II. Dünya Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) iç bağ. dz. AWB ile |
||
10. satır:
|sebep =
|sonuç = [[Müttefik Devletler|Müttefikler]] kazandı.
* [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ve [[
* [[NATO]] ve [[Varşova Paktı]] olmak üzere iki kutuplu güç dengesi oluştu, bu da [[Soğuk Savaş]]'a ortam hazırladı.
* Almanya'da nasyonal sosyalist rejim, İtalya'da ise faşist rejim lağvedildi; bu ülkelerde yeni düzenler kuruldu. [[Nazi Almanyası|Üçüncü Reich]]'ın yıkılmasıyla Almanya, [[Doğu Almanya|Doğu]] ve [[Batı Almanya|Batı]] olmak üzere ikiye bölündü. Japonya'da militarist anlayış son buldu.
* [[Doğu Avrupa]] ülkelerinde [[
* [[Avrupa]] ve [[Asya]]'da [[ülke]] [[sınır]]ları değişti.
* [[Milletler Cemiyeti]], [[Birleşmiş Milletler]]'e dönüştü.
|coğrafi_değişiklikler =
|savaşan1 = '''[[Müttefik Devletler|Müttefikler]]''':<br />
{{bayraksimge|SSCB|1923}} [[
{{bayraksimge|Amerika Birleşik Devletleri|1912}} [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] <small>(1941-45)</small><br />
{{bayraksimge|Birleşik Krallık}} [[Birleşik Krallık]]<br />
120. satır:
{{ana|Anti-Komintern Paktı}}
Japon İmparatorluğu, Sibirya ve Moğolistan sınırlarında [[
[[Berlin]], [[İtalya]]'nın da bu anlaşmaya katılımı için baskı yapar. [[Mussolini]] bir yıl sonra, [[6 Kasım]] [[1937]]'de anlaşmayı imzalar. [[1939]] Şubat ayında [[Macaristan]] da Anti-Komitern Paktı'na katılır. [[Francisco Franco|Franco]]'nun [[İspanya]]'sı da bu ittifaka [[27 Mart]] [[1939]]'da katılır.
Ancak, II.Dünya savaşında Almanya [[
=== Çin-Japon Savaşı ===
146. satır:
{{ana|Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı}}
[[3 Mayıs]] [[1939]]'da Sovyet Dışişleri Komiseri olan Litvinov görevden alınarak yerine Vyaçeslav Mihayloviç Molotov atanmıştır. Bu atama Sovyet dış politikasında keskin bir dönüşe işaret etmiştir. Litvinov döneminde [[
=== Genel sebepler ===
* '''[[Nazi Almanyası|Almanya]]''': [[Adolf Hitler]], öncelikle [[Orta Avrupa]], ardından [[Doğu Avrupa|Doğu]] ve [[Batı Avrupa]]'yı Almanya topraklarına katmak amacındadır. İkincil planı ise Asya'yı, özellikle [[
* '''[[Japon İmparatorluğu|Japonya]]''': [[I. Dünya Savaşı]] sonunda Almanya'nın [[Uzak Doğu]] sömürgeleri Japonya'ya verilmişti. Üstelik [[Çin]]'in bir bölümü de Japonya'nın hakimiyetindeydi. Ancak bu kadar sömürge bile hızla sanayileşen ve büyüyen Japon ekonomisini doyuramıyordu. Ekonomik çıkarlar için [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ile yakınlaşan Japonya, savaşın patlak vermesi ile Almanya'ya yakınlaşmıştır. [[Pearl Harbor Saldırısı]] ile kesin olarak savaşa girmiştir.
* '''[[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]''': Savaşın başında tarafsız kalan ABD, sonraları Fransa ve Birleşik Krallık'a silah yardımı yapmıştır. Japonya tarafından Pearl Harbor'da saldırıya uğramış ve kesin olarak savaşa girmiştir. ABD'nin savaşa girmesi ve Almanların Sovyetler Birliği'ni istila etmesi savaşın seyrini değiştirmiş, Almanya genişleme politikası yerine var olan sınırlarını koruma politikasını uygulamıştır.
