Leonid Brejnev: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
19. satır:
|doğum_yeri = [[Dniprodzerzhynsk|Kamenskoye]], [[Rus İmparatorluğu]]
|ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1982|11|10|1906|12|19}}
|ölüm_yeri = [[Moskova]], [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]]
|partisi = [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]]
|mesleği = Politikacı, mühendis
56. satır:
Stalin'in Mart 1953'te ölmesi üzerine, Merkez Komite'deki bütün görevlerinden çekilmek zorunda bırakıldı ve korgeneral rütbesiyle Savunma Bakanlığı siyaset dairesinin başkan yardımcılığına getirildi. Ama çok geçmeden [[Kazakistan Komünist Partisi]] ikinci genel sekreterliği görevine atanarak [[Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Kazakistan]]'a sürüldü (1954). Bu görevi sırasında parti içinde Kruşçev'i destekleyen kanatta yer aldı ve [[Nikita Kruşçev]]'in öncülük ettiği [[Bakir Topraklar Projesi|İşlenmemiş Toprakların Tarıma Açılması Kampanyası]]nın başarılı bir uygulayıcısı oldu. Böylece tarımsal üretimin artmasında etkili oldu. Kısa bir süre sonra Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreterliğine yükseldi (1955).
 
SBKP'nin 1956'daki [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi|XX. Kongresi]]'nde yeniden eski görevlerine döndü ve Merkez Komitesi'ne seçildi. Ertesi yıl Kruşçev'i görevden uzaklaştırmayı amaçlayan Moskova hizbine karşı mücadelede gösterdiği bağlılık nedeniyle, Prezidyum asil üyeliğine getirildi. Ağır sanayi ve özellikle uzay araştırmaları alanlarında üstlendiği görevleri başarıyla yerine getirdiği için "sosyalist emek kahramanı" nişanı aldı. 7 Mayıs 1960'ta, [[Kliment Voroşilov]]'un yerine [[Sovyet Sosyalist CumhuriyetlerSovyetler Birliği|SSCB]]'de devlet başkanlığına denk olan [[Sovyetler Birliği devlet başkanları listesi|Yüksek Sovyet Prezidyumu başkanlığı]]na getirildi. 15 Temmuz 1964'te bu görevinden istifa etti ve Merkez Komitesi ikinci sekreteri olarak Kruşçev'in yardımcılığını üstlendi. Ancak bir süre sonra [[SBKP]] Merkez Komitesi Başkanı [[Mikhail Suslov]]'un Kruşçev'e karşı başlattığı muhalefette yer aldı. Moskova hizbi olarak adlandırılan bu muhalefet Kruşçev'i istifaya zorladı ve 15 Ekim 1964'te Kruşçev'in yerine SBKP birinci sekreteri (1966'dan sonra genel sekreter) oldu.
 
===SBKP Genel Sekreterliği===
65. satır:
Eylül 1965'te, zaafiyet gösteren Doğu Bloku'na bir çeki düzen vermek amacıyla Varşova Paktı'nın daha iyi işleyecek bir duruma getirilmesini ve önemli işlerin ele alınması için "sürekli ve hazır bir mekanizma" kurulmasını istedi.<ref name="ref702">[[Oral Sander]], ''Siyasi Tarih 1918-1994'', [[İmge Kitabevi]], Kasım 2005. ISBN 975-533-005-4.</ref> 1966'da yapılan [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi 23. Kongresi|XXIII. Kongre]]'de [[Leninist]] ilkelere bağlılığını ilan etti. Bu arada ülkedeki ideolojik muhalefeti bastıracak önlemler aldı.
 
