Haçlı Seferleri: Revizyonlar arasındaki fark

== Birinci Haçlı Seferi 1096-1099 ==

{{ana madde|Birinci Haçlı Seferi }}

 

 

'''[[Birinci Haçlı Seferi]]''' (1096-1099) katılan orduların miktarı ve sonuçları bakımından en önemli olan Haçlı Seferidir.<ref name="runciman">Bu Haçlı Seferi'nin nedenleri ve gelişimi için çok ayrıntılı bir referans olarak bakınız: Runciman, Steven (çev. Fikret Işıltan) (1998), ''Haçlı Seferleri Tarihi: İ. Cilt Birinci Haçlı Seferi ve Kudüs Krallığının Kuruluşu'', Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları</ref> Birinci Haçlı Seferi'nin 1096 yılında [[Clermont-Ferrand|Clermont]]'da toplanan kilise konsilinde Papa [[II. Urbanus|II. Urban (Urbanus)]] tarafından başlatıldığı kabul edilmektedir. 1095 yılında [[Clermont-Ferrand|Clermont]]'da toplanan kilise konsiliinde Papa [[II. Urbanus|II. Urban (Urbanus)]] ve fanatik [[Keşiş Piyer|Keşiş Piyer (Pierre L'Ermit)]] tarafından teşvik edilmiştir. Ama bu sefere katılmak için Hristiyan Avrupa yüzeyinde propagandanın yapılması ve Haçlı askerlerinin toplanması bir yıldan fazla almıştır. Bu sefer genellikle dalga dalga gelen bazıları sırf din aşkına savaşmayı gözüne alan çeşitli sınıftan halktan oluşan bir grup halinde; diğerleri ise çok düzenli soylu kişiler tarafından profesyonel askerî birlik şeklinde komuta edilen ordularla gerçekleştirilmiştir. Birinci Haçlı Seferi'nin genel olarak başlangıç ve birkaç ana safhadan oluştuğu kabul edilir.<ref name="runciman">İngiliz tarihçisi Runciman bu safhaları "Halkın Haçlı Seferi"; "Baronların Haçlı Seferi" ve "1101 Haçlı Seferi" olarak üç safhaya ayırmaktadır. Diğer tarihçiler "1101 Haçlı Seferi"'ni değişik bir Haçlı Seferi olarak görüp safhaları "Halkın Haçlı Seferi" ve "Baronların Haçlı Seferi" olarak sınıflandırmaktadırlar.</ref>

 

 

Birinci Haçlı Seferi'nin ilk ana safhasına köylü haçlı seferi veya halkın haçlı seferi denmiştir. Bu sefere katılan Haçlılar ordusu daha çok din aşkına savaşmayı göz almışlardan oluşmuştu. Haçlılar halk kitlelerine bağlılardan oluşmaktaydı; asiller ve profesyonel askerler bu sefere katılmamayı tercih etmişlerdi. 1 Ağustos 1096'da yola çıkan bu ordunun başında fanatik dindar Keşiş [[Pierre L'Hermit]] bulunmaktaydı. Bu Haçlılar arasında gayet çok sayıda hiç savaş deneyimi olmayan erkekler ve hatta bu haçlılar güruhu çok sayıda tecrübesiz genç, çocuk ve kadın ihtiva etmekteydi. İznik üzerine doğru yürürken [[Yalova]] civarında Selçuklu orduları tarafından yenilip imha edildi.<ref name="runciman"/>

 

 

 

Bundan sonra Haçlı Ordusu’na katılacak daha profesyonel Güney İtalya Normanları, [[Lorraineliler]], [[Fransızlar|Fransız]] [[şövalye]]lerden oluşan büyük bir ordu 1097’de İstanbul önlerine geldi.Komutanları arasında Aşağı Lorenli [[Godfrey de Bouillon]], kardeşi [[I. Baudouin (Kudüs Kralı)|Baudouin]] Boulognelu, kuzeni [[II. Baudouin|Baudouin]] Bourglu, [[Robert Curthose|Normandiya Dükü Robert]], Norman [[I. Boemondo|Boemondo]] Tarantolu ve kuzeni [[Tancredi (Celile Prensi)|Tancredi]], Toulouse Kontu [[IV. Raymond|Raymond St. Gilles]], Flandra Kontu II. Robert, Fransız kralının kardeşi [[Hugh]] Vermandoislı gibi Fransa'nın, Burgundi'nin ve Güney İtalya'nın önemli soyluları bulunmaktaydı.<ref name="runciman"/>

