II. Mehmed: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme |
|||
72. satır:
Mehmed her ne kadar [[Çandarlı (2.) Halil Paşa|Çandarlı Halil Paşa]]’yı görevinde bıraktıysa da artık gerçek iktidar kendisiyle birlikte [[lala]]ları Şahabeddin Paşa ve [[Zağanos Paşa|Zağanos]] paşaların başını çektiği savaşçı kesimin eline geçmişti. Mehmed’in amacı [[Tuna]]’nın güneyindeki [[Balkan]] toprakları ile [[Fırat]]'ın batısındaki [[Anadolu]] topraklarını alarak büyük dedesi [[I. Bayezid|Yıldırım Bayezid]]’in oluşturmaya çalıştığı merkeziyetçi imparatorluğu kurmaktı. Ancak Bayezid'in aksine bunu yapmak için önce [[Konstantinopolis]]’i alması gerektiğini düşünüyordu.<ref name="inalcık2s29">İnalcık, Halil (2008) ''a.g.e.'' s.29</ref> Öte yandan gerek batıda ve gerekse de [[Doğu Roma]]'da yeni padişah genç yaşı ve tecrübesizliği dolayısıyla ilk başta önemli bir tehdit olarak algılanmamıştı. Bu görüş Mehmed’in 1451’de [[Venedik Cumhuriyeti|Venedik]], [[Ceneviz|Ceneviz Cumhuriyeti]], [[Macaristan Krallığı|Macaristan]] ve [[Sırp Despotluğu]] ile babasının yapmış olduğu anlaşmaları yenilemesiyle pekişmişti.<ref name="kro" /> Mehmed Doğu Roma’ya da babası dönemindeki dostane ilişkileri devam ettireceğini ve [[Süleyman Çelebi (şehzade)|Süleyman Çelebi]]’nin Konstantinopolis'teki oğlu Orhan için yıllık 300 bin [[akçe]] ayırdığını bildirmişti.<ref name="babinger77">Babinger, Franz ''a.g.e.'' s.77</ref>
Mehmed’in yetersiz bir hükümdar olduğunu düşünen yalnızca Hristiyanlar değildi. Tahta geçmesinin ardından [[Karamanlılar]] [[Anadolu Beylikleri#.C4.B0kinci D.C3.B6nem Anadolu Beylikleri|yerel beylikleri]] yeniden diriltmek üzere ayaklandılar ve [[Seydişehir]] ile [[Akşehir]]’i ele geçirdiler. Bunun üzerine 1451’in yazında Mehmed Anadolu'ya geçti ve kısa sürede bu isyanı bastırdı. Bu sırada Mehmed’in Anadolu’da bulunmasını fırsat bilen Doğu Roma İmparatoru [[XI.
== Kostantiniyye/İstanbul’un fethi ==
[[Dosya:Kusatma Zonaro.jpg|küçükresim|right|280px|Fatih'in donanmaya emri ve gemilerin karadan yürütülmesi. [[Fausto Zonaro]]'nun eseri]]
{{Ana madde|İstanbul'un fethi}}
Mehmed kuşatma hazırlıklarına 1451 sonlarında başladı. [[İstanbul Boğazı|Boğaz]]’ın Anadolu yakasında büyük dedesi [[Yıldırım Bayezid|Bayezid]]’in yaptırmış olduğu [[Anadolu Hisarı]]'nın karşısına o dönemde Boğazkesen adı verilen [[Rumeli Hisarı]]’nın inşa emrini verdi. İmparator [[XI.
Öte yandan bu gelişmeler karşısında İmparator Konstantinos, Papa ve İtalyan şehirlerinden umutsuzca yardım talebinde bulundu ama bunlar sonuçsuz kaldı. Yalnızca [[Ceneviz Cumhuriyeti|Cenova]] 1452’nin Kasım ayında yardım göndermeye karar verdi ve [[Giovanni Giustiniani]] komutasında 700 asker taşıyan Ceneviz kadırgaları 26 Ocak 1453’te [[Konstantinopolis]]’e vardı. İmparator Konstantinos, Giovanni Giustiniani’yi kara kuvvetlerinin başkumadan yaptı.<ref name="babinger82"/> Kostantinopolis’teki asker sayısı 8.000 civarındaydı, limanda 26 savaş gemisi bulunuyordu. Daha evvel 700 İtalyanı taşıyan yedi Girit ve Venedik gemisi Şubat ayında şehirden kaçmıştı. Osmanlı ordusundaki asker sayısı ise en az 50.000 idi. Ayrıca Mehmed yalnızca karadan kuşatmanın yeterli olmayacağını düşünerek bir donanma hazırlatmıştı. Bu donanma bahar aylarında boğazın [[Marmara Denizi|Marmara]] girişine vardı<ref name="Kinross, Lord.107-108">Kinross, Lord, ''a.g.e.'' s.100-101</ref>.