* '''[[
* '''[[Birleşik Krallık]]''': [[Adolf Hitler]] tarafından Avrupa'daki tek rakip olarak görülen Birleşik Krallık, Almanya'nın Avrupa'nın tamamına yayılmasını önlemiştir. ABD tarafından sürekli mühimmatla desteklenen Birleşik Krallık, ABD'nin savaşa girmesine kadar özellikle [[Kraliyet Hava Kuvvetleri]] ile ön plana çıkmış, Orta Avrupa'da kesin bir hava hakimiyeti sağlamıştır. ABD'nin savaşa girmesiyle birlikte kara kuvvetleriyle ön plana çıkan Birleşik Krallık, II. Dünya Savaşı'nın en büyük aktörü olmuştur.
* '''[[İtalya Krallığı|İtalya]]''': [[I. Dünya Savaşı]]'ndan istediğini alamayan İtalya dar bir sömürge alanıyla sanayisini beslemeye çalışıyordu. Ayrıca I. Dünya Savaşı'nda [[İtilaf devletleri]] ile görüş ayrılığına düşen İtalya, [[Mussolini]]'nin faşist politikaları nedeniyle Avrupa'da sorun teşkil ediyordu. İtalya'nın eski [[Roma İmparatorluğu]] gibi güçlü bir devlet olmasını isteyen Mussolini, Almanya ile yakınlaşarak Mihver devletler bloğunda savaşa girmiştir. İtalya; Kuzey Afrika ve Balkanlar'da ilerlemiştir.
170. satır:
[[17 Eylül]] [[1939]] günü, Sovyet [[Kızıl Ordu]]suna bağlı birlikler Polonya'nın doğu sınırlarından saldırırlar. İki ateş arasında kalan Polonya, [[27 Eylül]] [[1939]]'da teslim olur, direnen birlikler de [[5 Ekim]] [[1939]] günü teslim olurlar.
1940 yılının Haziran ayında [[Josef Stalin|Stalin]], [[Baltık Ülkeleri]]ne gönderdiği notada, [[
Baltık Denizi konusunda Stalin'in öngördüğü diğer bir önlem ise onu, [[Finlandiya]] hükümetiyle görüşmelere yönlendirecektir. Görüşmelere [[9 Ekim]] [[1939]]'da başlanmıştır. Görüşmelerden bir sonuç alınamayacağı kanısına varan Stalin yönetimi tarafından, [[28 Kasım]] [[1939]]'da, 1932 yılında imzalanmış olan saldırmazlık anlaşmasının tek taraflı olarak kaldırıldığı Fin hükümetine bildirilir ve 30 Kasım 1939 da Kızıl Ordu Finlandiya'ya saldırır. Bu hareket Paris ve Londra'yı, Moskava'ya karşı takınılacak tavır konusunda düşünmeye sevk etti. Birleşik Krallık hükümeti Moskova ile siyasal münasebetlerıni kesmeyı reddetti. Ancak her iki memleket halkoyunda Finlandiya lehinde şiddetli bir heyecan uyanması, Polonya'nın yok edilmesi sırasında Almanya'yla bir savaşı göze alabilecek kuvvette olmadıkları inancıyla hareketsiz kalmayı tercih etmiş Fransa ve Britanya hükümetlerini, Finlandiya meselesinde harekete geçmeye zorladı. Her iki hükümet de [[
=== Kış Savaşı ===
{{ana|Kış Savaşı}}
[[
Bu bölge [[
[[Finlandiya]]’nın tutumu karşısında Stalin’in tutumu hızla sertleşti. [[28 Kasım]] [[1939]]'da, 1932 yılında imzalanmış olan saldırmazlık anlaşmasının tek taraflı olarak kaldırıldığı Fin hükümetine bildirildi ve [[30 Kasım]] 1939'da Sovyet orduları savaş ilan etmeksizin Finlandiya’ya saldırdı ve ertesi gün Finlandiya'nın sınır şehri Terijoki (bugün Zelenogorsk)'ye girerek, orada Fin komünist Otto Ville Kuusinen'in başkanlığında kukla bir devlet olan [[Fin Demokratik Cumhuriyeti]]'ni ilan ettirdi.
