Virüs: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k olarak ta → olarak da |
düzeltme AWB ile |
||
11. satır:
[[Yaşamın evrimsel tarihi]]<nowiki/>nde virüslerin menşei açıklanamamıştır: bazıları [[plazmid]]lerden [[evrim]]leşmiş olabilirler—hücreler arasında hareket edebilen DNA parçacıkları—bakterilerden evrimleşmiş olabilir. Evrimde, virüsler [[Genetik çeşitlilik (biyoloji)|genetik çeşitliliği]] arttıran [[yatay gen transferi]]nde önemli bir araçtırlar.<ref name="Canchaya"><span class="citation">Canchaya C, Fournous G, Chibani-Chennoufi S, Dillmann ML, Brüssow H.  Phage as agents of lateral gene transfer. </span></ref> Virüsler genetik materyal taşıdıkları, üredikleri ve [[doğal seçilim]]<nowiki/>e uğradıkları için bazıları tarafından canlı kabul edilirler. Ancak canlı olarak kabul edebilmek için gerekli bazı anahtar özellikleri (ör. hücre yapısı) taşımadıkları için virüslere "yaşamın kıyısındaki organizmalar" ve kopyalanıcılar denilmiştir,<ref name="ReferenceA"><span class="citation">Rybicki, EP.  </span></ref> .<ref>Shors pp. 49–50</ref>
Virüsler birçok yolla yayılırlar; bitkilerde virüsler genellikle [[Yaprak biti|yaprak bitleri]] ve [[bitki özsuyu]] ile beslenen [[
Hayvanlarda viral enfeksiyonlar genelde [[Bağışıklık sistemi|immun sistemin]] uyarılaması ve enfeksiyona neden olan virüsün ortadan kaldırılması ile sonuçlanır. Bağışıklık tepkileri aynı zamanda [[Aşı (tıp)|aşı]] ile de uyarılabilir, bu durum belirli viral ajanlara karşı [[Bağışıklık|yapay bir bağışıklık kazandırır]]. Bununla beraber [[AIDS]] ve [[Viral hepatitis|viral hepatit]] etkeni olan bazı virüsler immun yanıttan kaçarlar ve [[kronik]] enfeksiyonlara yol açarlar. Antibiyotikler virüslere karşı etki etmezler ancak virüslere etki edebilen bazı [[antiviral ilaç]]lar geliştirilmiştir.
333. satır:
{{Ana madde|Bitki virüsleri}}
[[Dosya:Pepper mild mottle virus.png|küçükresim|Hafif benekli virüsle (mild mottle virüs) enfekte [[biber]] bitkisi.]]
Bitki virüslerinin birçok tipi vardır. Bu virüsler bitkilerde [[Crop yield|verim]] kaybına neden olurlar ancak bunlarla mücadele ekonomik değildir. Bitki virüsleri, genellikle ''[[Taşıyıcı (epidemiyoloji)|vektörler]]''olarak bilinen [[Canlı|organizmalarla]] bitkiden bitkiye yayılır. Bunlar normalde [[
Bitkilerin virüslere karşı ayrıntılı ve etkili savunma mekanizmaları vardır. Bunların en etkilisi direnç varlığını ifade eden direnç (R) genleridir. R genleri enfekte hücrenin etrafında hücre ölümü ile lokalize ve genellikle çıplak gözle görülebilen büyük noktalardan tetiklenir ve her R geni belli bir virüse karşı direnç sağlar. Bu noktalar enfeksiyonun yayılmasını durdurur.<ref>Shors pp. 573–576</ref> RNA interferans bitkilerde etkili bir savunmadır.<ref><span class="citation">Soosaar JL, Burch-Smith TM, Dinesh-Kumar SP.  </span></ref> Bitkiler enfekte olduklarında virüsleri öldürmek için genellikle [[salisilik asit]], [[nitrik oksit]], ve [[Reactive oxygen species|reaktif oksijen]] molekülleri gibi doğal dezenfektan maddeler üretirler.
| |||