Barutlu silahlarla savaş: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
By erdo can (mesaj | katkılar)
k →‎top: Düzenleme, değiştirildi: bilimadamı → bilim adamı AWB ile
4. satır:
Barutun, silahlarda dolayısıyla savaşlarda ilk kullanımının [[Çin]]'de 10. yüzyıla kadar geri gittiği bilinmektedir. Barutun ilk kullanımı [[top]] olmuştur. Çin'den sonra [[Müslüman]] devletler ordularında da hızla yaygınlaşmıştır. 15. yüzyılın ikinci yarısından itibaren özellikle [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] tarafından etkili bir biçimde kullanılmıştır. Osmanlılar, barutu el silahlarında (tüfek) olarak kullanmaya hızla geçtiler. [[Fatih Sultan Mehmet]], [[1453]] yılında [[İstanbul'un Fethi]] sırasında devasa kuşatma topları kullanmıştır. [[1514]] tarihindeki [[Çaldıran Savaşı]]'nda, [[1516]] tarihindeki [[Mercidabık Savaşı]]'nda ve [[1517]] tarihli [[Ridaniye Savaşı]]'nda etkili ve yaygın olarak kullanılmıştı. Esasen Osmanlı Devleti'nde ateşli el silahlarının kullanımı [[1421]] - [[1444]] yılları arasında hüküm süren [[II. Murat]]'ın saltanatlık dönemine kadar geri gitmektedir.
 
Burada anlatılmaya çalışan "barutlu silahlarla savaş" tarzının Avrupa'daki gelişimi, Batı'lı tarihçiler tarafından araştırılmaya başlanması, tarihçi [[Michael Roberts]]'ın 1955 yılı başlarında [[Belfast]]'daki bir üniversitenin düzenlediği konferansta yaptığı açılış konuşmasından gelmektedir. Roberts, 1560-1660 yılları arasında Avrupa'da savaş tarzının geçirdiği önemli dönüşümlerin, toplumu tamamıyla değiştiren bir "[[Askerî Devrim]]" olduğunu savunmaktadır. İzleyen yıllarda birçok bilimadamıbilim adamı bu konuyu destekleyen ya da karşı gelen çalışmalarda bulunmuştur. Bu devrimin ne zaman olduğu ya da devrim değil de yavaş yavaş oluşan bir değişim olduğu hâlâ bir tartışma konusudur. Bu bağlamda Askeri Devrim, söz konusu yıllarda Avrupa ordularındaki dönüşümlerden sadece bir tanesi ateşli silahların kullanımıyla ilgilidir. Michael Roberts ve bu konuda araştırma yapan diğer Batı'lı tarihçilerden çoğu açısından inceleme alanı Avrupa'dır. Dolayısıyla literartürdeki Askeri Devrim, (Michael Roberts'in ya da Geoffrey Parker'in Askeri Devrim'i) gereçekte Avrupa Askeri Devrimi olarak anlaşılmalıdır.
 
16. yüzyılın başlarından itibaren özellikle [[İtalyanlar|İtalyan]] devletlerinin ordularında gözlenen ateşli silahların yaygınlaşması, bu ordularda diğer savaşçı unsurların sayısının hızla düşmesine yol açmıştır. Okçular, kargıcılar, süvariler ve kılıçlı savaşçıların ordu içindeki sayısı hızla azaltılmıştır. Bunların yerini elde taşınan ateşli silahları kullanan savaşçı unsurlar almaya başlamıştır.