Bu Haçlı ordusu mevcudu için çok değişik tahminler yapılmaktadır. İnanılır bir kaynağa göre, bu ordu 30.000 ile 70.000 arasında askerden ve 30.000 asker olmayan kamp takipçisinden oluşmuştur.<ref name="jaspert">Bunun kaynağı Alman yazarı Nikolas Jaspert olup İngilizce tercümesi Jaspert, Nikolas (2006), ''The Crusades'', Londra: Routledge ISBN 10-0-415-35968-6 say. 42</ref>

 

 

Haziran ayının sonunda Haçlı ordusu Kudüs'e gitmek için yürüyüşe başladı. Fransız soylu asillerinden Blois'li Stephen karısına gönderebildiği nadir bir mektupta bu geçişin 5 hafta süreceğini belirtmişti. Gerçekte bu geçiş 2 yıl sürdü.

birkaç modern Türkçe tarih kitabında ''Gürboğa'' olarak verilmektedir. Ama Avrupa dillerinde ve onlardan çeviri kitaplarda "Kerboğa" veya "Kurboğa" olarak geçmektedir. Latince ve Avrupa dillerinde "Gürboğa" ismi telaffuzu zor olup yazılması da gayet zor olup o günlerde yazılmış birincil kalma Avrupa asıllı kronik-tarihler ve belgelerde yalan-yanlış yazılmış ve takip eden yüzyıllarda da bu hatalar tekrar edilip durmuştur. Arapça bilen tarihçiler bile harfleri bile bu adın hatalı yaşına katkı yapmışlardır> Bu Türkçe isim Arap harfleri ile okunup yazılma sırasında "Kerboğa", "Kurboğa" olarak anlamsız bir şekle girmistir.</ref> topladığı bir Müslüman ordusu ile Antakya önlerine gelip Antakya kalesi içine bulunan Haçlı ordusunu kuşatmaya aldı. Korkak davranıp hemen hücuma geçmemesi ordusunda anlaşmazlıklar doğurdu. Diğer taraftan 12 gün kapalı muhasara altında kalan Hıristiyanlar büyük açlık çektiler. Soylu ve şövalyeler atlarını; diğer Haçlılar yakalayabildikleri her türlü yaşayan hayvanı ve ağaç kabuğu ve otları yemeye başladılar. Haçlılar gıdasızlıktan bıkkınlık ve ümitsizlik içerisine girdiler. Keşiş Marsilya'lı Pierre Barthelemy dinsel hayaller görmeye başlayıp İsa'nın çarmıha gerildikten sonra öldürülmesi için kullanılan ''Kutsal Mızrak''{{'}}ın Antakya Katedrali'nin zemininde gömülü olduğunun rüyasını gördüğünü bildirdi. Antakya Katedrali zemininde yapılan kazı ile bir mızrak bulundu. Bunu bir mucize sayan ve üstün moral kazanan Haçlılar Kutsal Mızrak'ı taşıyan Le Puy Başpiskoposu Adhemar ile 8 Haziran 1098'de kaleden huruç hareketi yaptılar. Gürboğa'nın müttefiki Şam Meliği [[Dukak]] ve Gürboğa'nın kendilerine hüküm edeceğinden korkan diğer emirler Gürboğa ordusundan ayrıldılar. Kalan ordu büyük bir mağlubiyete uğradı.<ref name="runciman"/><ref>J.F Michaud (haz. Güray Kırpık), (2011) ''Haçlı Seferleri’nin İlginç Olayları'', Ankara:Lotus Yayınları, s.215</ref>

 

 

