Tarihî Havagazı Fabrikası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
BSRF (mesaj | katkılar)
Yeni sayfa
 
BSRF (mesaj | katkılar)
21. satır:
 
== Tarihçe ==
İzmir'de bir havagazı fabrikası kurulması için 1859'da yapılan başvuru, [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] makamlarınca kabul edildi ve fabrikanın inşaatı 1862'de başladı.<ref name="izbel">{{Web kaynağı |url=http://www.izmir.bel.tr/tr/Projeler/tarihi-havagazi-fabrikasi-kultur-merkezi/1382/4 |başlık=Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi |yayımcı=[[İzmir Büyükşehir Belediyesi]] |tarih=9 Ocak 2018 |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref> Fabrikanın kuruluşukuruluşunu, £100.000 yatırımla merkezi [[Glasgow]]'da bulunan Laidloux and Sons adlı şirket üstlendi.<ref name="scribd">{{Web kaynağı |url=https://tr.scribd.com/document/282878906/IZMIR-HISTORICAL-COAL-GAS-FACTORY-RESTORATION-PROJECT |başlık=Izmir Historical Coal Gas Factory Restoration Project |yayımcı=[[Scribd]] |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref><ref name="levant">{{Web kaynağı |url=http://www.levantineheritage.com/gasworks.htm |başlık=The restored gas works of Alsancak, Izmir |yayımcı=Levantine Heritage Foundation |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref> 1864'te ilk [[sokak lambası]] aydınlatma denemesi yapıldı ve Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk kez sokak lambası kullanılmış oldu.<ref name="levant"/> 1904'ten itibaren [[elektrik]]le aydınlatmaya geçilince havagazı çoğunlukla mutfaklarda kullanılmaya başladı.<ref name="izbel"/> [[I. Dünya Savaşı]]'nın ardından havagazı ile aydınlatma tamamen sona erdi.<ref name="izbel"/> [[Türkiye'de cumhuriyetin ilanı]] sonrasında yabancıların imtiyazlarının yenilenmemesi nedeniyle 1934'te belediyeye devredilen fabrika, 1955'te kapatılıncaya dek üretime devam etti.<ref name="izbel"/><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.httf.com.tr/admin/download_httf/20140406_27_8413354754.pdf |başlık=Gelenekten Geleceğe; Kentsel Mekan ve Tekstil Mimarisi |yayımcı=HTTF |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref> Fabrika binaları daha sonra [[ESHOT]] ve [[İZULAŞ]]'ın kullanımına tahsis edildi.<ref name="izbel"/>
 
Fabrikanın kültür merkezi olarak kullanılabilmesi için Mayıs 2007'de başlayan ve ₺1,65 milyon bedelle gerçekleştirilen yenileme çalışmaları, Aralık 2008'de tamamlandı.<ref name="izbel"/><ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/tarihi-havagazi-fabrikasina-muhtesem-acilis/4584/156 |başlık=Tarihi Havagazı Fabrikası'na muhteşem açılış |yayımcı=İzmir Büyükşehir Belediyesi |tarih=27 Aralık 2008 |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref> Yenileme projesi, 2009'da [[Tarihi Kentler Birliği]]'nin Metin Sözen Koruma Büyük Ödülü'nü ve 2013'te [[Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği]]'nin Raci Bademli İyi Uygulamalar Özendirme Ödülü'nü kazandı.<ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.milliyet.com.tr/buyuk-odul-izmir-in/ege/haberdetay/02.05.2009/1089807/default.htm |başlık=Büyük ödül İzmir'in |çalışma=Milliyet |tarih=1 Mayıs 2009 |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref><ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/havagazi-restorasyonuna-bir-0dul-daha/9885/156 |başlık=Havagazı restorasyonuna bir ödül daha |yayımcı=İzmir Büyükşehir Belediyesi |tarih=12 Kasım 2013 |erişimtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref>