düzeltmeler yapıldı.
48. satır:
'''Yusuf Hikmet Bayur''' (1891, [[İstanbul]] - 6 Mart 1980, İstanbul), [[Türkler|Türk]] [[siyasetçi]] ve [[tarihçi]]. [[Atatürk'ün Devrimleri|Türk devrim tarihi]] konusundaki çalışmalarıyla tanınmıştır. 1933–1934 yılları arasında [[İsmet İnönü]] tarafından kurulan hükümette [[Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı|Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanı]] olarak yer almıştır. Bu görevinden önce 1932–1933 ve 1927–1928 yılları arasında Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği görevini sürdürmüştür. 1925–1927 yılları arasında [[Yugoslavya]], 1928–1931 yılları arasında ise Afganistan Büyükelçisi olmuştur.
 
1935, 1939 ve 1943 Türkiye genel seçimlerinde [[Cumhuriyet Halk Partisi]] (CHP) listesinden Manisa milletvekili olarak meclise girmiştir. 1946'da CHP'den ayrılmıştır ve siyasisiyasî yaşamını CHP'nin muhalifi olarak sürdürmüştür. [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]]'nin kurucu üyeleri arasında yer almıştır. 1952 yılında bu partiden ayrılmıştır ve [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'ye katılarak 1954 ve 1957 seçimlerinde [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'den (DP) bağımsız Manisa milletvekili olarak meclise girmiştir. [[1960 Darbesi]]'nden sonra 4 yıl 2 ay hapis cezasına hüküm giymiştir fakat 1963 affıyla özgürlüğüne kavuşmuştur. 6 Mart 1980 tarihinde İstanbul'da vefat etmiştir.
 
== Yaşamı ==
Son [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] [[sadrazam]]larından [[Kıbrıslı Kâmil Paşa]]'nın torunudur.<ref>[[Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi|Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi]]</ref> [[Mekteb-i Sultani]]'yi (Galatasaray Lisesi) bitirdi. Yükseköğrenimini Fransa'da, Paris Üniversitesi Fen Fakültesi'nde tamamlayarak Türkiye'ye döndü ve bir süre Mekteb-i Sultani'de öğretmenlik yaptı (1914-20). [[Kurtuluş Savaşı]]'nın başlarında Anadolu'ya geçerek [[Salihli]] cephesinde [[Kuva-yi Milliye]]'ye katıldı.
 
[[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]'nin (TBMM) açılmasından sonra, 1 Ekim 1920'de [[Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı|Dışişleri Bakanlığı]] siyasisiyasî işler genel müdürü oldu (1920-22). [[Londra Konferansı (1921)|Londra]] ve [[Lozan Barış Konferansı|Lozan]] konferanslarında Türk kuruluna danışmanlık etti. 1923'te [[Londra]] büyükelçiliği danışmanlığına, 1925'te siyasal temsilci olarak Belgrad ortaelçiliğine atandı. 1927'de [[Türkiye cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanlığı]] genel sekreterliği, 1928'de [[Türkiye'nin Afganistan Büyükelçisi|Kabil büyükelçiliği]], 1932'de ikinci kez Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliğine getirildi.
 
1933 ara seçimlerinde Manisa milletvekili seçildi ve Ekim 1933-Temmuz 1934 arasında [[Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı]] görevini üstlendi. [[1933 Üniversite Reformu]]'yla bütün üniversite ve yüksekokullara zorunlu ders olarak konulan Türk inkılap tarihini okutmakla görevlendirildi. Daha sonra [[Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi]]'nde Hint tarihi ordinaryüs profesörü oldu.<ref>[[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition]]</ref> 1942'de emekli oldu.
 
1935, 1939 ve 1943 genel seçimlerinde [[Cumhuriyet Halk Partisi]] (CHP) listesinden Manisa milletvekili seçildi. 1946'da CHP'den ayrıldı. Siyasi yaşamını CHP'nin muhalifi olarak sürdürürken, [[Mareşal]] [[Fevzi Çakmak]] ile birlikte [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]]'nin (MP) kurucu üyeleri arasında yer aldı (Temmuz 1948). MP'nin iki yıl genel başkanlığını (1948-50) yaptı, bu partinin yayın organı olan ''Kudret'' gazetesinin de başyazarlığını yaptı. 1952'de partiden ayrıldı. 1954 ve 1957 seçimlerinde [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'den (DP) bağımsız Manisa milletvekili seçildi. [[27 Mayıs Darbesi]]'nden (1960) sonra DP'lilerle [[Yassıada Yargılamaları|Yassıada]]'da yargılanıp 4dört yıl 2iki ay hapis cezasına hüküm giydi. 1963 affıyla özgürlüğüne kavuştuktan sonra siyasal yaşamdan çekilerek yalnız tarih alanındaki çalışmalarına bağlandı.
 
6 Mart 1980 tarihinde İstanbul'da yaşamını kaybetti.
68. satır:
* ''XX. Yüzyılda Türklüğün Tarih ve Acun Siyasası Üzerindeki Etkileri'' (1974)
{{commonscat|Yusuf Hikmet Bayur}}
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
Satır 90 ⟶ 91:
[[Kategori:1891 doğumlular]]
[[Kategori:1980 yılında ölenler]]
[[Kategori:İstanbul20. doğumluyüzyıl siyasetçilerTürk siyasetçileri]]
[[Kategori:Demokrat Parti (1946) mensubu siyasetçiler]]
[[Kategori:Edirnekapı Şehitliği'ne defnedilenler]]
[[Kategori:Galatasaray Lisesi mezunları]]
[[Kategori:İstanbul doğumlu siyasetçiler]]
[[Kategori:Millet Partisi (1948)]]
[[Kategori:Mustafa Kemal Atatürk]]
[[Kategori:Osmanlı masonlar]]
[[Kategori:TBMM 10. dönem Manisa milletvekilleri]]
[[Kategori:TBMM 11. dönem Manisa milletvekilleri]]
[[Kategori:TBMM 4. dönem Manisa milletvekilleri]]
[[Kategori:TBMM 5. dönem Manisa milletvekilleri]]
[[Kategori:TBMM 6. dönem Manisa milletvekilleri]]
[[Kategori:TBMM 7. dönem Manisa milletvekilleri]]
[[Kategori:TBMM 10.Dışişleri dönem Manisa milletvekilleriKomisyonu]]
[[Kategori:TBMMTürk 11. dönem Manisa milletvekillerimasonlar]]
 
[[Kategori:Türkiye'deki siyasi parti genel başkanları]]
[[Kategori:Türkiye Cumhurbaşkanlığı genel sekreterleri]]
[[Kategori:TBMM Dışişleri Komisyonu]]
[[Kategori:Türkiye Dışişleri Bakanlığı genel müdürleri]]
[[Kategori:Edirnekapı ŞehitliğiTürkiye'nedeki siyasi parti genel defnedilenlerbaşkanları]]
[[Kategori:Millet Partisi (1948)]]
[[Kategori:Demokrat Parti (1946) mensubu siyasetçiler]]
[[Kategori:20. yüzyıl Türk siyasetçileri]]
[[Kategori:Mustafa Kemal Atatürk]]