Josef Stalin: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
k Resim eklendi |
||
70. satır:
{{ana|Ekim Devrimi}}
1917 [[Şubat Devrimi]]nin ardından sürgünde beraber bulunduğu [[Lev Kamenev]], [[Matvei Muranov]] ile birlikte [[Sankt-Peterburg|Petrograd]]'a döndü. Bu dönemde Bolşevikler Şubat Devrimi'ne hazırlıksız yakalanmışlardı. [[Lenin]] dahil olmak üzere önde gelen tüm liderler Batı Avrupa ülkelerinde veya yurt içinde sürgündeydi. İkincil derecedeki önderlerden [[Vyaçeslav Molotov]] ve [[Aleksandr Şlyapnikov]] yönetimi ele aldı. Bolşevik yayın organı [[Pravda]]'da [[Geçici Hükümet (Rusya)|Geçici Hükümeti]] şiddetle eleştiriyordu. Stalin, Kamenev ve Muranov şehre gelir gelmez Pravda'nın başına geçti ve Geçici Hükümete karşı ılımlı bir siyaset sergilemeye başladı. Ayrıca Menşeviklerle birlik yapılmasını önerdi. Sürgünde bulunduğu İsviçre'den durumu izleyen Lenin bu siyasi hatta karşı çıkmakta ama duruma müdahale edememekteydi. Ülkeye acilen dönmek isteyen ancak sürmekte olan savaş yüzünden İsviçre'den dışarı çıkamayan Lenin İsviçreli komünist [[Fritz Platten]]'in aracılığıyla Alman İmparatorluğu ile görüşmelere başladı. Sonunda anlaşma sağlandı ve [[Mühürlü Tren]] olarak adlandırılan yolculukla Lenin ve diğer Rus sürgünler Nisan ayı başında Petrograd'a geldiler. Lenin gelir gelmez Pravda'nın hükümet yanlısı politikasını şiddetle reddetti ve [[Nisan Tezleri]] olarak bilinen kararlarını ilan etti. Buna göre parti Geçici Hükümete kesinlikle destek vermeyecek, tersine tüm iktidarın Sovyetlere verilmesi için örgütlenecekti. [[Temmuz Günleri]] olarak bilinen tabandaki işçi ve asker ayaklanmasından sonra geçici hükümet Bolşevikler üzerinde kovuşturma başlattı. Stalin bu dönemde toplanan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi [[RSDİP 6. Kongresi|6. Kongresinde]] Lenin'in Geçici Hükümet tarafından aranması üzerine teklif edilen ve Lenin'in teslim olmasını içeren görüşlere şiddetle karşı çıktı. Kovuşturmaya uğrayan Bolşeviklerin toparlanmasını ve Lenin'in gizli bir şekilde saklanmasını sağladı.<ref>Montefiore, s.322-323</ref>. Bu dönemde Lenin Finlandiya'da yeraltında olduğundan [[Sverdlov]]'la birlikte partinin yönetimini üstlendi. [[Kornilov Olayı]]nın bastırılmasından sonra popülerliği olağanüstü derecede artan Bolşevikler [[Ekim Devrimi]] ile iktidarı aldı. Petrograd'da toplanmakta olan 2. Tüm Rusya Sovyetleri Kongresi'nde iktidar Lenin önderliğindeki Bolşeviklere bırakıldı. Bolşeviklerin ve müttefikleri [[Sol SR]]'ların çoğunlukta olduğu kongre [[Lenin]]'in başkanlığındaki ilk [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] hükümeti olan [[Sovnarkom]]u onayladı.
<gallery>
Dosya:Ordzhonikidze, Stalin and Mikoyan, 1925.jpg|"Kafkasya üçlüsü", [[Anastas Mikoyan|Mikoyan]], Stalin ve [[Grigoriy Ordzhonikidze|Ordzhonikidze]]
91. satır:
== Siyasi Mücadeleler ve Tasfiye Hareketleri ==
Sovyetler Birliğinin ilk önder kadrosu tarihteki ilk işçi sınıfı devletinin istikamet yönünü tayin ederken daha önce tarihte benzer bir örnek olmamasının her türlü sıkıntısını çekti. Lenin'in ölümünden sonra 1930'lu yıllara kadar süren derin tartışmalar, yargılamalar ve verilen idam cezaları aslında farklı istikamet tayin etmek isteyen Bolşevikler arasında gelişen siyasal ve ideolojik kavgalardı. Bu dönemde [[NEP]] siyasetinden çıkılması eleştiri konusu olacak, sanayileşme ve kolektivizasyona karşı çıkılacaktır. [[Savaş Komünizmi]]nden [[NEP]]'e geçişi eleştiren [[Lev Troçki|Troçki]], [[NEP]] siyasetine son verilmesine karşı çıkan [[Buharin]], önce [[Lev Troçki|Trotski]] ile daha sonra Stalin'e karşı parti içinde muhalefet eden [[Zinoviev]] ve [[Kamenev]] süreç içinde tasfiye edileceklerdir. [[II. Dünya Savaşı]] yıllarında Troçki 20 Ağustos 1940 tarihinde, Stalin'nin talimatıyla Sovyet Gizli Polisi [[GPU]] tarafından düzenlenen bir suikast sonucu [[Meksika]]'da öldürülmüştür. [[Komünist Parti]] içinde "sağ veya sol sapmayla" suçlanan eski liderlerin tamamı ise 1930'lu yıllarda mahkûm olacak, Stalin tarafından idam ettirileceklerdir. Özellikle eski Bolşeviklerin yargılanması ve cezalandırılması ilginçtir. Moskova'da [[Moskova Davaları|1936-1938]] yılları arasında yapılan duruşmalarda Bolşevik Partinin eski önderlerine zorla akıl almaz suçlamalar yapılmış, kendilerini emperyalist devletlerin ajanları ya da Troçkist olarak ifşa etmeye zorlanmışlardır. [[Büyük Temizlik]] adıyla toplumda geniş yankı bulan tasfiye hareketi sonucunda, özellikle partide Stalin ve ekibi ([[Molotov]], [[Kliment Yefremoviç Voroşilov|Voroşilov]], Kaganoviç, [[Lavrentiy Beria|Beria]]) hakimiyetlerini kurmuşlardır. Bu sayede planlanan sanayi hamlesine hız verilmiş, büyük topraklar kolektifleştirilmiştir. Küçük üreticiler ve köylüler kooperatifler içinde örgütlenmiştir.
[[Dosya:Stalin at the Potsdam Conference.png|küçükresim|Stalin, savaş sonrası Potsdam Konferansı'nda.]]
== 1941-45 “Büyük Yurtseverlik Savaşı” ==
|