Astronomi tarihi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
5. satır:
 
== Tarihöncesi Avrupa ==
Dünya'daki ilk [[rasathane]] olan [[Goseck çemberi]] M.Ö 4900 yıllarında Almanya'da kurulmuştur. Bu gözlemevi 1991'de keşfedilip, Çek Cumuriyeti ve Avusturya'da Goseck çemberine benzeyen tahta çubuklardan oluşan oluşumlar bulunmuştur.
 
[[Dosya:Nebra Scheibe.jpg|thumb|250px[[Nebra gök tekeri]]]]
12. satır:
 
== Mezopotamya ==
[[Dosya:Babylonian tablet recording Halley's comet.jpg|thumb|left|200px|[[Halley kuyruklu yıldızı]]yla alakalı M.Ö 164 yılında yazılmış bir Babil tableti.]]
[[Asur]], [[Sümer]] ve [[Babil]] uygarlıklarının yaşadığı yer olan [[Mezopotamya]]'da modern astronominin temelleri atılmıştır. Sümerler astrolojiyle bağlantılı bir dinleri olduğundan [[ziggurat]] adlı tapınakların en üst katında yıldızları gözlemlerlerdi.
 
26. satır:
Milattan önce 100-200'lü yıllarda yaşayan [[Aristarchus]], okulunda [[Dünya]]'nın kendi çevresinde döndüğünü söylemiştir.
 
Antik Yunanistan'da M.Ö 100-150 yılları arasına ait astronomik birimlerin tespit edilmesini sağlayan bir mekanik hesap makinesi bulunmuştur. İsmi [[Antikythera düzeneği]]dir.
 
İlk yıldız sistemlerinin çoğunun temeli Antik Yunanistan'da ve [[İyonya]]'da [[Aristoteles]] ve [[Eudoxus]] tarafından atılmıştır. [[Kopernik]]'in sisteminin temeli ve benzeri milattan önce [[Batlamyus]] tarafından ortaya atılmıştır.<ref>''Meydan Larousesse, Büyük Lugat ve Ansiklopedi'', Ptolemaios maddesi.</ref>
 
== Çin ==
Doğu Asya'da astronomiyle ilk [[Çin]] tanışmıştır. Çin astronomiyle çok erken tanışmıştır. Astronomik gözlemlerin M.Ö 6. yüzyılda başlandığı söylenmektedir. [[Zhang Heng]] gibi bazı Çinli astronomlar [[Güneş tutulması]]nı önceden hesaplayabiliyor ve bazı takvimlerden astronomik olayları ve yıldızları tahmin edebiliyordu.
 
Ayrıca tarihte insan tarafından tespit edildiği bilinen ilk süpernova olan [[Yengeç Nebulası]] Çin'de 1054 yılında gözlemlenmiştir. İlk yıldız katalogu'da Çin'de oluşturulmuştur.
40. satır:
 
== Orta Çağ İslam dünyası ==
[[Müslüman]] olan [[Pers]] ve [[Araplar|Arap]] dünyası Çin biliminin yükselişinde barut, kâğıt ve pusulayı Avrupa'dan önce alıp inceleme şansı buldu. Böylece Hint eserleri Arapçaya çevrildiğinde Orta Çağ İslam dünyası bilimde altın çağını yaşadı. Astronomide, gözlemsel astronominin değerini her zaman vurgulamışlardır. 9.Yüzyıl'da yüzyılda büyük gözlemevleri kuruldu.<ref>Micheau, Francoise, "The Scientific Institutions in the Medieval Near East", pp. 992–3, in (Rashed & Morelon 1996, pp. 985–1007)</ref> Yıldız katalogları bu gözlemevlerinde üretildi.
[[10. yüzyıl]]'da [[Abdurrahman es-Sufî]], yıldızların [[parlaklık]] ve [[renk]] gibi özelliklerini [[Kitabü Suveri'l-kevakibi's-sabite]] adlı kitabında topladı. Ayrıca Andromeda Galaksisi'ni ''Küçük bulut'' olarak adlandırmıştır.{{olgu}}
10.Yüzyıl'ın yüzyılın sonuna doğru [[Tahran]]'da büyük bir gözlemevi inşa edildi. Bu gözlemevinde Güneş ve Dünya ile, güneşin açısıyla alakalı çalışmalar yapılmıştır.
 
11.yüzyıl'da yüzyılda [[Ömer Hayyam]], [[Gregoryen takvimi]]ne yakın bir takvim yapmıştır. İslam dünyasında astronomi, doğal felsefe ve fizikten ayrı olup matematiğin bir dalı değildi.
 
== Orta Çağ Avrupası ==