Daha önce 1961-64 arasında birçok yabancı ülkeye geziler yapan Brejnev, 1965'te de [[Arnavutluk]] dışındaki bütün [[Doğu Avrupa]] ülkelerini dolaşarak [[Doğu Bloku]] içindeki dayanışmayı güçlendirmeye çalıştı. 1968'de [[Alexander Dubček]] yönetimindeki [[Çekoslovakya]], sosyalist yönetim sistemini ve parti denetimini liberalleştirme girişiminde bulununca, [[Sovyet Sosyalist CumhuriyetlerSovyetler Birliği|SSCB]] [[Varşova Paktı]] üyesi beş ülkeyle birlikte [[Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali|Çekoslovakya'ya müdahale etti]]. Brejnev, bir Doğu Avrupa ülkesinde SSCB ya da öteki Varşova Paktı üyelerinin çıkarlarına zarar verecek gelişmeler karşısında askeri müdahale hakkının doğacağını savunarak işgal hareketini meşrulaştırmaya çalıştı. Bu görüş [[Batı dünyası|Batı]]'da [[Brejnev Doktrini]] olarak adlandırıldı.
[[Dosya:Carter Brezhnev sign SALT II.jpg|thumb|300px|right|Brejnev ve Jimmy Carter [[Stratejik Silahların Sınırlandırılması Görüşmeleri|SALT II Antlaşması]]nı imzalarken, 18 Haziran 1979, Viyana.]]
Brejnev 1970'lerde, yeni bir "barış içinde birlikte yaşama" politikası çerçevesinde Batı ve özellikle de [[Amerika Birleşik Devletleri]]'yle (ABD) gerginlikleri azaltmaya çalıştı. Uluslararası alanda [[Yumuşama (uluslararası politika)|yumuşama politikası]]nı (detant) savunarak, bu politikaya dünya uluslarının istedikleri sistemi özgür iradeleriyle seçebilmeleri ve devletlerin birbirlerinin içişlerine karışmamaları biçiminde tanımladı. [[Vietnam Savaşı|ABD'nin Vietnam müdahalesinin]] iki büyük devlet arasında bir çatışmaya varmasını engelledi. Ancak gerek Vietnam'a gerekse emperyalizme karşı bağımsızlık mücadelesinde bulunan diğer Güneydoğu Asya ve Afrika ülkelerine maddi ve manevi destekte bulunmaktan çekinmedi. 1971 yılında hem Avrupa'da oluşmaya başlayan yumuşama hem de ABD ile stratejik silah dengesi kavramını kabul etti.<ref name="ref702"/> [[Almanya Şansölyesi]] [[Willy Brandt]] ile, [[Alman Demokratik Cumhuriyeti]] ve [[Almanya Federal Cumhuriyeti]]'yle [[Polonya]]'nın sınırılarını tanıyan bir antlaşma imzaladı (1970). ABD Başkanları [[Richard Nixon]] ile SALT 1 (1972) ve [[Jimmy Carter]] ile SALT 2 (1979) olarak bilinen [[Stratejik Silahların Sınırlandırılması Görüşmeleri]]'nin yürütülmesinde ve 1975'te [[Helsinki]]'de [[Helsinki Nihai Senedi|Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı Nihai Senedi]]'nin imzalanmasında önemli rol oynadı.
73. satır:
İç politikada rejimi yıkmaya çalışanlara müsamaha göstermedi. Tarımsal alanda üretimin artmasını sağlamakla birlikte hızla artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandı. Ancak ağır sanayi üretimi ve genel olarak ekonomik kalkınma ile halkın gelir seviyesinin yükselmesinde gösterdiği başarı ile 18 yıllık iktidarı Sovyetler Birliği'nde bir istikrar dönemi olarak dikkat çekti.
 
Brejnev, 9 Nisan 1971'de SBKP genel sekreterliğine yeniden seçildi. 8 Mayıs 1976'da ise Sovyetler Birliği mareşalliğine getirildi. Böylece Stalin'den sonra en yüksek askeri rütbeye getirilen ikinci parti önderi oldu. [[Ekim Devrimi]]'nin 60. yılında kabul edilen ve [[Sovyet Sosyalist CumhuriyetlerSovyetler Birliği|SSCB]]'yi "bütün halkın devleti" olarak tanımlayan 1977 Anayasası ile toplumsal düzen ve parti yapısı yeniden düzenlendi. Podgorni'nin 24 Mayıs 1977'de Prezidyum başkanlığı görevinden alınmasıyla kolektif önderlik sistemi sona erdi. 16 Haziran'da oybirliğiyle Prezidyum başkanlığına seçilerek [[Sovyet Sosyalist CumhuriyetlerSovyetler Birliği|SSCB]]'de hem devlet başkanlığı, hem de parti genel sekreterliğini üstlenen ilk yönetici olan Brejnev, her iki görevini de ölümüne değin sürdürdü.
 
===Ölümü===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Leonid_Brejnev" sayfasından alınmıştır