272. satır:
{{ana|Barbarossa Harekâtı|Moskova Muharebesi}}
Norveç, Fransa ve Balkanlar'ın istilasıyla, Batı'dan gelebilecek bir dizi askeri tehdidin önlemini almış olan Hitler, dikkatini bu kez doğuya, [[
Böylece II. Dünya Savaşının Doğu Cephesi savaşlarının açılış hamleleri sayılabilecek [[Barbarossa Harekâtı]] başlamış olur.
324. satır:
[[Nisan]] [[1942]] sonlarında Japonlar, [[Yeni Gine]]'nin güneydoğusundaki [[Port Moresby]]'de ve [[Solomon Adaları]]nın güneyindeki [[Tulagi]]'de hava üsleri kurarak [[Avustralya]] ve [[Yeni Kaledonya]] arasındaki [[Mercan Denizi]]nin denetimini ele geçirmeye hazırlanıyorlardı.
[[Japonlar
[[4 Mayıs]]'ta [[Rabaul]]'den yola çıkan asıl Japon kuvvetlerini oluşturan deniz birliklerinin çoğu doğuya doğru dolambaçlı bir yol izledi.
395. satır:
=== Bagration Harekâtı ===
[[Normandiya Çıkarması]]'ndan 16 gün sonra ve [[Nazi Almanyası|Almanya]]'nın [[
[[Ruslar]], 124 [[tüme]]nde 1,2 milyon asker, 5.200 [[tank]], 30 bin top ve 6 bin uçağı bu cepheye sürmüşlerdir. [[Almanlar]] bu saldırıya, eksik kadrolu 63 tümende 350 bin dolayında asker, 900 tank ve 10 bin topla göğüs germek durumundaydılar.
403. satır:
[[Almanlar|Alman]] 53. Ordu’sunun yarı mevcudunu oluşturan 5 [[tümen]] için [[25 Haziran]]'da [[Hitler]], çekilme emrini verdi ama [[28 Haziran]]'a gelindiğinde 53. Kolordu’dan geriye pek bir şey kalmamıştı. 53. Kolordu’nun 5 tümeninden sadece biri, ağır kayıplarla [[Ruslar|Rus]] kuşatmasından kurtulabilmiştir.
Aynı gün mareşal [[Rokossovski]] emrindeki [[
[[2 Temmuz]] [[1944]]'te [[Rokossovski]]’nin öncü birlikleri, [[Minsk]]’in 60 km batısında, [[Varşova]] bağlantısını sağlayan kara ve demiryolunu keserler. [[Kızıl Ordu]] birlikleri bir haftada 225 km yol kat ederek [[Almanlar|Alman]] [[tümen]]leri, [[kolordu]]ları arasından geçip Merkez Ordular Grubu’nun geri bağlantısını kesmiştir.
472. satır:
[[Dosya:TreptowEhrenmal10.JPG|küçükresim|150px|[[Sovyet Savaş Anıtı (Treptower Parkı)|Sovyet Savaş Anıtı]], Treptower Parkı, Berlin]]
[[Yalta Konferansı]]'nda (Şubat 1945) üç büyük Müttefik devlet ([[Birleşik Krallık]], [[
Ama yeni sınırın tam olarak nereden geçeceği konusunda Batılı Müttefikler ile [[
Temmuz-Ağustos 1945'te [[Potsdam Konferansı]] toplandığında, Sovyet ordusu Oder-Neisse Hattı'nın doğusundaki bütün toprakları işgal etmiş ve bu bölgede Sovyet yanlısı geçici bir Polonya yönetimi oluşturulmuş bulunuyordu. ABD ve Birleşik Krallık bu tek yanlı hareketi şiddetle protesto etmekle birlikte oldubittiyi kabul ederek, [[
== Nazi Almanyası'nın Teslimiyeti ==
620. satır:
|align=left|'''[[Güney Afrika Birliği|Güney Afrika]]'''{{Ref|SA}} || 10.160.000 || 11.900 || || ||11.900|| 0,12%
|-
|align=left|'''[[
|-
|align=left|'''[[İspanya]]'''{{ref|Spain}} || 25.637.000 || 4.500 || || ||4.500 || 0,02%
|