János Kádár: Revizyonlar arasındaki fark

 

== 1956 Macar Devrimi'ndeki rolü ==

Nagy bir koalisyon hükumeti kurdu ve bir liberalizasyon programı başlattı. Basın üstündeki baskıyı azalttı, birçok siyasi mahkumu serbest bıraktı ve Macaristan'ı [[Varşova Paktı]]'ndan çekmek istediğini ifade etti. Sovyet liderler, karşılıklı saygı ve eşitlik temelinde Macaristan ile bir ilişki kurmaya çalıştıklarına dair bir bildiri yayınlamasına rağmen, [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi Politbürasu]] Kasım ayı başında, Macaristan'daki reformları askeri güç kullanarak ezme kararı aldı.

 

==Kádár dönemi==

{{see also|Gulaş Komünizmi}}

Kádár çok zor bir dönemde yönetimin başına geçti. Ülke birkaç aydan beri Sovyet askeri kontrolündeydi. Komünist Parti'nin devrik liderleri SSCB'ye kaçmış, tekrar yönetimi ele geçirme planları yapıyorlardı. [[Çin]], [[Doğu Almanya]] ve [[Çekoslovakya]] liderleri, karşı devrime kalkışanların en sert biçimde cezalandırılmalarını talep ediyorlardı. Tüm ekonomik zorluklara ve yeni yönetime duyulan güvensizliğe rağmen, Kádár olağanüstü kısa bir sürede durumu normalleştirmeyi başardı. Bu da, komünist bloktan ayrılmanın imkansız olduğunu kabullenmek sayesinde gerçekleşti. Macar halkı da, Batı'nın kendilerine verdikleri vaatlerin, [[Soğuk Savaş]] koşullarında verilmiş, tutulması imkansız boş vaatler olduğunu anlamıştı. Artık Batı'nın da kabul ettiği üzere, Macaristan Sovyet nüfuz alanının bir parçası olarak kalmaya devam edecekti. Sovyetler Birliği etkisi altında olsa da, János Kádár, SSCB'dekilerden aykırı politikalar yürütebiliyordu. Örneğin Macar çiftçilerin, tarım kolektiflerinde çok daha geniş arazi sahibi olabilmelerine imkan tanıyordu.

 

Rákosi'nin "bizimle olmayan bize karşıdır" söyleminin aksine, Kádár, "bize karşı olmayan bizimledir" retoriğini geliştirmişti. He gradually lifted Rákosi'nin seyahat ve konuşma özgürlüğüne getirdiği katı kısıtlamaları tedricen kaldırarak, kültürel faaliyetler üstündeki kısıtlamaları da hafifletti. Hatta [[samizdat]] yayınlarına karşı, mevkidaşlarından çok daha fazla tolerans gösteriyordu. Macarlar, diğer Doğu Bloku ülkesi vatandaşlarıyla mukay ese edildiklerinde, günlük yaşamlarında çok daha fazla özgürlüğe sahipti. Diğer komünist rejimlerden çok daha az otoriter bir rejim görüntüsü vardı. Hele Macaristan'daki ilk yedi yıllık katı sosyalist uygulamayla kıyas bile edilemezdi. Gene de komünist hükumet toplumun her alanda ve her kesim üstünde mutlak bir kontrole sahipti. Ayrıca vatandaşlar partiye örgütlerine üye olmaları konusunda devletçe teşvik ediliyorlardı. [[Macaristan Ulusal Meclisi]], diğer komünist ülkelerdeki benzerleri gibi, tek partinin direttiği adayların seçimiyle teşkil ediyordu. Partinin ve Politbüronun aldığı kararları onamaktan başka da pek fazla bir işlevi yoktu. Gizli polis teşkilatı, diğer Doğu Bloku ülkeleri teşkilatlarından daha fazla deneti altında tutulmakktaysa da, halen hükumetin ciddi bir tehdit ve caydırma aracı olarak kullanılmaktaydı. Macar medyası, diğer konularda olduğu gibi görece olarak daha az baskı altındaydı.

Yaşam standartının görece yüksekliği, ve seyahat özgürlüğü konusunda, diğer Doğu Bloku ülkelerine nazaran serbestlik sebebiyle, [[Soğuk Savaş]] döneminde Macaristan, [[Doğu Bloku]] ülkeleri içinde seyahat edilecek en iyi ülke olarak tarif edilmekteydi. Doğu Bloku'nun yıkılmasının ertesinde, yaşam standartlarındaki dramatik düşüşün yaşandığı günlerde, Macar halkı özlemle Kádár dönemindeki bolluğu arıyordu. Ancak bu döneminde yaşanan bolluk, Kádár rejiminin miras bırakacağı dış borçlarında sebebiydi. Bahsedildiği üzere rejimin kültürel ve sosyal politikaları otariter olarak tanımlanmaktaysa da, çağdaş Macar kültürü üzerine etkileri, bugün bile tartışma konusu yapılmaktadır.

 

 

==Son yılları==

János Kádár 1988 yılına kadar iktidarda kaldı. Ağır ekonomik sorunların getirdiği baskılar ve yaşlılıktan dolayı oluşan sağlık sorunları sebebiyle, istifa ederek görevini bırakmak zorunda kaldı. , when he resigned as General Secretary mainly due to mounting economic difficulties and his own ill health. At a party conference in Budapest on 27 Mayıs 1988 tarihinde yapılan Parti Kongresinde istifasını sundu ve yerine [[Károly Grósz]] getirildi. Grósz'da değişen koşullar elverdiğince Kádár'ın politikalarını sürdürmeye çalıştı. Kádár sembolik yetkileri olan PArti Başkanlığı görevine getirildi. Ancak partinin karar alma organlarında görev yapmak istemediğini bildirdi. 1989'ların başında, Grósz ve ekibi, komünizmi yıkmaya kararlı daha genç ve radikal bir reformcu ekip tarafından görevden uzaklaştırıldı. Böylelikle sağlık sorunları iyice ilerleyen Kádár'ın tüm resmi unvan ve makamları elinden alınarak politika dışında bırakıldı.