Haçlılar Antakya'yı aldıktan sonra bir müddet burada kalarak at, yiyecek ve iașe tedariki için uğraş verdiler. Bu tedariki sağlamak için yakınlarda olan Arap yerleşkelerine saldırılarda bulundular. Bu saldırların birisi [[Maaret el Numan|Maarratu'n-Numan]]'a yapıldı. Aralık 1098'de Antakya'dan gelen bir Haçlı ordusu bu şehrin duvarları önlerinde karargâh kurup şehri muhasaraya başladılar. Halk onlara karşı çok çetin bir savaşa girdi. Haçlılar kale burçlarının karşısına ahşap bir burç dikip beklemeye başladılar. Müslümanlar bir süre sonra bulundukları surlardan inip daha güvenli olacağını düşündükleri şehirdeki evlerine sığındılar. Haçlı ordusu taarruza geçti ve şehri eline geçirerek bir katliam yapmaya başladı ve Haçlılar burada yaklaşık 20 bin kişiyi öldürdüler. Daha sonra buradan ayrıldılar. Haçlı kronikleri burada Haçlıların ölen Müslümanların bedenlerini yediklerinden bahsetmiştir.<ref>Peters, Edward (1998) ''The First Crusade: The Chronicle of Fulcher of Chartres and Other Source Materials'' University of Pennsylvania Press, s. 84.</ref> Haçlılar Müslüman yetişkinleri kaynatıp çorba yapmak, Müslüman çocukları şişe geçirip ateşte pişirmek ve yemek dahil olmak üzere son derece korkunç bir saldırı gerçekleştirdiler. Bu dönemdeki Haçlı yamyamlığı hem Frank hem de Arap raporları tarafından doğrulanıyor. Mesela Caen'li bir Frank görgü tanığı, haşlama ve kızartma vahşetini rapor etmiş. Maarra'nın fethedilişi sırasında orada olan Aix'li Albert şöyle yazmış: "Bizim bölüklerimiz sadece ölü Türkleri ve Suriyelileri yemekten küçülmediler, aynı zamanda köpekleri de yiyorlardı!"<ref>Tamim ENSARİ-İslami Bakış Açısından Dünya Tarihi Pegasus Yay. S.[http://www.kitapyurdu.com/kitap/islamin-bakis-acisindan-dunya-tarihi/372410.html&manufacturer_id=182108 178]</ref> Abd'l-Ala şehri ise Ocak 1099'da yapılan hücumdan sonra tamamıyla yakılıp yıkıldı; kalesinin taşları bile teker teker sökülüp şehir ortadan kaldırıldı. Birçok Arap şehri ise elçiler ve hediyeler göndererek Haçlıların her isteklerini yerine getireceklerini belirttiler.<ref name="maaluf"/>

13 Ocak Antakya'dan ayrılmaya başlayan ana Haçlı ordusu 7 Temmuz'a kadar Antakya'dan Lübnan. batı Suriye ile Filistin'den geçerek Kudüs'e vardı. Bu geçiş sırasında [[Fatimiler]]'in kuzey sınırı olan "Nehr-ul-Kelb" ırmağını geçip [[Fatimiler]] arazilerine girdiler. Yolda bulunan bazı şehirleri (örneğin [[Hisn-el-Akrad]], [[Tartus]], [[Arsuf]], [[Ramallah]], [[Beytüllahim]]) ellerine geçirdiler ve diğerlerini (örneğin Saycar, [[Akka]], [[Jabal]], [[Trablusşam]], [[Kasariya]]) ya başarısız kuşatmadan sonra geride bıraktılar ya da kenarlarından hücum etmeden geçtiler. 5 Temmuz 1099'da Kudüs şehri surları önüne vardılar.<ref name="maaluf"/>

 

{{Ana madde|Kudüs Kuşatması (1099)}}

 

Diğer taraftan [[Tapınak Tepesi]]'nde ve civarında 15 Temmuz 1099 günü öğleden sonra, akşamüstü ve ertesi sabah Haçlı ordusu mensupları Kudüs'te bulunan bütün Müslümanları ve Yahudileri öldürmeye başladılar ve büyük bir katliam gerçekleştirdiler.<ref name="runciman"/>

 

 

Kudüs'ün fetheden Haçlı ordusunun soylu olan Haçlı komutanları [[Kutsal Kabir Kilisesi]]'nde 22 Temmuz'da bir toplantı yapıp Kudüs şehrinin ve ellerine geçen diğer Filistin ve Suriye arazilerinin nasıl idare edileceği hakkında tartışmalar yaptılar. Hristiyanların kutsal saydıkları topraklarda dinsel olmayan devlet işleri ile uğraşmaya yetkili olacak yeni bir Kutsal [[Kudüs Krallığı]] kurulmasına karar verdiler. Kudüs Krallığı Kudüs şehri yanında Suriye'in güneyi ve Filistin'i de ihtiva edecekti. İlk Kudüs Kralı olarak [[Godfrey de Bouillon]]'u seçtiler.<ref name="maaluf"/>

