Nasreddin Hoca: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Kültürel yayılım alanı: düzen |
|||
270. satır:
== Sanat ve popüler kültürde Nasreddin Hoca ==
Nasreddin Hoca'ya bir sanat ve popüler kültür ögesi olarak oldukça rağbet edilmektedir. Tam tarihi bilinmeyen ancak 1775 ila 1782 arasında yazıldığı düşünülen ''[[Nasreddin Hoca'nın Mansıbı]]'' adlı eser Nasreddin Hoca'ya dair bilinen en eski oyundur.<ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Gürsoy|ad=Ülkü|başlık=Nasreddin Hoca'nın Mansıbı|dergi=
Millî Folklor|yıl=1996|sayı=31-32|sayfalar=24-26|yayıncı=Geleneksel Yayıncılık|issn=1300-3984}}</ref> Bunun haricinde [[İkinci Meşrutiyet]]'in ilk yıllarında [[Millî Osmanlı Operet Kumpanyası]] 1914 yılında İzmir'de ''Nasrettin Hoca'nın Telaşı'' adlı bir oyun sergilemiştir.<ref name=imcikitf>Nemutlu, Özlem (2005). "II. Meşrutiyetten Cumhuriyetin İlânına Kadar İzmir'de Tiyatro Faaliyetleri". (doktora tezi). Ege Üniversitesi</ref> Yine aynı dönemlerde [[Bahâ Tevfik]] ve Ahmet Nebil de aynı adla revü şeklinde bir oyun yazmışlar, ilk sahnelenmesi 9 Ekim 1916 tarihinde İzmir'deki İris Sineması'nda gerçeklemiştir.<ref name=imcikitf/> Her iki oyun da Meşrutiyet yıllarında gerek İzmir gerekse de İstanbul'da çokça temsil edilmiştir.<ref name=imcikitf/> [[Sabahattin Kalender|Sabahattin Bey]] 1930'larda ''Nasrettin Hoca'' adlı bir operet sahnelemiş<ref>{{web kaynağı|başlık=Nasrettin Hoca yenilendi|url=http://arsiv.ntv.com.tr/news/146656.asp|yayıncı=ntv.com.tr|erişimtarihi=4 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/gJ29Y|arşivtarihi=4 Eylül 2016}}</ref>, aynı dönemde [[Ziya Şakir Soku|Ziya Şakir]] ile [[Ömer Seyfettin]] de ''Nasreddin Hoca'' adlı oyunlar yazmışlardır.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Soku|ad=Ziya Şakir|başlık=Nasreddin Hoca|yıl=2012|yayıncı=Akıl Fikir Yayınları|yer=İstanbul|isbn=9786055283018|yazarbağı=Ziya Şakir Soku|sayfalar=93}}</ref><ref>{{kitap kaynağı|soyadı=And|ad=Metin|başlık=100 Soruda Türk Tiyatrosu Tarihi|yıl=1970|yayıncı=Gerçek Yayınevi|yer=İstanbul|sayfalar=233|yazarbağı=Metin And}}</ref> [[Halide
Ermeni-Rus yazar [[Georgi Gürciyev]] 1950'de yayınlanan ''[[Beelzebub's Tales to His Grandson]]'' adlı eserinde Nasreddin Hoca'yı ana karakterlerden biri olarak kullanmıştır.<ref>{{web kaynağı|başlık=The 86 Sayings of Mullah Nassr Eddin|url=http://www.endlesssearch.co.uk/gurdjieff_eddin.htm|yayıncı=endlesssearch.co.uk|erişimtarihi=8 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/1Cq9V|arşivtarihi=8 Temmuz 2017|dil=İngilizce}}</ref> [[Mehmet Fuad Köprülü]], [[Orhan Veli Kanık]], [[Nedim Uçar]], [[Nüzhet Erman]] vb. pek çok şair Nasreddin Hoca fıkralarını şiirleştirmişler, ilk olarak 1930 yılında Kemalettin Şükrü Orbay olmak üzere 1982'de [[Burhan Felek]] ve 2006'da da Nail Tan tarafından Nasreddin Hoca bir hikâye ve roman kahramanı olarak işlenmiştir.<ref name=nhfis/><ref name=tdvia/><ref>{{dergi kaynağı|soyadı1=Nazlı|ad1=Atiye|yıl=2008|ay=Mayıs|başlık=Nasreddin Hoca'nın Romanlaştırılmış Hayatı|dergi=Akademik Sayfalar|cilt=8|sayı=26|sayfalar=265-267|yer=Konya|yayıncı=Merhaba Gazetesi}}</ref> Sovyetler Birliği'nde ise [[Leonid Solovyov]]'un Nasreddin Hoca fıkralarını temel alan ''[[Povest o Hoce Nasreddine]]'' roman serisi bir buçuk milyondan fazla satış yapmış ve senaryolaştırılarak sinemaya aktarılmıştır.