Kutsal Roma İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
37. satır:
|ardıl5 =
|bayrak_ardıl5 =
|bayrak = Banner of the Holy Roman Emperor (afterwith haloes (1400-1806).svg
|bayrak_altyazısı =
|bayrak_bağlantısı =
121. satır:
VIII. yüzyıldan 1806'ya uzanan Avrupa İmparatorluğu 476'da [[Batı Roma İmparatorluğu]]'nun son bulmasından sonra Hristiyan dünyasındaki biricik laik yüksek önder olarak [[Konstantinopolis]]'teki (İstanbul) [[Doğu Roma İmparatoru]] kaldı. Oysa [[Rum]] olan imparator [[Latinler]] ve [[Germenler]]'den oluşan Batı halkları için bir yabancıydı. Bu dönemde Batı dünyasında imparatorluk geleneği henüz oldukça canlıydı. Düzeni sağlayacak, iyi bir yönetim kuracak ve [[İspanya]]'yı fetheden [[Müslüman]] [[Araplar]]ı yenilgiye uğratacak güçte bir İmparator arayışı güçlüydü. Öte yandan [[Doğu Kilisesi]]'n ayrılmasından sonra [[Papa]]lar, çok sayıdaki düşmanlarına karşı kendilerini koruyacak ve ruhani güçlerini savunmalarına yardımcı olacak güçlü bir prensin desteğine ve bağlaşıklığına gereksinim duyuyorlardı. Bu niteliklere en uygun aday olarak [[Şarlman]], 800'de Papa [[III. Leo]] tarafından imparator ilan edildi. [[Arnulf]]'un 899 yılındaki ölümüne dek imparatorluk tacı [[Karolenj İmparatorluğu|Karolenjler]]'de kaldı.
 
900 yıllarından sonra Almanya, İtalya ve Fransa'da bir alt-üstlük dönemi yaşandı. Doğmakta olan feodal soylular, krallara karşı savaşıma giriştiler. Bu arada [[Macarlar|Macar]] ve [[Norman]] kabilereri Batı devletlerinin yıkıma uğrattı. Bu süreçte Almanya ve İtalya'da otorite [[I. Otto]] tarafından sağlandı ve 962'de Papa tarafından kendisine imparatorluk tacı verildi. I. Otto'da Alman ve İtalyan feodal soylarına karşı savaşım yürütmek için, feodal hiyerarşi içinde yeni yeni yer almaya başlayan ruhbanların desteğine gereksinim duyuyordu. Böylece [[Katolik]] dünyasında bir yandan dünyevi bir önder olarak [[Kutsal Roma imparatorları listesi|imparator]], öte yandan manevi önder olarak papa belirginleşti. Bu durum Kutsal Roma İmparatorluğu'nun doğuşunu sağladı. İmparator Almanya, İtalya, Macaristan, Fransa, İngiltere ve İspanya'da en yüksek otorite olma, hatta Papalığa egemen olma iddiasını taşıyordu. Ancak imparatorla bu arzularını hiçbir zaman gerçekleştiremediler. Bir yandan Papalığın, öte yandan Alman ve İtalyan feodal beylerinin ve nihayet [[Fransa Krallığı|Fransa]], [[İngiltere Krallığı|İngiltere]] ve [[Macaristan Krallığı|Macaristan]] krallarının direnişleriyle karşılaştılar. Bu çerçevede imparatorluk hiçbir zaman sağlam ve süreğen merkezi kurumlara sahip olamadı. Almanya ve İtalya çok sayıda küçük feodal egemenliğe bölünmüş durumdaydı. Vasallar, imparatorun mutlak otoritesini kabul etmiyorlardı. Onlara göre, imparatorluğun egemenleri hükümdar değildi; süzerenleri, feodalitenin en yüksek önderiydi yani kendilerininde içinde yer aldığı feodal hiyerarşinin en üstünde yer alıyordu. Kendileri üzerinde imparatorun hiçbir fiili erkini tanımıyorlardı. Nitekim her önemli adımın atılışında, imparator, imparatorluk kurulunda bir araya gelen vasalların görüşünü almak durumundaydı. Aynı süreçte Papalar da imparatorların üstünlüğüne karşı çıktılar. Nitekim başlangıçta imparatorlar Kilise üzerinde egemenlik kurmuşken. XI. yüzyıldan başlayarak Papalar, hristiyanHristiyan dünyasının en üst önderleri olduklarını ileri sürdüler. Öte yandan değişik halklar da kendi milliyetlerinden bir kral çevresinde birleşiyorlardı. Bütün bunlar alta alta geldiğinde aşağı Ortaçağ tarihi, imparatorlar, vasallar, papalar ve değişik milliyetlerden halklar arasında bir savaşımlar tarihi olarak belirir. Bu savaşımda ne imparatorlar ne de papalar hristiyanHristiyan dünyasında kesin üstünlük sağlayabildiler. Bu savaşım XVI'. yüzyıl reformlarıyla katolikKatolik imparator ile [[protestanProtestan]]lığı kabul eden Alman prenslikleri arasındaki bölünme sonucu imparatorluğun zayıflamasıyla sonuçlandı. İmparatorluk bir dizi çatışma içine girdi. Bu çatışmaların en önemlisi [[Otuz Yıl Savaşları]]'dır. 1618-1648 arasındaki dönemde Almanya'nın yıpranması sonucu, İmparatorluk, imparatorun biçimsel otoritesi altında toplanmış yarı-bağımsız devletler topluluğuna durumuna geldi.
 
XVI. yüzyılın başına dek lider Alman prensliği tarafından Alman kralı olarak seçilen kişiye tacını Papa taktı. Papa tarafından taç giydirilmemiş ilk kral [[I. Maximilian (Kutsal Roma İmparatoru)|I. Maximillian]] (hükümdarlık süresi 1493-1519) oldu. Ancak onu izleyen [[Şarlken]]'e 1530'da taç, Papa tarafından takıldı. Bu gelenek Şarlken'den sonraki savaş döneminde terk edildi. XV. yüzyıl başlarında başlayarak, imparatorluğun sanı ve Alman krallığı, biçimsel seçimler yapılmakla birlikte, veraset yoluyla oldu. 1804'te [[Napolyon Bonapart|I. Napolyon]] ''Kutsal Roma Germen İmparatoluğu''{{'}}nun geleneksel üstünlüğüne son verip kendini imparator ilan edince, son imparator [[II. Franz (Kutsal Roma İmparatoru)|II. Franz]] 1806'da Kutsal Roma İmparatoru sanından vazgeçip, yalnızca [[Avusturya İmparatoru]] sanını adlı. Böylece bin yıllık ''Kutsal Roma İmparatorluğu'' resmen de son buldu.<ref>Büyük Ansiklopedi, Milliyet, 1990. Cilt 12. Sayfa 4714-4715.</ref>
 
== Kaynakça ==