Osmanlı ordusu 23 Mart’ta [[Edirne]]’den hareket etti ve 2 Nisan’da [[Konstantinopolis]]’e vardı. Aynı gün [[Haliç]]’in girişi zincirle kapatıldı. Karargâhını [[Topkapı, Fatih|Romanus kapısının]] karşısına [[Maltepe, Zeytinburnu|Maltepe]]’ye kuran Mehmed son kez teslim çağrısında bulundu ama imparator reddetti.
91. satır:
Son saldırı hazırlıklarını [[Zağanos Paşa]] düzenledi.<ref name="inalcık2s31">İnalcık, Halil (2008) ''a.g.e.'' s.31</ref> Osmanlı ordusu 29 Mayıs’ın ilk saatlerinde taarruza başladı. Osmanlılar son taarruzu üç dalga halinde gerçekleştirdiler. İlk iki saat boyunca başıbozuklar surlara saldırdılar, ardından Anadolu birlikleri onların yerini aldı. Son olarak öldürücü darbeyi vurmak üzere yeniçeriler devreye girdi. Bu sırada yaralanan Giustiniani'nin savaş alanından ayrılması şehri savunanların arasında büyük moral bozukluğuna neden oldu. Nihayet sabah saatlerinde Osmanlı askerleri ''"Kerkoporta"'' adlı kapıdan içeri girmeyi başardılar ve kapının üzerindeki burca [[Osmanlı sancağı]]nı diktiler.<ref name="Kinross, Lord.107-108"/> Mehmed fethin ilk günü öğleden sonra şehre girdi. [[Ayasofya]]’ya giderek namaz kıldı ve ''min-baʿd (bundan sonra) tahtım İstanbul'dur''<ref>bkz. Tursun Bey, Tarih-i Ebû ʾl-Feth:اوّلا وزرا و امراسنه و قولارنه اعلام و اعلان اتدی که من بعد تختم استنبولدر / Evvelâ vüzerâ ve ümerâsına ve kullarına iʿlâm ve iʿlân etdi ki min-baʿd tahtım İstanbuldur.</ref> diye buyurdu.<ref name="inalcık2s31"/>
Şehir zorla alınmıştı, bu yüzden dinî hukuka göre yağmalanabilirdi.{{fact}} Yağma üç gün sürdü. {{fact}}İmparator Konstantinos'un akıbeti meçhuldür. Kimi kaynaklar cesedinin bulunamadığını söylerken, [[Franz Babinger|Babinger]] gibi bazı tarihçiler imparatorun cesedinin mor ayakkabılarından teşhis edildiğini yazar. [[Alphonse de Lamartine|Alphonse Lamartine]] eserinde imparatorun cesedinin bulunduğunu ve Fatih'in
Fatih şehrin ticaret merkezi olan [[Galata]]’dan kaçmış olan [[Rum]]ların ve [[Cenevizli]]lerin dönmesini sağladı. [[Rum Ortodoks Patrikhanesi|Rum Patrikhanesi]]’nin yeniden açılmasına izin verdi; ayrıca bir [[Yahudiler|Yahudi]] [[haham]]başlığı ile bir [[İstanbul Ermeni Patrikhanesi|Ermeni Patrikhanesi]] kurdurdu. II. Mehmed [[İstanbul]]’u, farklı dinlerden insanların bir arada yaşadığı, ticaret ve kültür merkezi olan bir başkent yapmayı amaçladı.
115. satır:
Sırp Kralı Bronkoviç’in ölümüyle başlayan taht mücadelelerinden faydalanan Osmanlılar, Sırpları vergiye bağladılar. Taht kavgalarının yeniden alevlenmesi üzerine, Mora seferinde bulunan Fatih, Sırp meselesine son verilmesini emretti. Mahmud Paşa, 1459’da başkentleri Semendire’yi ele geçirilerek [[Semendire|Semendire Sancakbeyliği]]’ni oluşturdu. Böylece Sırbistan’da 350 yıl sürecek Osmanlı hâkimiyeti başlamış oldu.
[[İstanbul’un fethi]]nden sonra Bizans İmparatoru
Fatih Sultan Mehmet 1477’de [[Kırım Hanlığı]]’nı [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]’nin egemenliği altına aldı. [[Candaroğulları]]’nın elindeki [[Sinop]]’u aldı.
249. satır:
{{S-aft|after=[[II. Bayezid]]}}
{{S-pre}}
{{S-bef|before=[[XI.
{{S-ttl|title=[[Dosya:Byzantine imperial flag, 14th century.svg|50px]] <br /> [[Bizans İmparatoru|Roma Kayzeri]]}}
{{S-aft|after=[[II. Bayezid]]}}
|