{{sfn|Sakaoğlu|Alptekin|2014|p=104}} Fransa'da yayınlanan ''[[Vaillant]]'' dergisinin Aralık 1946 tarihli sayısında ilk kez yayınlanan çizgi roman serisi ''[[Nasdine Hodja]]'' da Nasreddin Hoca'dan esinlenilerek oluşturulmuştur.<ref>{{ansiklopedi kaynağı|dil=Fransızca|ad=Patrick|soyadı=Gaumer|yazarbağı=Patrick Gaumer|başlık=Nasdine Hodja |ansiklopedi =Dictionnaire mondial de la BD|yer=Paris |yayıncı=[[Éditions Larousse|Larousse]] |yıl=2010 |isbn=9782035843319|sayfalar=626-627}}</ref>
280. satır:
Türkiye ve Sovyet Birliği'nin ardından en çok Nasreddin Hoca filmi çekilen ülke olan Çin'de ise 1979 yapımı ''[[Afanti (film, 1979)|Afanti]]'' animasyon filmi<ref>{{web kaynağı|başlık=Afanti|url=http://english.entgroup.cn/562806/|yayıncı=entgroup.cn|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/R2DoP|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=İngilizce}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=阿凡提|url=http://maoyan.com/films/257907|yayıncı=maoyan.com|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/xCB2W|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=Çince}}</ref>, aynı adlı kitaptan uyarlanan 1979 yapımı ''[[Afanti de gu şi]]'' animasyon filmi<ref>{{web kaynağı|başlık=Afanti de gu shi|url=http://english.entgroup.cn/562799/|yayıncı=entgroup.cn|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/EQigm|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=İngilizce}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=阿凡提的故事|url=http://maoyan.com/films/290168|yayıncı=maoyan.com|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/YXAxT|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=Çince}}</ref>, 1980 yapımı ''[[Afanti (film, 1980)|Afanti]]''<ref>{{web kaynağı|başlık=Afanti|url=http://maoyan.com/films/718414|yayıncı=maoyan.com|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/29Z3L|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=Çince}}</ref><ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Abdulahat|ad=Adile|başlık=Uygur sineması ve Tanrıdağ Film Stüdyosu|dergi=İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi|yıl=2007|ay=Kış-Bahar|sayı=24|sayfalar=13-38|yayıncı=Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi|issn=1302-146X}}</ref>, 1988 yapımı ''Zhen Jia Afanti'' animasyon filmi<ref>{{web kaynağı|başlık=Zhen Jia Afanti|url=http://english.entgroup.cn/561978/|yayıncı=entgroup.cn|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/v11PJ|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=İngilizce}}</ref>, 1991 yapımı ''[[Afanti er şi]]''<ref>{{web kaynağı|başlık=阿凡提二世|url=http://maoyan.com/films/12902|yayıncı=maoyan.com|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/bWu1i|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=Çince}}</ref> ve 2012 yapımı ''Şaonian Afanti'' animasyon filmi<ref>{{web kaynağı|başlık=少年阿凡提|url=http://maoyan.com/films/388430|yayıncı=maoyan.com|erişimtarihi=7 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/bytxE|arşivtarihi=7 Eylül 2016|dil=Çince}}</ref> konuya dair filmlerdir.
