Emetullah Râbia Gülnûş Sultan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Emre61556141 (mesaj | katkılar)
k ekledim
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi
4. satır:
| resim_boyutu =
| başlık = <small>Emetullah Râbia Gülnûş Sultan'a ait bir yağlı boya tablosu</small>
| doğum_adı = Evemia Voria Verzizzi(?)<ref name=":0"/>
| tam ismi = Devletlu İsmetlu Mahpare Emetullah Rabia Gülnuş Valide Sultan Aliyyetü'ş-Şân Hazretleri
| doğum_tarihi = [[1642]]
| doğum_yeri = [[Resmo,Yunanistan]](?)<ref name=":0"/>
| ölüm_tarihi = 6 Kasım [[1715]]<ref>E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Martijn Theodoor Houtsma, 1987</ref>
| ölüm_yeri = [[İstanbul]]
14. satır:
| yattığı_yerin_koordinatları =
| ikamet =
| uyruk =Rum
| diğer_adları =
| Tanınma nedeni =
33. satır:
| eş = [[IV. Mehmed]]
| çocukları = [[II. Mustafa]]<br>[[III. Ahmed]]<br/>[[Hatice Sultan (IV Mehmed'in kızı)|Hatice Sultan]]<br />[[Fatma Sultan (IV. Mehmed'in kızı)|Fatma Sultan]]
| ebeveynler = Retimo Verzizzi(?)<ref name=":0"/>
| ilişkiler =
| imza =
| web sitesi =
| dipnotlar =
}}
|Hasekilik=[[1664-1687]]|Validelik=[[1695-1715]]}}
'''Emetullah Râbia Gülnûş Sultan''' ([[1647|1642]] veya [[1647]]-[[6 Kasım]] [[1715]]), [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun [[Valide Sultan]]'ı, ''İki'' ayrı padişahın annesi ([[II. Mustafa]] ve [[III. Ahmed]]) ve Sultan [[IV. Mehmed]]'in eşiydi.<ref name="amazon.com">[http://www.amazon.com/gp/product/0195086775/102-5037880-1776135?v=glance&n=283155 The Imperial Harem : Women and Sovereignty in the Ottoman Empire 1993], Oxford University Press, ISBN 0-19-508677-5</ref> [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda [[Haseki sultan]] unvanını kullanan son kadın sultandır.
 
45. satır:
[[Dosya:Arolsen Klebeband 02 317.jpg|sol|küçükresim|288x288pik|Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'ın ''Arolsen Klebeband'' tarafından yapılmış bir portresi.]]
 
== Yaşamı ==
== Haseki Sultanlık dönemi ==
[[IV. Mehmed]]'in en sevdiği eşi ve tek hasekisidir.<ref name="amazon.com"/> 1662 yılında Kızı Hatice Sultan'ı Dünyaya getirmiş , ardından 1664 yılında İleride tahta çıkıcak oğlu II. Mustafa'yı Dünyaya getirmiştir . Padişah ava gittiğinde karısını da yanına alırdı ve [[1672]] [[Kamyanets-Podilski]]'nin fethinden sonra burada eşinin adına bir Camii yaptırtmıştır.<ref name=1672-1699>{{Web kaynağı | soyadı1 = Haseki Gülnus Sultan Camisi | ad1 = Dominik-Kilesi | başlık = Dominican Church in Kamianets Podilsky | url = http://www.academia.edu/7040116/Haseki_Gülnus_Sultan_Camisi_that_is_on_the_History_of_the_Dominican_Church_in_Kamianets_Podilsky_in_1672-1699 | website = http://www.academia.edu | yayıncı = Muzaffer Özgüleş | arşivengelli = evet}}</ref> 1675 senesinde IV. Mehmed oğulları Şehzade Mustafa ve Ahmed için muazzam bir sünnet töreni yaptırmıştır . 1687 senesinde [[IV. Mehmed]]'in tahtan indirilmesi ve yerine kardeşi [[II. Süleyman (Osmanlı)|II. Süleyman]]'ın tahta geçmesi üzerine ''Gülnûş Sultan'' da [[Eski Saray]]'a gönderildi. 1693'de Sultan Mehmed'in vefatı üzerine ile dul kaldı.
 
