Seffâh: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
By erdo can (mesaj | katkılar)
k →‎Hâlifelikten öncesi: Düzenleme, değiştirildi: yaşıyan → yaşayan AWB ile
düzeltme AWB ile
31. satır:
Ebû’l-Abbâs "Seffah" ''Benî Hâşim ([[Haşimoğulları]])'' sülalesinin başkanı idi. Bu sülalenin geçmişini [[Peygamber]] [[Muhammed]]’in dedesi [[Abdulmuttalib bin Haşim|ʿAbd el-Muttalib bin Hâşim]]’in babası olan [[Haşim bin Abdimenaf|Hâşim bin Abdimenâf]]’a ve ondan da peygamberin amcası olan [[Abbas bin Abdülmuttalib|Abbâs bin Abdulmuttalib]]'e dayanmakta idi. [[Haşimoğulları|Bânû Hâşim]] sülalesi dördüncü [[hâlife]] olan [[Ali bin Ebâ Tâlib Merkedî]]’ye destek sağlamışlardı. Hem [[Sünnîler]] hem de [[Şiîler]] tarafından kabul edilen birçok [[hadis]]e göre, [[Muhammed]]’in de bağlı olduğu sülalenin mensupları arasından zaman zaman bir başka büyük yol gösterici dini lider, ''[[Mehdi]]'' olarak ortaya çıkacak idi. Büyük arazileri ele geçirip idare etmekte olan [[Emevî]] [[hâlife]]leri, özellikle son [[hâlife]]ler, bu arazi ve ülkelerde yaşayan ve Arap asıllı olmayan ve hatta Arap asıllı ama tanınmış Arap aşiretlerine bağlı olmayan halka karşı uyguladıkları ayrım gösteren siyasetleri biraz yumuşatmayı tercih etmişlerse de [[Emevîler]] ülkesinde yaşayan ve Arap olmayan halk arasında büyük bir hoşnutsuzluk bulunmaktaydı. [[Emevîler]] ise, bu hoşnutsuzluğu ortadan kaldırıcı politikalar uygulamaya yanaşmaz bir görüntü vermekteydiler.<ref name="muir">Muir, William (1923) ''The Caliphate: Its Rise, Decline and Fall. From Original Sources''. Edinburgh: John Grant (Yeni baski (2012)</ref>
 
Bu halk hoşnutsuzluğunun çok iyi bir göstergesi güney Irak'ta bulunan [[Kûfe]]'de [[Emevî]] [[hâlife]]si [[Hişam bin Abdülmelik|Hişâm bin Abdûlmelik]] döneminde çıkan bir büyük ayaklanma idi. 736'da bu şehrin çok büyük çoğunlukla Şii olan halkı Banu Haşim sülalesineden olan ve [[Muhammed]]'in torunu, ve [[Ali]]'nın da oğlu olan [[Hüseyin Seyyîd’ûs-Şuhedâ]]'nın torunu [[Zeyd bin Ali]]'nin başını çektiği bir ayaklanmaya katılmışlar ve şehri ellerine geçirerek 740'a kadar kendi idareleri altında tutmuşlardı. 740'data büyük bir [[Emevî]] ordusu [[Kûfe]] üzerine gönderilmiş; bu ordu şehri eline geçirmiş ve [[Emevîler]]'e karşı bu büyük halk ayaklanması bastırılmıştı. Bu [[Kûfe]] ayaklanması [[İslâm]] ülkelerinde gittikçe artan hoşnutsuzluğa gösterge olmakla beraber [[Emevîler]]'in de hala güçlü olduğunu da göstermişti.<ref name="muir"/>
 
