Moğolistan: Revizyonlar arasındaki fark

| zaman_dilimi = [[Eş Güdümlü Evrensel Zaman|UTC]]

| yaz_zaman_dilimi = [[Eş Güdümlü Evrensel Zaman|UTC]]

On yedinci yüzyılda [[Çarlık Rusyası]], bölgeyi kontrolüne almak için girişimlere başladı. On sekizinci yüzyılda Moğolistan’da [[Ruslar|Rus]] ve [[Çin]] yanlılarının mücâdelesi başladı. [[Moğollar|Moğol]] prenseslerinin [[ÇinÇinliler]]liler gibi yaşaması Moğolistan’da [[milliyetçilik]] akımının başlamasına neden oldu. [[Katolik]] [[misyoner]]lerinin faaliyetleriyle Moğolistan’da [[Hıristiyan]]laşma başladı. Misyonerler [[Uzak Doğu]]’da dayanak noktası elde etmek ümidiyle Moğolistan’ın bağımsızlığını desteklediler. Bağımsızlık düşüncesi yayıldı. 1912’de Çin’de Mançu hânedanının yıkılmasıyla Moğol prensleri Rusların da yardımıyla Moğolistan’ın bağımsızlığını ilân ettiler. Çinlilerle mücâdeleye girişen Moğollar, 1915’te Çin’e de bağımsızlıklarını tanıttılar.

[[Çin-Japon Savaşı]]nda Moğolistan’da yeraltı faaliyetiyle [[Komünizm|komünist]] hareket başlatıldı. [[Japonya]]’nın [[Kuzey Çin]]’e girmesiyle 1935-1937’de Moğolistan da işgâle uğrayarak, mahallî muhtar bölgeler kuruldu. 1945’te [[II. Dünya Savaşı]]'nın bitmesiyle ülkedeki bağımsızlık yanlısı örgütler faaliyetlerini komünizm paralelinde devam ettirdiler. Komünizme karşı mücâdele eden örgütlerin zayıflatılmasıyla İç Moğolistan, Çin’in hâkimiyetinde [[muhtar]] hâle getirildi. [[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra dış Moğolistan’da, [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ve [[İngiltere]]’nin tavsiyesiyle, [[Moğolistan Halk Cumhuriyeti]] kuruldu. 20 Ekim 1945’te [[referandum]]la bağımsızlığını ilân eden Moğolistan, önce Milliyetçi Çin tarafından tanındı. 1946’da Moğolistan Halk Cumhuriyeti ile [[Sovyet Sosyalist CumhuriyetlerSovyetler Birliği]] aralarında ittifak imzalandı. 1961’de Birleşmiş Milletler Örgütüne kabul edildi. Sovyetler Birliği'ndeki ve [[Doğu Avrupa]]’daki [[Komünizm|komünist]] yönetimlerinin çöküşü komünizmle yönetilen Moğolistan’ı da etkiledi. 1990’da çok partili sisteme geçilerek; ekonomik, sosyal ve siyasal reformlar yapıldı. Temmuz 1990 ilk çok partili seçimler yapıldı. Moğolistan’da bulunan Rus birlikleri yapılan anlaşma sonucu geri çekildi.

[[Kazak Türkleri]], Moğol olmayan en kalabalık azınlık grubu olup ülkenin batı kesiminde muhtar bir arâziye sâhiptirler. Sınırlı sayıdaki [[Ruslar]], [[Ulaanbaatar]] ve diğer yerleşim merkezlerinde bulunur. 10.000 civârındaki [[ÇinÇinliler|Çinli]]li nüfus, ülkenin [[inşaat]] sektöründe önemli rol oynar.

Ülke yönetiminde [[komünizm]] hâkim ise de [[Sovyet Sosyalist CumhuriyetlerSovyetler Birliği|Sovyetler Birliğinde]]nde başlayan [[Glasnost]] hareketi bu ülkeye de yansıdı. [[Tek partili rejim]]e son verilmesi için Aralık 1988’de başlayan mitingler Ocak 1990’a kadar sürdü. Birçok [[siyasi parti]] kuruldu. Şimdiye kadar [[iktidar]]da olan [[Moğolistan Devrimci Halk Partisi]], kendi bünyesinde büyük değişiklikler yaptı. [[Anayasa]] değiştirilerek [[Parlamenter sistem]]i kabul edildi ve bir bölümü nispî temsille seçilen 50 üyeli sürekli yasama organı niteliğindeki Küçük Hural kuruldu. Büyük Hural ise 430 sandalyeden meydana geliyordu. Temmuz 1990’da yapılan seçimleri iç bünyesinde büyük değişiklik yapan MDHP, büyük çoğunlukla kazandı. Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir.