Vikipedi

Talas Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
düzeltme AWB ile
Tarihsel gerçekler eklenmiştir, madde geliştirilmiştir ve gerekli imla düzenlemeleri yapılmıştır.
9. satır:
|bölge =
|sebep =
|sonuç = Kesin [[Abbâsî]]+[[Karluklar|Karluk TürkleriHalifeliği]] zaferi
|coğrafi_değişiklikler =
|savaşan1 = [[Abbâsî Halifeliği]]<br />
[[Tibet İmparatorluğu]]<br />
[[Karluklar]]
[[Karluklar]] (Savaş sırasında taraf değiştirip, Abbasi Halifesinin yanında savaşmıştır.)
|savaşan2 = [[Çin]] ([[Tang Hanedanı]])
|savaşan3 =
|komutan1 = [[Ziyad ibn Salih]]<ref name=list>Bai,p.224-225</ref><ref name=china>Bartold p.180-196</ref>
|komutan2 = [[Gao Xianzhi]]<ref name=list>Bai,p.224-225</ref><br />[[Li Siye]]<ref name=list>Bai,p.224-225</ref><br />[[Duan Xiushi]]<ref name=list>Bai,p.224-225</ref>
|komutan3 =
|güç1 = 100.000-200.000
|güç2 = 30.000-100.000
|güç3 =
|kayıp1 = 20,000'den fazla
|kayıp2 = 8,022'den fazla30.000-?
|kayıp3 =
|notlar =
}}
'''Talas Muharebesi''', [[751]] yılında bugünkü [[Kırgızistan]] sınırları içindeki [[Talas Nehri]] civarında,; [[Abbâsîler]], ve[[Tibet müttefikiİmparatorluğu]] olanve [[Karluklar]] ile [[ÇinlilerTang Hanedanı|Tang Hanedanlığı]] arasında yapılan ve 5 gün süren muharebemuharebedir. ÇinAbbasi Halifesinin ordusununkesin yenilgisizaferi ile sonuçlanan muharebebu gereksavaş Çin,İslam gerekseve TürkÇin vetarihinde İslamönemli tarihibir açısındanyere önemlidirsahiptir.
 
== Olayların gelişimi ==
Parçalanan [[Türgişler]]in “Kara Türgişler” grubu 742 de [[Çinliler]]in desteğiyle Tumoça komutasında bağımsızlıklarını korudu.
 
Keş'teki (bugünkü [[Taşkent]]) Kara Türgişlerin sonraki hükümdarı [[Bahadır Tudun]], Çinli komutan [[Kao Siyen Çe]] (ya da Gao Hsien-çı) tarafından 751'de öldürüldü ve bütün mallarına el konuldu.{{olgu}} Şehrive yağmaşehri edildiyağmalandı. [[Çin]]li komutan, hükümdar ile antlaşma yaptığı halde ona komplo kurmuştu.{{olgu}} Bu olaydan sonra kaçmayı başaran hükümdarın oğlu [[AraplarAbbasi Halifesi|Abbasi Halifesinden]]dan yardım istedi.{{fact}}
 
Bu gelişmedenolaydan bir yıl önce [[Emevîler]] yıkılarak (750) yerlerineEmevi topraklarında [[Abbasiler]] gelmiştidöenmi başlamıştı. [[Ebu Müslim Horasani|Ebu Hasan]] 745 yılında [[Emevîler]]in [[Horasan]] valisi [[Nasr bin Seyyar]]’ı yenerek Horasan’dan çıkartmıştı. Bu olay [[Emevîler]]den memnun olmayan Müslümanlar için bir kıvılcım oldu.
 
[[Taşkent]]'in yardım istediği sırada Horasan valisi olan [[Ebu Selçuk Horasani|Ebu Oğuzhan]], Arap liderleri gibi düşünmedi ve komutanı Ziya bin Salih’i gönderdi.
 
Ziya bin Salih komutasındaki Abbasi birlikleri Talas Nehri boyunca ilerlerken, 2 ordu burada karşılaştı. Arap kaynaklarına göre yaklaşık 100.000, Çin kaynaklarına göre ise yaklaşık 200.000 askere sahip Abbasi ordusu ile yaklaşık 100.000 askerlik Çin ordusu; bazı kaynaklara göre 4, bazı kaynaklara göre ise 5 gün boyunca savaştı.
Çin kaynaklarına göre, Çin ordusundaki [[Karluklar]] ve [[Yağmalar]] muharebe sırasında taraf değiştirerek [[Araplar]]ın tarafına geçti ve Çin ordusuna arkadan saldırdı.▼
 
▲Çin kaynaklarına göre, Çin ordusundaki [[Karluklar]] ve [[Yağmalar]] muharebe sırasında taraf değiştirerek [[Araplar]]ın tarafına geçti ve Çin ordusuna arkadan saldırdı. Bu olayla ile birlikte Çin ordusu yok edildi.
 
==== Sonuçları ====
 
Bu muharebe ile birlikte matbaaAbbasiler matbaayı ilk defa Çin'in dışına çıkmıştırçıkarmıştır. Bunun yanı sıra [[barut]], [[kâğıt]] ve [[pusula]]yı da [[Araplar (halk)|Araplar]] öğrenmişlerdir. Bu önemli buluşlar [[Avrupa]]'ya ise Avrupa ülkelerinin İslam dünyasına karşı düzenlediği [[Haçlı Seferleri]] ile geçmiştir. Bu bakımdan da Talas Savaşı'nın dünya tarihi için çok önemli bir yeri vardır. Türk tarihi için de önemi büyüktür. Türkler bu savaşta Müslümanlığı yakından tanıma fırsatı bulmuştur ve çoğu tarih kaynaklarında Türklerin Müslümanlığın kabul etmesi konusunda başlangıç noktasını oluşturur.
 
Bölgede Tang Hanedanı'nın ilerleyişi yavaşlamıştır ve Tibet İmparatorluğu ile Türklerin bölgedeki hakimiyeti artmıştır.
 
== Notlar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Talas_Muharebesi" sayfasından alınmıştır