743'dete [[Emevî]] [[hâlife]]si [[Hişam bin Abdülmelik|Hişâm bin Abdûlmelik]]'in ölmesi dolayısıyla yerine gelen [[II. Velid]]'in sefih hayatı, hatalı vali tayinleri ve uyguladığı politikalar dolayısıyla ülkesinde hoşnutsuzluğu artırdı. Bir iç savaşın ortaya çıkmasına neden oldu ve bu iç savaşta [[II. Velid]] [[hâlife]]likden indirilip öldürüldü. Yerine geçen [[III. Yezid]]'in döneminde de iç savaş devam etti. [[II. Mervan]]'nın [[Emevî]] [[hâlife]]si olmasından sonra ülkede hoşnutsuzluk o dereceye gelmişti ki her zaman [[Emevî]] [[hâlife]]lerine bağlı olan Arap Kelb aşiretliler ve Suriye'daki askeri birlikler arasında bile fitne çıkmıştı. [[II. Mervan]] isyanları bastırmakla uğraşmaktayken efektif devlet merkezini [[Harran]]'a yerleştirdi.<ref name="muir"/>
 
=== Ebû Mûslim Horasanî'nin hizmetleri ===
69. satır:
people flocked till it was dark, doing homage to the new Caliph.
-->
Ebu'l Abbas Abdullah Saffan bundan sonra Ebu Salama'nin askeri ordugahina katilmis ve birkac ay bu ordugahta kallmistir. Fakat bu donemdedönemde yavas yavas Ebu Salama ile arasiarası acilmis oldugu bildirilmektedir.
 
=== Emevî Hâlifesi II. Mervan'ın ve Emevilerin sonu ===
98. satır:
Ornegin Abbasilerin ilk kuruluş döneminde İranlı asıllı [[Bermekîler]] ailesi Abbasi devlet idaresinde önemli rol oynamaya başlamışlardır. Ebu Salama ve Abdulcahm'in ölümünden sonra Halife Seffah "Halid Barmaki"'yi vezir tayin etmiştir. Vezir Halid Barmaki Seffah ile öyle yakin ilişkide olmuştur ki Halid'in yeni doğan kızının süt annesinin Seffah'ın bir eşi olduğu belirtilmektektedir. Halid Barmaki vezirlik görevine Seffah'ın ölümünden sonra onun yerine halife olan kardeşi [[Mansur (Abbasi)|Cafer Mansur]] döneminde de devam etmiştir.
 
Eğitime ve okuma-yazmaya çok önem verilmeye başlandı. Özellikle [[İslâm]] dünyasında ilk defa olarak [[Talas Savaşı]] sonunda alınan [[ÇinÇinliler|Çinli]]li esirler tarafından [[Semerkand]]'da bir kâğıt imalathanesi kuruldu. Bu dünya medeniyeti için büyük bir çığır açmış ve [[İslâm]] dünyasında ve sonradan batı Avrupa'da kâğıt kullanılması başlangıcı bu olaya bağlı olmuştur.
 
Ebû’l-Abbâs Seffah'ın kurduğu yeni [[Abbâsî]] ordusu da İslâm dünyası için büyük bir yenilik getirmiştir. Daha önce [[Emevî]] hanedanı ve [[Emevîler]] Arap olmayanların ve [[İslâm]] dininde olmayanların ordularına alınmasına katiyetle aleyhtardılar. Buna karşıt olarak Ebû’l-Abbâs Seffah döneminde 755 yılına kadar [[Abbâsî]] ordularının komutanlığını Arap asıllı olmayan [[Ebû Mûslim Horasanî]] yapmıştı.
107. satır:
 
==Ölümü==
Ebu'l Abbas Seffah 19 Haziran 754'dete [[Emevî Devleti]]'ni yıktıktan dört yıl sonra [[çiçek hastalığı]]ndan hayata gözlerini yumdu. Ölmeden önce kendisinden sonra [[hâlife]]lik görevi için önce ağabeyi ''[[Mansur (Abbasi)|Ebû Câfer Mansûr]]'' ve sonra da İsâ bin Mûsâ'nın gelmesini vasiyet etmişti. Bu vasiyetine uyularak agabeyi Ebû Câfer "Mansûr" kendisinin yerine [[hâlife]] oldu.
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Seffâh" sayfasından alınmıştır