Almanlar, Alaşehir'e ulaştıklarında halk, önce Almanlara iyi davranmış fakat sonraları ordunun artçılarını soymaya çalışmıştır. Alman ordusu, Miryokefalon (Karamıkbeli) mevkiinden geçerken 3 Mayıs'ta Türklerle küçük bir çatışma yaşandı. II. Kılıcarslan, daha önce Anadolu'dan geçerken Almanlara yardım vadetmişti. Fakat Almanları bir miktar yıpratmayı da ihmal etmedi. Açlık, susuzluk ve Türklerin okları, Almanlara kayıp verdirmeye başladı. Alman ordusu, 17 Mayıs'ta Konya'ya ulaştıklarında II. Kılıcarslan, Konya'yı kısmen boşaltmıştı. Sultanın oğlu Kutbeddin ile Haçlılar arasında şiddetli bir çarpışma yaşandı ve Friedrich Barbarosso, Konya'ya girdi ise de burada fazla kalmadı. Meram'da biraz dinlendikten sonra Almanlar, yollarına devam ettiler. Alman ordusu, Toros Geçidi'nden Silifke'ye doğru yol alırken Almanların yürüyüş haberi, [[Selahaddin Eyyubi]]'ye ulaşmıştı ve bu haberi verenler de Ermenilerdi. 10 Haziran 1190'da Silifke Ovası'na inen Haçlılar, burada büyük bir felakete maruz kaldılar. Çünkü Friedrich Barbarosso, serinlemek için girdiği nehirde boğularak öldü.

 

İngiltere ve Fransa yıllarca savaş halinde olduklarından her iki ülke de yeni bir Haçlı seferini düşünemezdi. Fakat İngiltere ve Fransa kralları Ocak 1188'de [[Normandiya]] sınırındaki Gisors'da barış müzakerelerinde iken [[Sur (şehir)|Sur]] başpiskoposu Josias da oraya ulaşmıştı. Onun yaptığı etkili konuşmalar sayesinde iki kral ve yüksek rütbeli kimseler, Haçlı seferine katılma vaadinde bulundular. Her iki kraldan biri, yola çıktığı zaman birinin, diğerinin topraklarına saldırma ihtimali bulunduğundan kralların aynı anda sefere çıkmalarına, Fransızların kırmızı, İngilizlerin beyaz ve Flaman birliklerinin de yeşil haç taşımalarına karar verildi. [[II. Henry]], Alman imparatoruna, Macar kralına ve Bizans imparatoruna mektuplar yazarak Kudüs'ü kurtarmak azmiyle yola çıktığı için, içinden geçeceği bu ülkelerde kolaylık istedi. Daha önce yardım çağrısında bulunan Antakya patriğine de Kudüs'e doğru yola çıktığı haberini gönderdi. Nihayet sefer kararı alınmıştı. Bundan sonra İngiltere ve Fransa'da seferin mali yönünü karşılamak için ''Selahaddin Öşrü'' denen ve sefere katılmayanların gelirlerinin onda birini kapsayan vergi yürürlüğe kondu. Sûr başpiskoposu Josias, Avrupa'daki bu gelişmeler üzerine büyük umutlarla ülkesine döndü.

 

1261 yılında [[Bulgarlar]]ın ve Konstantinopolis'in Latinler eline geçtikten sonra [[İznik|Nikea]]'da kurulan [[İznik Rum İmparatorluğu]]'nun hücumları sonucu yıkıldı. Bu devletin Bizans İmparatoru adını taşıyan hükümdarı [[VIII. Mikhail Palaiologos]] tekrar [[Konstantinopolis]]'e gelerek gerçek Bizans İmparatoru oldu.

 