Türkiye, Sovyetler Birliği ve Çin'in haricinde [[
Nasreddin Hoca mobil platform oyunlarında da yer edinmiş olup<ref>{{web kaynağı|başlık=Jigsaw Puzzle - Nasreddin Hodja - Preschool Game|url=http://www.metacritic.com/game/ios/jigsaw-puzzle---nasreddin-hodja---preschool-game|yayıncı=metacritic.com|erişimtarihi=9 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/IcZzu|arşivtarihi=9 Eylül 2016|dil=İngilizce}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=Match Game - Nasreddin Hodja|url=http://www.metacritic.com/game/ios/match-game---nasreddin-hodja|yayıncı=metacritic.com|erişimtarihi=9 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/U1EMa|arşivtarihi=9 Eylül 2016|dil=İngilizce}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=Nasreddin Hoca|url=http://www.metacritic.com/game/ios/nasreddin-hoca|yayıncı=metacritic.com|erişimtarihi=9 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/JfEAb|arşivtarihi=9 Eylül 2016|dil=İngilizce}}</ref> 1996 yılı [[UNESCO]] tarafından Nasreddin Hoca yılı olarak kutlanmıştır.<ref>{{web kaynağı|başlık=UNESCO GENEL KONFERANSLARI TARAFINDAN İLAN EDİLEN ANMA VE KUTLAMA YIL DÖNÜMLERİ|url=http://unesco.org.tr/dokumanlar/anmakutlama/anma_kutlama.pdf|yayıncı=unesco.org.tr|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170707154820/http://unesco.org.tr/dokumanlar/anmakutlama/anma_kutlama.pdf|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref> Günümüzde de Nasreddin Hoca adına [[Uluslararası Akşehir Nasreddin Hoca Anma ve Mizah Günleri]]<ref>{{web kaynağı|başlık=Nasreddin Hoca Anma ve Mizah Günleri Başladı|url=http://www.aksehir.bel.tr/portal/index.php/aksehir/aksehir-haberler/1624-toren|yayıncı=aksehir.bel.tr|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/E0lIi|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref>, [[Uluslararası Nasreddin Hoca Karikatür Yarışması]]<ref>{{web kaynağı|başlık=37. ULUSLARARASI NASREDDİN HOCA KARİKATÜR YARIŞMASI|url=http://www.anadolukarikaturculerdernegi.org/yarisma/240/37.+ULUSLARARASI+NASREDDIN+HOCA+KARIKATUR+YARISMASI|yayıncı=anadolukarikaturculerdernegi.org|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/Oyx5g|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref>, Altın Eşek Komedi Filmleri Festivali<ref>{{web kaynağı|başlık=2. Altın Eşek Komedi Filmleri Festivali Başlıyor|url=http://www.aksehir.bel.tr/portal/index.php/aksehir/aksehir-haberler/1007-komedi-filmleri-festivali|yayıncı=aksehir.bel.tr|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/fYtrE|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref>, Nasreddin Hoca Gülmece Öyküsü ve Çizgi Film Yarışması<ref>{{haber kaynağı|başlık=Nasreddin Hoca Şenliği'nde yarışmalar|gazete=Milliyet Aktüalite|tarih=18 Nisan 1982|sayfa=19}}</ref> ve Uluslararası Nasreddin Hoca Sempozyumu<ref>{{web kaynağı|başlık=Uluslararası Nasreddin Hoca Sempozyumu|url=http://www.turkdunyasivakfi.org.tr/etkinlik/18/uluslararasi-nasreddin-hoca-sempozyumu|yayıncı=turkdunyasivakfi.org.tr|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/v3Bt2|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref> gibi eğlence, sanat ve akademi alanlarında etkinlikler düzenlenmektedir. Ayrıca bilimsel alanda sayısız Nasreddin Hoca çalışması bulunmaktadır.<ref>{{web kaynağı|başlık=NASREDDIN sorgusu için 79 kayıt bulundu|url=http://turkoloji.cu.edu.tr/halkbilim_kyn/sonuc_03.php?searchterm=Nasreddin&searchtype=Makale_adi|yayıncı=turkoloji.cu.edu.tr|erişimtarihi=3 Temmuz 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170703223426/http://turkoloji.cu.edu.tr/halkbilim_kyn/sonuc_03.php?searchterm=Nasreddin&searchtype=Makale_adi|arşivtarihi=3 Temmuz 2017}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=nasreddin hoca üzerine çok yönlü bir araştırma araması sonucunda 216 adet bibliyografik künye görüntülenmektedir.|url=https://makaleler.mkutup.gov.tr/SonucListe.aspx?Ara=nasreddin%20hoca&DtSrc=0|yayıncı=makaleler.mkutup.gov.tr|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/ZXfC8|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=Arama Sonuçları: "Nasreddin Hoca" 35|url=http://dergipark.gov.tr/search?q=%22Nasreddin+Hoca%22&type=basic§ion=articles|yayıncı=dergipark.gov.tr|erişimtarihi=7 Temmuz 2017|arşivurl=https://archive.is/PXQob|arşivtarihi=7 Temmuz 2017}}</ref>
|