Bisiklet: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok
Frenler ve vites donanımı zenginleştirildi
51. satır:
''İş bisikletleri'' özellikle yük taşımak için üretilirler. Bâzıları yüz kilo ve üstündeki yükleri taşıyabilecek kadar sağlamdır. İki veya üç tekerlekli modelleri vardır. Bisikletin gövdesinde bulunan boş kısımda, hizmet ettiği şirketin reklâm tabelasını taşıyabilirler.
 
''Elektrikli bisiklet'' yeni motor ve pil teknolojileri (örn. [[Nikel-metal hidrit pil|Ni-MH]]) sayesinde fiyat ve kulanım kolaylığı açısından daha çekici hale gelmeye başlamış, bisikletle terlemeden ulaşılabilir yerleri çoğaltması, sıkışık trafikte araba içinde hareketsiz yolculuğa daha hür, daha sosyal, daha sağlıklı ve daha çevreci bir seçenek oluşturması gibi nedenlerden dolayı daha tercih edilebilir olmaya başlamıştır. Motor genellikle ön teker ortasıgöbeğine, arka teker ortasıgöbeğine, yada daha dengeli olsun diye pedallar arasına yerleştirilir. Pil kadro içinde saklı veya üzerinde monte edilmiş olur. Motor pilden aldığı enerjiyle pedal gücüne yardım eder. Kanunun bisiklet motoruna koyduğu kısıtlamalara uyabilmek ve kullanım kolaylığı için hız ve pedal gücü ölçen aygıtlar da sistemin parçası olabilir.
 
== Bisiklet donanımı ==
69. satır:
=== Frenler ===
 
Frenler ön ve arka olmak üzere iki tanedir. Tekerin dışa yakın metal cantını lastiklerle kavrayan U-fren (yol bisikletlerinde olan klâsik tip), v-fren, veyagöbek hidrolikyakınında yassı balatalarla disk kavrayan, ve göbek içi yüzeyine dışbükey balatalarla yüklenen, fren gibiyapma çeşitlerihareketini vardır.(el Günümüzdekavramasını) artıklastik dahave çokbalatalara hidrolikulaştırmayı frenlerçubukla kullanılmaktadır.(eski), Birkabloyla, dönemhidrolik ayaklarveya ile(ayak hareketiyle) zinciri ters pedâldenyönde kontrolgererek edilebilenulaştıran ''kontrpedal'' frengibi sistemiçeşitleri de kullanılmıştırvardır.
 
=== Tekerlek ===
78. satır:
=== Vites donanımı ===
 
İlk bisikletlerde ayak yerdeydi, sonra ön teker göbeğini pedal üzerinde ayaklar ile çevirenler, daha sonra ise ortada ayrı bir pedal dişlisinin hareketini zincirle arka teker göbeğindeki bir dişliye ulaştıran vitessiz ya da tek vites düzen geliştirildi. Bu iki dişlinin çap farkı aynı pedal hareketiyle daha yavaş ya da daha hızlı seyahat olanağı verdiği için daha sonra zincirin değişik çap oranlarında dişli çifleri arasında sürücünün ihtiyacına göre derayyør sayesinde seçim yapabildiği çok vitesli düzenler geliştirildi. Bu gelişmenin son aşamaları olarak da dişlileri arka göbek içinde gizli kapalı vites kutuları, son zamanlarda değişik metal yüzeyler (örneğin bilyalar) ve [[şanzuman]] yağlarıyla her istenilen dişli çap oranını gerçekleştirebilen aşamasız vites kutuları, ve hatta elektrikle çalışan ve kendiliğinden uygun vitese geçerek pedal hareket ve kuvvetini konforlu bir seviyede tutabilen otomatik vites kutuları geliştirildi.
Bisiklette 5 vitesten 33 vitese kadar seçenekler olabilir. Büyük dişlideki üç dişlinin verimli bir şekilde kullanımının mümkün olmamasından dolayı son yıllarda dağ bisikletlerinde de 2×10 vites seçeneği yaygınlaşmıştır. Yol bisikletlerinde de 2×10 ve 2×11 vites seçenekleri yaygındır. Vitesler, eğime göre verimlik artışı sağlamak, bisikletin süratini arttırmak ve yokuşları daha kolay çıkmak içindir.
 
