Yunanistan'a ikinci Pers saldırısı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
40. satır:
 
== Yakın geçmiş ==
Yunan kent devletlerinden Atina ve [[Eretria]], [[İyon]] kent devletlerinin Pers hakimiyetine karşı MÖ 499 – 494 yılları arasıda gerçekleşen ve başarısızlıkla sonuçlanan ayaklanmasını askeri olarak desteklemişlerdi. Bu tarihlerde Pers İmparatorluğu hakimiyet alanını çok hızlı genişleten bir imparatorluktu. Medler'i yıktıkları MÖ 550'nin ardından [[Lidya#Lidya Krallığı|Lidya Krallığı]]'nın topraklarını ele geçirdikten sonra topraklarını kuzeyde [[Hazar Denizi]]'ne, doğuda Hindistan'a kadar genişletmişti. Kısa süre sonra MÖ 538'de [[Yeni Babil İmparatorluğu|Babil İmparatorluğu]]'nu yıkarak [[Mezopotamya]]'yı ve tüm [[Levant]]'ı, MÖ 525 yılında da Mısır'ı istila etmişdiretmiştir.<ref>Suna Doğaner, [http://www.istanbul.edu.tr/turkiyecografyasi/pdfs/sdoganer/2004_3.pdf ''anadolu'nun 200 Yılılık İşgali Dönemi] Sh.: 19</ref> Bu noktaya gelindiğinde hakimiyeti altına aldığı topraklardaki halklar, halen ayaklanma eğilimi içindeydiler.<ref name = h47>Holland, Sh.: 47 - 55</ref><ref name="h203"/> Öte yandan İmparator I. Darius tahtı pek de meşru olmayan yoldan ele geçirmişti, dahası hükümdarlığının büyük bir bölümünde ayaklanan tebasını bastırmakla geçirdi.<ref name = h47/> İyon Ayaklanması da imparatorluğun bütünlüğü için bir tehdit olmuştu ve dışarıdan da desteklenmesi, gelecekte yenilenebileceği yönünde endişeler uyandırıyordu. Bu çerçevede Atina ve Eretria'nın caydırıcı bir şekilde cezalandırılması gerekiyordu.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D5%3Achapter%3D105%3Asection%3D2 Herodot, 5.105.2]</ref><ref name = h171/> Öte yandan Serhas, İmparatorluk'un sınırlarını Avrupa'ya doğru genişletmek istemektedir. Antik Yunan dünyasının siyasi bir birliğe sahip olmaması da I. Darius'un işini kolaylaştıracak gibi görünüyordu.<ref name = h171>Holland, Sh.: 171 - 178</ref> Yunanistan'ın kara yaklaşımları üzerine bir hazırlık seferi düzenlemeye karar veren I. Darius, MÖ 492 yılında damadı [[Mardonius]] komutasında bir ordu ve donanmayı [[Trakya]] ve [[Makedonya Cumhuriyeti|Makedonya]]'ya göndermiştir. Bu seferle, Trakya yeniden Pers İmparatorluğu topraklarına dahil edildi ve [[I. Aleksandros]]'un [[Makedonya (antik krallık)|Makedonya Krallığı]]'ı Pers Sarayı'na bağlı bir krallık haline getirdi.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D6%3Achapter%3D44%3Asection%3D1 Herodot, 6.44.1]</ref> Ancak daha sonra uğranılan bir deniz felaketi seferin, ana hedefi olan Yunanistan'a ulaşamadan sona erdirilmesini zorunlu kılmıştır.
 
Yunanistan'a yönelik olarak da I. Darius, MÖ 491 yılında Grek kent devletlerine elçiler göndererek, sembolik olarak itaatlerini ifade eden "su ve ekmek" talep etmiştir.<ref name = "h178">Holland, Sh.: 178 - 179</ref> Bir yıl önce Trakya ve Makedonya'da Pers İmparatorluğu'nun ortaya koyduğu güçten etkilenen birçok Grek kent devleti bu talebe olumlu karşılık vermiştir. Ancak Atina, elçileri önce yargıladı, sonra idam etti. Sparta'ya giden elçiler ise derin bir çukura atılarak öldürüldüler.<ref name = "h178"/> Her iki Grek kent devletinin bu turumları, Pers İmparatorluğu'na açıkça savaş ilan etmekti.<ref name = "h178"/>
46. satır:
Bunun üzerine I. Darius, Sard Satrap'ı Artaphernes'in oğlu olan Artaphernes ve [[Med]] Generali [[Datis]]'i bir orduyu donanmayla birlikte Ege Denizi'ne gönderdi.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D6%3Achapter%3D94%3Asection%3D2 Herodot, 6.94.2]</ref> Bu görev kuvveti, önce [[Nakşa Adası|Nakşa]]'ya, ardından da [[Kiklad Adaları]]'nın diğer kentlerine boyun eğdirecektir, daha sonra da Yunanistan'ın istilasina girişecektir. Nakşa'yı kuşatan Pers ordusu kısa süre içinde kenti düşürdü, yağmaladı ve ateşe verdi.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D6%3Achapter%3D96%3Asection%3D1 Herodot, 6.96]</ref> Kiklad kentlerine de boyun eğdirildikten sonra Pers Donanması Yunanistan'a yönelmiştir. Maraton Koyunda karaya çıkan Pers ordusu [[Maraton Muharebesi]]'nde Atina ordusu karşında ağır bir yenilgiye uğradı. Maraton yenilgisi seferin de sonunu getirmiş oldu ve Pers Ordusu Yunanistan'dan geri çekildi.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D6%3Achapter%3D116%3Asection%3D1 Herodot, 6.116.1]</ref>
 
Kısa süre sonra Darius yeni bir ordu ve donanma hazırlamaya girişti. Ancak MÖ 486 yılında [[Antik Mısır#Geç Hanedanlık Dönemi|Mısır]]'da bir ayaklanma başlamıştır. Bunun üzerine Yunanistan Seferi belirsiz bir süre için ertelendi.<ref name = h203>Holland, Sh.: 203</ref> Mısır'daki ayaklanmayı bastırma girişimi hazırlıkları sırasında I. Darius ölünce yerine oğlu [[I. Serhas]] tahta geçmiştir.<ref>Holland, Sh.: 206 - 207</ref> Serhas Mısır Ayaklanması'nı bastırdıktan sonra Yunanistan Seferi'nin hazırlıklarına babasının kaldığı yerden başlamışdırbaşlamıştır.<ref name = h208>Holland, Sh.: 208 - 211</ref>
 
== MÖ V. yüzyılda Doğu Akdeniz'de savaşlar ==