{{ana madde|Çocuk Haçlı Seferleri}}

Bunların dışında 1212'de, tam doğru yorumlanmayan, sadece çocukların katıldığı bir seri ''Çocukların Haçlı Seferleri'' adı verilen seferler düzenlenmiştir. Bu seferler Fransa'da ve Almanya'da yaşayan ve Müslümanlara karşı kışkırtılıp Haçlı Seferine çıkmaya zorlanan halkın coşkusundan etkilenen çocukların organize olmalarına atıflıdır. Bu organizasyonlardan haberdar olan [[Papa III. Innocentius]] bu çocuk organizayonlarını Haçlı seferine katılmayan daha yaşlıların değersizliğini tanrının kınamasının bir nişanesi olarak yorumlamıştı. Fransa'da organize olan çocukların başında "Stephen" adlı bir çocuk bulunmaktaydı ve 30.000 kadar sayıda çocuk bu organizasyona katılmayı kabul etmişti. Almanya'da organize olan çocuk sayısı ise 7.000 civarında olup liderleri "Nicholas" adlı bir çocuktu. Bu organize olan çocuk grupları Kutsal Toprakların yakınlarına bile varamadan ortadan kaybolmuşlardır. Bir kısım çocuklar ailelerine geri dönmüşler; diğerleri yolda bulunan hristiyanların yanlarına yerleşmişler; diğerleri ya deniz kazasından ya da açlıktan ölmüşlerdir. Bir kısmını bekleyen en fena akıbet ise Venedikli tacirler tarafından Mısır'a veya Mağrıp'e götürülerek köle olarak satılmaları olmuştur.<ref>Savaş Sözlüğü, sf:187, Madde:Çocukların Haçlı Seferi</ref>

Bundan sonra da [[Hristiyan]] lideri [[Papa]]'nın organize ettiği [[Hıristiyan]] birlikleri Osmanlılara ya da diğer Müslümanlara karşı aynı zihniyette topluca savaş yapmaya devam etmişlerdir. Bunlara örnek olarak [[Niğbolu Muharebesi (1396)|Niğbolu Muharebesi]] ya da [[Varna Muharebesi]] hatta [[Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları]] örnek verilebilir.<ref name="runciman3"/> Bazi koyu Hrıstiyanlar Osmanlı devletine karşı Balkan İttifakı'nın yaptığı [[Balkan Savaşları]]'nı Haçlı Seferi olarak anmaktadırlar.

 

{{ana madde|Yakın doğu bölgesi dışındakilere karşı Haçlı seferleri}}

Katolik Kilisesi ve bu kilise hiyerarşisinin kayıtsız şartsız mutlak güçte olduğu Katoliklerce kabul olan Papalar 11. yüzyıl sonunda Yakın Doğu'da Müslümanlara karşı ''Birinci Haçlı Seferi'' ortaya çıkarttıktan sonra bunları devam ettirdikleri dönemlerde, Avrupa kıtası içinde de (ta 16. yüzyılda Protestantlığın ortaya çıkmasına kadar) Katolik kilisesine dahil olmayanları elimine etmek için bir seri silahlı mücadeleye önayak olmuşlardır. Bu Avrupa kıtasındaki Katolik Hristiyanların Katolik olmayanlara karşı dinsel nedenle yaptıkları savaşlara da "Haçlı Seferi" adı verilmiş ve bu mücadeleler ve savaşlara da dinsel nitelik tanınarak Haçlı Seferi kavramları ve terimleri kullanılmaya başlanmıştır. Bunlar şöyle sıralanabilir:

** [[Niğbolu Muharebesi (1396)]]

** [[Varna Muharebesi]]

 

 

===Terminoloji===

Bu seferlere katılan Haçlılar kendilerini Hristiyanlar için kutsal olan Kudüs'e giden bir "Hristiyan hacı" olarak görmekteydiler. Sefere katılan her Haçlı kişi Kudüs'e gitmeyi başarmak için bir ''votus'' (yemin) etmekte idi ve bu yemin eden kişiye giysilerinin üzerine dikilmek üzere bir kumaştan ''crux'' (hac, salip veya istavroz) verilmekteydi. Katılan her Haçlı kişi kutsal Kudüs'e bir ''iter'' (seyahat) veya ''perengrinatio'' (silahla savaşarak hac" yapmayı üstlenmekteydi. Savaşarak Kudüs'e varma hedefi bir [[aptheosis]], yani dünyasal bir fikirin Tanrı ya da Yarı Tanrı katına yükseltilmesi, șekilde idi ve Avrupa'nin fakir tabakası için bu tanrısallaşma gerçekleşirse, "Mesih veya Hristiyan bir Mehdi'nin yeniden gelmesinin" hemen olacağı inancına bağlanmıştı. Zaman geçtikce ''crux alınması'' yani "yeminden sonra haç alınıp ve takılması", hem bu yemin; hem kumaştan haç alınması; hem tüm yolculuk ve hem de Kudüs'e varmanın hepsini birlikte kavrayan tek bir kavram haline geçti.

