Oliver Cromwell: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sabri76 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
1. satır:
[[Dosya:Cooper, Oliver Cromwell.jpg|thumb|Oliver Cromwell]]
'''Oliver Cromwell''' (d. [[25 Nisan]] [[1599]] Huntington - ö. [[3 Eylül]] [[1658]] Londra) bir [[İngilizler|İngiliz]] siyaset adami, asker ve devlet yöneticisi olup [[İngiltere]]'nin yönetim biçimini krallıktan [[Cumhuriyet]]'e çevirmiş ama 1650'den ölünceye kadar ''Devlet Koruyucu Lord'' unvanı ile ülkeyi tek başına idare etmistiretmiştir.
 
== Çocukluk ve Gençlik Yılları ==
6. satır:
Yüksek tahsilini [[Cambridge Üniversitesi]]'nde yapmıştır. İngiliz devletinin resmi Protestan mezhebi dışında daha koyu dinsel ve yasama kaidelerine uymaya calışan [[Püriten]] mezhebine bağlı olup çok dindar bir kişi idi. İngiliz hükÜmeti tarafından ''din muhalifleri'' olarak devamlı sıkıştırıldıkları için genç Oliver Cromwell Amerika'ya göç etmeye karar vermişti ama krallık ''[[Püriten]]lerin'' göç etmesini yasaklayınca ailesi yanında kaldı. 1620'de Elizabeth Bourcier ile evlendi.
 
1628 yılında hayatının yönünü değiştiren bir olay olarak Londra Parlamentosu'na mebus olarak seçildi. Bu Parlamento'da özel siyah fakat tam uymayan sade giysileri ile ve yaptığı konuşmalardaki gösterdiği hararetli basitlik ve belagat oldu. Fakat bu Parlamento 1629'deda feshedildi. Cromwell babasının çiftliğine çekilip çok dinsel inanış gösteren bir kırsal centilmen olarak yaşamaya basladıbaşladı. 1640'data sonradan ''Uzun Parlamento'' adı verilecek Parlamento'ya Cambridge Üniversitesi mebusu olarak seçildi. Bu Parlamento'da Papalık ve krallık konularında yaptığı çok telkin edici konuşmalarla tanındı. İngiliz Kralı [[I. Charles (İngiltere Kralı)|I. Charles]] tarafından yapılan yüksek harcamaları karşılama için vergi arttırma gereğiyle çağrılmış olan bu Parlamento kralın istediği vergileri arttırmayı kabul etmediği için krala karşı düştü ve Ocak 1642'de Parlamento ile Kral I. Charles'in çekişmeleri bir İç Savaş'a dönüştü. Ülke Parlamento taraftarı ve Kral taraftarı olarak ikiye ayrıldı. Oliver Cromwell bu resmi Protestan mezhebi ''episkoplizm'' ve o mezhebin başı olan kralın aleyhinde olan gelişmeleri Tanrı'nın inanmayanlara karşı gönderdiği bir işaret olarak kabul etmekteydi ve bu çekişmede Tanrı'nın yeğlediği Puritanların bu mücadelede galip çıkacağına inanmıştı.
 
Bir gentilmen-çiftçi olarak ve kırsal bir alanda yüksek tabakadan bir kişi olarak Oliver Cromwell çiftliğinde calışanlara Parlamento tarafından kurulan yeni orduya yazılmaları izini vermişti. Kendisi de Parlamento hizmetinde subay olarak askerliğe başlamıştı.
35. satır:
== Oliver Cromwell'den sonra ==
 
Oliver Cromwell'i oğlu [[Richard Cromwell]] ''Devlet Koruyucu Lord'' unvanını alarak takip etmiştir. Fakat kısa bir müddet sonra onun ülke idaresi yeteneğinin çok az olduğu görülmüş ve ülkenin bir siyasal, ve ekonomik karmaşalık gölgesi altına girdiği anlaşılmıştır. Bunun üzerine Commonwealth rejiminin İskoçya'ya gönderdiği vali olan General Monck monarşiyi tekrar geri getirme kararı ile İskoçya'dan ordusuyla gelip Şubat 1660'data Parlamento'yu feshedip Richard Cromwell'i görevinden feragat ettirmiştir. Stuart Hanedanı'ndan (babası idam edilmiş kral I. Charles olan) II. Charles Londra'ya 23 Nisan 1661'de gelip taç giymiştir. Bu yeni Krallık rejimi İngiliz tarihçileri tarafından [[Restorasyon]] devri olarak anılır.
 
Kral [[II. Charles (İngiltere Kralı)|II. Charles]] yeniden tahta çıkınca, babasının idamının öcünü gayri-insanî uygarlık dışı bir şekilde almıştır. Sembolik olarak babası kral I. Charles'in idam edilmesinin 12. yıldönümünde, 30 Ocak 1661'de Oliver Cromwell'in gömülmüş cesedi Londra'nın Anglikan katedrali olan ve ünlü İngilizlerin mezarlarının bulunduğu "Westminster Abbey Katedrali" içindeki mezarından çıkartılmıştır. Cromwell'in cesedi zincirlere bağlanmış ve türlü işkencelerin ardından suçluların idam edildikleri [[Tyburn]]'da asılıp halka gösterilmiştir. Sonra Oliver Cromwell'in başı kesik cesedi işaretlenmemiş bir çukura atılmıştır. Aynı zamanda bu uygarlık dışı barbar muamele, I. Charles'ın idamına karar veren mahkemenin üyeleri olan Amiral Robert Blake, başhakim John Bradshaw ve Cromwell'in damadı General Henry İreton'un cesetlerine de uygulanmıştır.
 
Oliver Cromwell'in kesik başı ise bir kazığa geçirilmiş ve Ingiltereİngiltere Parlamentosu binasının en eski kısmı olan [[Westminster Hall]]'un çatısının tepesinde çakılmış; II. Charles'in hükümdarlığı süresince 1685'e kadar burada kalmıştır. Bundan sonra kazığa geçirilmiş Cromwell'in kafası birkaç kere el değiştirmiştir. Örneğin 1814'dete Josiah Henry Wilkinson adlı bir kişi Cromwell'in kazığa takılı kafasının sahibi olmuştur.<ref>[http://www.time.com/time/magazine/artıcle/0,9171,809453,00.html Roundhead on the Pike ''Time''dergisi, 6 Mayıs 1957]</ref> Ancak 1960'data Cromwell'in kazığa takılı kafası bir mütevazı bir merasimle [[Cambridge Üniversitesi]], [[Sidney Sussex Koleji]] bahçesinin bir köşesine gömülmüştür.<ref>Gaunt, Peter (1996). ''Oliver Cromwell'', Oxford: Blackwell, ISBN 0-631-18356-6. {{ing}} say.4.</ref>
 
==Kaynakça==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Oliver_Cromwell" sayfasından alınmıştır