[[II. Ahmed]]'in 1695 yılında vefat etmesi üzerine [[1695]] yılında Gülnûş Sultan'ın oğlu [[II. Mustafa]] tahta çıktı. Bunun üzerine [[Valide Sultan]] oldu. II. Mustafa padişah olduktan sonra annesini Eski Saray'dan Edirne Sarayı'na getirttigetirtdi.<ref>Silahdar Fındıklılı Mehmet Ağa, Nusretnâme. Sadeleştiren İsmet Parmaksızoğlu 2 cilt. (İstanbul 19&2-1966), I, pp. 4-5, 7.</ref> , Gülnuş Sultan Mart ayında taşınmış, II. Ahmed'in Hasekisi olan [[Rabi'a Haseki Sultan|Rabi'a Sultan]] kızı Asiye Sultan'la Eski Saraya gönderilmiştir .gönderildi, küçük [[Şehzade İbrahim]] Gülnüş Sultan'a verilmiş, eski Kızlar Ağası Uzun İshak Ağa azledilmiş ve Mayıs'da yeni Darüssade Ağa Yapraksız Ali Ağa Mısır'dan gelmiş. Gülnüş Sultan hep oğlunun yanında bulundu ve II. Mustafa'nın seferine bile katıldı. Gülnûş Sultan Valide Sultanlık Döneminde [[Hatice Sultan (IV Mehmed'in kızı)|Hatice Sultan]] bir kız doğumu yaptığında ve [[Fatma Sultan (IV. Mehmed'in kızı)|Fatma Sultan]] düğün yaptığında kızlarının Saraylarını ziyaret etmiştir. [[Veziriazam]], [[Şeyhülislam]] ile [[Bostancıbaşı]] davetini kabul etmiştir. Devlet işlerine pek karışmadı. Ama [[II. Mustafa]]'nın tahtan indirilip yerine diğer oğlu [[III. Ahmed]]'in geçirilmesi için kendisinin onayı alındı. Toplam 20 yıl [[Valide Sultan]] kaldıktan sonra 1715 yılında oğlu III. Ahmed'in saltanatı sırasında ([[Lale Devri]]'nin başlamasından hemen önce) [[Edirne]]'de 73 yaşında öldü. Vefatından önce, 1708'de yaptırdığıyaptırtdığı [[Üsküdar]]'daki [[Yeni Valide Camii]]'nin yanındaki üstü açık türbesine gömüldü.
== şehzadeler olayı ==
Gülnuş Sultan Şehzade Mustafa ve Ahmed'in doğumundan sonra , İleride Oğullarının tahta geçmesi için IV. Mehmed'in Kardeşleri Şehzade Süleyman ( Dilaşub Sultan'ın oğlu )ve Şehzade Ahmed ( Muazzez Sultan'ın oğlu ) ortadan kaldırılmasını isteyerek , Eşi IV. Mehmed'in üzerinde etki kurdu , IV. Mehmed Şehzadeleri Ortadan kaldırmak İçin Plan yaptığında Garip bir şekilde Valide Turhan Sultan Şehzadeleri kendinden doğma olmadığı halde korumuş , Şehzadelerin idamını engellemiştir.
 
== Valide sultanlık dönemi ==
[[II. Ahmed]]'in 1695 yılında vefat etmesi üzerine [[1695]] yılında Gülnûş Sultan'ın oğlu [[II. Mustafa]] tahta çıktı. Bunun üzerine [[Valide Sultan]] oldu. II. Mustafa padişah olduktan sonra annesini Eski Saray'dan Edirne Sarayı'na getirtti.<ref>Silahdar Fındıklılı Mehmet Ağa, Nusretnâme. Sadeleştiren İsmet Parmaksızoğlu 2 cilt. (İstanbul 19&2-1966), I, pp. 4-5, 7.</ref> , Gülnuş Sultan Mart ayında taşınmış, II. Ahmed'in Hasekisi olan [[Rabi'a Haseki Sultan|Rabi'a Sultan]] kızı Asiye Sultan'la Eski Saraya gönderilmiştir . küçük [[Şehzade İbrahim]] Gülnüş Sultan'a verilmiş, eski Kızlar Ağası Uzun İshak Ağa azledilmiş ve Mayıs'da yeni Darüssade Ağa Yapraksız Ali Ağa Mısır'dan gelmiş. Gülnüş Sultan hep oğlunun yanında bulundu ve II. Mustafa'nın seferine bile katıldı. Gülnûş Sultan Valide Sultanlık Döneminde [[Hatice Sultan (IV Mehmed'in kızı)|Hatice Sultan]] bir kız doğumu yaptığında ve [[Fatma Sultan (IV. Mehmed'in kızı)|Fatma Sultan]] düğün yaptığında kızlarının Saraylarını ziyaret etmiştir. [[Veziriazam]], [[Şeyhülislam]] ile [[Bostancıbaşı]] davetini kabul etmiştir. Devlet işlerine pek karışmadı. Ama [[II. Mustafa]]'nın tahtan indirilip yerine diğer oğlu [[III. Ahmed]]'in geçirilmesi için kendisinin onayı alındı. Toplam 20 yıl [[Valide Sultan]] kaldıktan sonra 1715 yılında oğlu III. Ahmed'in saltanatı sırasında ([[Lale Devri]]'nin başlamasından hemen önce) [[Edirne]]'de 73 yaşında öldü. Vefatından önce, 1708'de yaptırdığı [[Üsküdar]]'daki [[Yeni Valide Camii]]'nin yanındaki üstü açık türbesine gömüldü.
{{multiple image
|align=right