 

 

Haçlı Seferlerinin numara ile sıralanması; bu sıralanmaya tarihler atfedilmesi, hatta sefere ad verilmesi de, 18. yüzyıldan sonraki tarihçiler tarafından yapılmıştır. Herhangi Haçlı Seferine iştirak eden bir Haçlı hangi numaralı sefere iştirak ettiğinden hiç haberi bulunmamakta idi. Hem bu sefere katılan Haçlılar ve hem de onlara karşı mücadele edip direnenler ve savaşcılar için bu sefer isimlerinin ve tarihlerinin hiçbir kullanışlı anlamı bulunmamakta idi.

 

Sıralanan seferin içeriğine ve tarihlerine ait anlam karışıklıģına örnek olarak [[Birinci Haçlı Seferi]] ele alınsın. Bu seferin 1095 yılında [[Clermont-Ferrand|Clermont]]'da toplanan kilise konsilinde Papa [[II. Urbanus|II. Urban (Urbanus)]]'un verdiği bir vaazla başladığı kabul edilir. Ama bazı tarihçiler bu vaaz ile ilk büyük Haçlı ordusunun yola çıkışı arasında bir yıl kadar zaman olduğunu bilerek bu seferin başlangıcını 1096 olarak alırlar. Bu seferde başlangıçtan sonra üç ana safha olduğu kabul edilir:

* Filistin'de yerleşen Frank Haçlılarına destek sağlamak için 1101'de yapılan üç değişik Haçlı seferleri.

Bunların devam edişi sırasında ve yanlarında daha da ek seferler mevcuttur. Örneğin, 1107 ile 1110 döneminde ''Baronların Haçlı Seferi'' sona erip Frank Kutsal Kudüs Krallığı kurulduktan sonra [[Norveç]] Kralı [[I. Sigurd]] 50 gemi ve 5000 Haçlı asker ile Filistin'e bir ek Haçlı Seferi yapmış; [[Sayda]] kalesini kuşatıp ele geçirmiş ve Haçlı "Sayda Hükümdarlığı" devletini kurmuştur. Birçok Birinci Haçlı Seferi hakkındaki tarih bu seferi ele almamaktadır.

 

 

Haçlı Seferleri terimi, bu maddenin başında tanımlandığı gibi, Katolik Hristiyan Kilisesi'nin başı olan [[Papa]]'nın talebi ve çeşitli vaatleri üzerine, [[Müslüman]]ların elindeki [[Orta Doğu]] toprakları ([[Kutsal Topraklar]]) üzerine gitme hedefli yapılan akınlar olarak bazan tanımlanmaktadır.

Böylece yaklaşık 2 yüzyıllık bu dönem içinde, Haçlı orduları tarafından Müslümanlardan başkalarına karşı yapılan ve Kutsal topraklara gidiş hedefi olmayan bazı değişik amaçlarla da çeşitli Haçlı seferlerinin düzenlendiği iddia edilip bu seferler Haçlı seferi olarak kabul edilmişlerdir. Bunların başında [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ın elindeki [[Konstantinopolis]] üzerine yapılan ve bu şehrin Haçlılar eline geçmesi ile sonuçlanan [[Dördüncü Haçlı Seferi]] gelmektedir. Bundan başka Avrupa'da Katolik olmayan özel mezhepli Hristiyan ve putperestlere karşı Haçlı Seferleri yapılmıştır. Bunlar arasında Fransa içinde Kathar mezheplilere karşı [[Albigeois Haçlı seferi]]; Baltık Denizi kıyısında yaşayan putperest Wend'lere; Livonya'lılara, Estonya'lılara ve Eski Prusya'lılara karşı yapılan [[Kuzey Haçlı Seferleri]] bulunmaktadır. Ayrıca biraz daha tartıșmalı olarak bazı tarihçiler [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'ne karşı Balkanlarda müttefik Hristiyanlar tarafından Haçlı Seferleri yapıldığı iddia edilebilmektedir.

 

 

Haçlı Seferi tanımının genişletilmesi ile Papaların çok kere politik amaçlarla Haçlı Seferi ortaya çıkardıkları sonucu çıkartılmış ve aynen Haçlı seferi tanımlarına uygun politik Haçlı seferleri de bu tanıma eklenmiştir. Bu politik Haçlı Seferlere örnekler şunlardır: