2008-2012 Küresel Ekonomik Kriz: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Nedenleri: düzeltme AWB ile
YBot (mesaj | katkılar)
k birden bire → birdenbire
5. satır:
2000'li yıllar boyunca başta [[petrol]] olmak üzere bütün [[emtia]] ve [[tarım]] ürünleri fiyatlarında büyük bir yükseliş gözlendi. [[Çin]] ve [[Hindistan]] gibi yüksek nüfuslu ülkelerde gözlenen ekonomik büyüme bu ürünlere olan talebi arttırdı ve fiyatların yükselmesine neden oldu. 2008 yılında gıda fiyatları tarihin en yüksek düzeylerine ulaştı. [[Altın]] ve [[petrol]] gibi değerli maddeler de tarihinin en yüksek değerini kazanırken [[Amerikan doları]]nın değeri hemen hemen bütün diğer para birimleri karşısında önemli ölçüde düşmüştür.
 
Buna paralel olarak 2008 yılında [[Amerika Birleşik Devletleri]]ndeki [[taşınmaz mal]] piyasasında (özellikle konut fiyatlarında) büyük bir düşüş yaşandı. ABD'deki konut fiyatları 2000'li yıllar boyunca büyük bir yükselme göstermişti. Bu yükselmenin bir nedeni de kolaylıkla elde edilebilen [[tutulu satış]]lar (mortgage) idi. Sürekli olarak yükselen konut fiyatları piyasalarda aşırı derecede iyimser bir hava yaratmış, bankaların düşük gelirli ailelere konut almak için kolayca kredi sağlamalarına yol açmıştı. Konut fiyatları inişe geçince birden birebirdenbire '''subprime mortgage''' (yüksek risk ve yüksek faizli kredi) denilen bu kredi piyasası çökmüş, kredi faizlerini ödeyemeyen düşük gelirli ailelerinin iflas etmelerine ve konutlarına el konmasına neden olmuştur.
 
[[Dosya:Birmingham Northern Rock bank run 2007.jpg|thumb|200px|right|[[Birleşik Krallık]]'taki Birmingham Northern Rock bankası önünde paralarını çekmek için bekleyen mudiler]]2008 yılı ilerledikçe subprime mortgage krizinin sadece küçük bir kesimi değil, bütün ABD mali sistemini etkilediği anlaşıldı. Düşük gelirli ailelere yüksek riskli kredi açan bu kurumlar kredi akitlerini birleştirip paketleyerek borsalarda alınıp satılabilen [[tahvil]]ler haline getirmişler, yatırım bankaları ve ticaret bankalarına satmışlardı. Elinde çok miktarda yüksek riskli konut kredisi tutan yatırım bankalarından Bear Stearns Mart ayında iflas ederek ABD hükümeti tarafından diğer bir yatırım bankası olan JPMorgan Chase'e satıldı. Bu iflası diğer bir yatırım bankası olan Lehman Brothers ve Merrill Lynch ve sigorta firması American International Group izledi. Washington Mutual ve Wachovia gibi bankalar iflas ederek diğer bankalara satıldılar. Bu krizi durdurmak için Eylül ayı sonlarında [[Amerika Birleşik Devletleri Kongresi|ABD Kongresi]] 700 milyar dolarlık bir kurtarma paketini onayladı.