İnyupikler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k yüzyüze → yüz yüze
düzeltme AWB ile
445. satır:
[[Dosya:Inuit dance near Nome 1900.jpg|thumb|right|250px|Dans, [[Nome, Alaska]] 1900]]
 
'''[[Dans]]''': Eskimo dansı (''aularuq, aġġiun''), Batılıların yaptığı danstan (''kanaakkiutuq'') oldukça farklı, seslerin genelde kısa ünlemlerden oluştuğu, bazen de şarkıların (''aġġiñ atuun'' ya da ''aŋayyun'') bulunduğu, çalgı olarak [[def]] benzeri davullarla ritim verilen, nispeten ağır hareketli ve bazen de şamanistik bir törendir. Bir sıra hâlindahâlinde davulcular (''qiḷausiraqti'' ya da ''kasrautitaqti'') kıyıda dizilir ön alanda da dansçılar (tekil ''aġġiri'', çoğul ''aġġirit'') dans eder. Danslar ''qargi'' denen [[Eskimo köy odası]]nda kışın yapılmaktadır. King Adasında erkekler kadın kıyafeti giyip kadın gibi dans (''tuġumiq'') ederken, kadınlar da erkek kıyafeti giyip erkek gibi dans (''pualaq'') eder ve bu karşıt cinse bürünüp yapılan dans ''competition dance'' adı verilir.<ref name="Alaska Native Collections : Mask">[http://alaska.si.edu/record.asp?id=138 Alaska Native Collections : Mask]</ref> King Adasında Kurt Dansı yapılırken ''aqłitiik'' adı verilen dans eldivenleri kullanılır.<ref>[http://alaska.si.edu/record.asp?id=181 Alaska Native Collections : Dance mittens]</ref> Dans elbisesi olarak erkek ve kadınlarda ''atıkluk'' denen ve günümüzde pamuklu patiskadan (İng. ''calico''; King Adası İnyupikçesinde:<ref name="refUgiuvaŋmiuraaqtuaksrat">[http://www.ankn.uaf.edu/curriculum/Masters_Projects/Yaayuk/Chap5.html "Ugiuvaŋmiuraaqtuaksrat" Future King Island Speakers]</ref> ''uġiłqaaq'' ya da ''uġałqaaq'') yapılan ince gömlekler, eldiven (King Adası İnyupikçesinde:<ref name="refUgiuvaŋmiuraaqtuaksrat">[http://www.ankn.uaf.edu/curriculum/Masters_Projects/Yaayuk/Chap5.html "Ugiuvaŋmiuraaqtuaksrat" Future King Island Speakers]</ref> ''agzraak'') ve [[kamik]] denen deri çizmeler kullanır.<ref name="refDickerson">Daniel Dickerson (2010), [http://www.oneskycenter.org/projects/nida/documents/D.Dickerson-UtilizationofDrummingforAmericanIndiansandAlaskaNativeswithSubstanceAbuseDisorde.pdf Utilization of Drumming for American Indians and AlaskaNatives with Substance Abuse Disorders], 2010 IHS National Behavior Health Conference, July 29, 2010</ref> İnyupik şarkılı danslarında her zaman önce performans olarak dans sergilenir sonra şarkıya geçilir.<ref name="refDickerson">Daniel Dickerson (2010), [http://www.oneskycenter.org/projects/nida/documents/D.Dickerson-UtilizationofDrummingforAmericanIndiansandAlaskaNativeswithSubstanceAbuseDisorde.pdf Utilization of Drumming for American Indians and AlaskaNatives with Substance Abuse Disorders], 2010 IHS National Behavior Health Conference, July 29, 2010</ref>
 
Kuzey ve Kuzeybatı Alaska'daki İnyupik Eskimo danslarının Güney ve Güneybatı Alaska'daki [[Yupikler|Yupik]] Eskimo danslarından farkı vardır ve en belirgin olanları şöyledir: davulun çevresine üstten değil aşağıdan vurulur; erkek dansçılar yerde az diz çökerler ve daha çok ayakta dururlar; Yupik kadınlarında dansta görgü gereği bir halkayla parmaklara geçirilen yelpaze biçimli parmak maskeleri (Yupikçe ''tegumiak'') oldukça yaygınken, İnyupiklerde bu uygulama çok az görülür; dans Yupiklerin hayatında yoğun ve önemli tören ögesi iken, İnyupiklerde bu daha az yoğundur.<ref name="refThomasmusic">Thomas F. Johnston (1976), [http://pubs.aina.ucalgary.ca/arctic/Arctic29-1-7.pdf The Eskimo Songs of Northwestern Alaska]), Arctic, Vol 29, No 1 (1976), pp. 7-19</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İnyupikler" sayfasından alınmıştır