Vitesler, eğime göre verimlik artışı sağlamak, bisikletin süratini arttırmak ve yokuşları daha kolay çıkmak içindir.
Vites sistemi iki bölümden oluşur: ön (aynakol dişlileri) ile arka vitesten (arka vites dişlileri) oluşur. Bunları kontrol etmek için gidon çevresinde iki vites kontrol kolu bulunur; sağ kol arka vitesi, sol kol ise ön vites dişlilerini kontrol etmeyi sağlar. Pedâl devrine göre (optimum 70-90/dk./devir) devir arttıkça vites düşürülür, devir düştükçe vites büyütülür.
 
En yaygın olan açık dişliler ver derayyörlü bisikletlerde 5 vitesten 33 vitese kadar seçenekler olabilir. Pedallar arasındaki üç dişlinin verimli bir şekilde kullanımının mümkün olmamasından dolayı son yıllarda dağ bisikletlerinde de 2×10 vites seçeneği yaygınlaşmıştır. Yol bisikletlerinde de 2×10 ve 2×11 vites seçenekleri yaygındır. Açık dişlili vites sistemi iki bölümden oluşur: ön (aynakol dişlileri) ile arka vitesten (arka vites dişlileri) oluşur. Bunları kontrol etmek için gidon çevresinde iki vites kontrol kolu bulunur; sağ kol arka vitesi, sol kol ise ön vites dişlilerini kontrol etmeyi sağlar. Pedâl devrine göre (optimum 70-90/dk./devir) devir arttıkça vites düşürülür, devir düştükçe vites büyütülür. Ön vitesdeki iki ilâ üç dişli setinden küçük dişli, yokuş için gerekli ana vitesdir. Ön-orta vites, düz yol için idealdir. Varsa ön büyük dişli ise sürat ana vitesidir. Arka viteslerde ise en büyük dişli yokuş dişlisidir. Vites küçüldükçe düz yol viteslerine ulaşılır. En küçük dişli ise sürat dişlisidir. Başka bir bakışla öndeki ana viteslerin arkadaki dişli kadar farklı seçeneği vardır. Kısaca üç ana dişlinin arkada yedi vites dişlisi olan bir bisiklette 3×7 = 21 vites bulunmaktadır. Sistemde ön küçük vites (yokuş vites ana dişlisi) 1. vites ana dişlisidir. Arka vitesde en büyük dişli (yokuş vitesi) 1. vitesdir. Dik yokuş için ön ×1, arka 1 kullanılırken düz yol için ön ×2, arka 3-4 ideal dişlilerdir. Sürat için ön ×3, arka 7 ideal dişliler daha uygun olur.
Ön vitesdeki iki ilâ üç dişli setinden küçük dişli, yokuş için gerekli ana vitesdir. Ön-orta vites, düz yol için idealdir. Varsa ön büyük dişli ise sürat ana vitesidir.
 
Arka viteslerde ise en büyük dişli yokuş dişlisidir. Vites küçüldükçe düz yol viteslerine ulaşılır. En küçük dişli ise sürat dişlisidir. Başka bir bakışla öndeki ana viteslerin arkadaki dişli kadar farklı seçeneği vardır. Kısaca üç ana dişlinin arkada yedi vites dişlisi olan bir bisiklette 3×7 = 21 vites bulunmaktadır.
 
Sistemde ön küçük vites (yokuş vites ana dişlisi) 1. vites ana dişlisidir. Arka vitesde en büyük dişli (yokuş vitesi) 1. vitesdir. Dik yokuş için ön ×1, arka 1 kullanılırken düz yol için ön ×2, arka 3-4 ideal dişlilerdir. Sürat için ön ×3, arka 7 ideal dişliler daha uygun olur.
 
== Kaynakça ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Bisiklet" sayfasından alınmıştır