Fâtımîler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Noyder (mesaj | katkılar)
Noyder (mesaj | katkılar)
134. satır:
=== Fatımiler Devleti'nin genişlemesi ===
 
Fatimiler Devleti büyümeye başladı. Önce [[Sicilya]] adasını içine aldı. Kuzey Afrika'da [[Atlas Okyanusu]] kıyılarındnakıyılarından [[Kibta]]'ya kadar arazilerin yönetimini üzerine aldı.<ref name="yeomans"/> AbdullahUbeydullâh El Mehdi'nin üzerinde hüküm sürdüğü araziler üzerinde günümüzde [[Fas]], [[Cezayir]], [[Tunus]] ve [[Libya]] ülkeleri bulunmaktadır. Tüm bu arazileri Tunus'da yeni yaptırdığı başkenti olan [[Mehdia]]'dan yöntmekte idi. Fatimi Halife -İmamları olan [[Mansur (Fatımi)|El-Mansur Nasrillah]] (hüküm süresi: 946–953) ve [[Muizz (Fatımi)|El-Muizz Lainallah]] (hüküm süresi: 953–975) Fatimiler halifeleri olarak hüküm süre dönemlerinde önce başkentleri [[KeyrevanKayrevan]]'dan; sonra Tunus yakınlarında bulunan (kurucusu olan "Mansur" lakaplı "İsmail Ebu Tahir İsmail Billah"'in lakabına atıfla) [[Mansuriye]] adı taşıyan başkentten devlet idaresini devam ettirdler
 
Ünlü Fatimi generali [[Cevher]] 959'da Mısır'ı Fatimiler adına eline geçirdi. Klasik [[Fustat]] şehri yanında kendine yeni bir saray şehri olarak (aynı ismi taşıyan diğer bir şehir olarak) Mansuriye isimli bir başkent şehri inşa ettirdi. Fatimi halifesi [[Muizz (Fatımi)|El-Muizz Ladinallah]] Mısır'ı idare eden [[İkşitliler]] devletini ortadan kaldırdı. Aynı yıl bu arazilerini idare edebilmek 969'da yeni idare merkezini yine Fustat yakınında [[Kahire|El-Kahire]] adı ile kurdu. .<ref>{{Cite journal|url=http://www.saudiaramcoworld.com/issue/196905/cairo-a.millennial.htm |title=Cairo, a Millennial |erişimtarihi=2007-08-09 |ilk=İrene |son=Beeson |sayfalar=24, 26–30 |tarih =Eylül–Ekim 1969 |dergi="Saudi Aramco World"}}</ref> Kahire ismi "kahir" sözcüğünden geliştirlmiş olup [[Mars]] planetine atıfla verildiği iddia edilmektedir. Anlatıldığına göre Kahire şehri FatimilerFatımiler tarafından kurulmakta iken gök kubbede akşam "Mars" planeti gayet bariz olarak görünmekte idi. Kahire yaptırıldığı zaman FatimiFatımi halifesi sarayı olarak ve bu halifenin muhafızı orduyu barındırmak için bir hükümdarlık mahalli olarak öngörülmüştü. 1169'a kadar FatimilerFatımiler devletinin gerçek idari ve ekonomik merkezi 1169'a kadar [[Fustat]] ve diğer şehirlerde idi.
 
Mısır'ı ellerine geçirdikten sonra FatimilerFatımiler Akdeniz etrafında ve [[Kızıl Deniz]] etrafında fetihlerine devam ettiler. En geniş sınırları içinde doğuda [[Suriye]]'den batıda [[Tunus]]'a kadar Akdeniz kıyılarını, yani Kuzey Afrika, [[Sicilya]], [[Filistin]], [[Ürdün]], [[Lübnan]], Suriye'yi ihtiva etmekte idi. Ayrıca Afrika'da Kızıl Deniz kıyıları; Arabistan yarımadasının batısida Kızıl Deniz kıyıları olan [[Timaha]] ; [[Hicaz]] ve [[Yemen]]'i de içine almaktaydı. Mısır, FatimilerFatımiler devleti arazilerinin iktisadi merkezi de olmuştu. Fatimiler, Mısır'dan tüm sahillerine ve [[Hind Okyanus]]'u kıyılarına yayılan gayet geniş ve büyük bir dış ticaret ağı kurmuşlardı. FatimilerinFatımilerin ticaret ve diplomasi ilişkileri [[Song Hanedanı]] yönetimde bulunan [[Çin]]'e de yetişmekteydi. Bu ticari ve ekonomik yayılıp genişleme, sonunda yaklaşık 1001–1300 dönemini kapsayan "Yüksek Ortaçağlar" da, Mısır'ın gelecekteki ekonomik yörüngesini de tespit etti. FatimilerinFatımilerin uzun mesafeli dış ticarete verdikleri önem (özellikle Mısır'da) Nil Nehri sulama sisteminin geliştirilmesini ihmal ederek tarım üretimini umursamayıp tarımın gerilemesine yol açmıştır.
 
=== Fatımiler Devleti'nin kültürü ve yönetilmesi ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Fâtımîler" sayfasından alınmıştır