Nikolay Çavuşesku: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme, yazış şekli: inşaa → inşa AWB ile
23. satır:
}}
[[Dosya:1944soviet1.png|thumb|Çavuşesku 1944'de kızıl ordu ile [[Bükreş]]'te|197x197px]]
'''Nicolae Ceaușescu''' ya da '''Nikolay Çavuşesku''' (Okunuş: {{IPA|nikoˈla.e tʃa.uˈʃesku}}, d. [[26 Ocak]] [[1918]]; [[Scorniceşti]] - ö. [[25 Aralık]] [[1989]]; [[Târgovişte]]), 1965-1989 tarihleri arası [[Romanya Komünist Partisi]] (PCR) Genel Sekreteri, 1967 yılından itibaren Devlet Konsülü Başkanı ve 1974-1989 yılı arası da Romanya Cumhurbaşkanı olan [[Rumenler|Rumen]] politikacı.
 
Yönetiminin ilk on yılına, [[Soğuk Savaş]] sırasında diğer [[Varşova Paktı]] ülkelerinden farklı olarak [[Batı Avrupa]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri]]'ne karşı açık politika damgasını vurmuştur. Selefi [[Gheorghe Gheorghiu-Dej]] tarafından ilk olarak 1958 yılında belirlenen, [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]]'nden askerlerini Romanya'dan çekme konusundaki nazik talepkar eğilimi devam ettirdi.
 
Çavuşesku'nun ikinci on yılı, kendine karşı gösterilen suni ve abartılı saygının karakterleştiği, milliyetçiliğin ve [[Batı dünyası]] ve aynı zamanda Sovyetler Birliği ile ilişkilerin sapmalara uğradığı dönem oldu. Çavuşesku Yönetimi Aralık 1989'da yaygın halk gösterilerinin ardından gerçekleşen askeri müdahale ile devrildi. Kendisi ve karısı, askeri bir mahkemenin televizyonda iki saat boyunca yayınlanan yargılaması sonucu kurşuna dizildi.
35. satır:
[[Olt ili]]'nin [[Scorniceşti]] kasabasında doğan ve çiftçi bir ailenin çocuğu olan Ceauşescu, fabrikalarda çalışmak için henüz 11 yaşındayken [[Bükreş]]'e gitti. 1932 yılı başlarında yasadışı [[Romanya Komünist Partisi]]'ne (PCR) katıldı ve 1933'de grevi kışkırtmaktan ilk defa tutuklandı. İkinci defa, demiryolları işçilerinin yargılanmasını protesto eden dilekçeye imza toplaması nedeniyle 1934 yılında tekrar ve bunu benzer faaliyetler nedeniyle iki kere daha tutuklandı. Bu tutuklamalar ona polis kayıtlarında "tehlikeli komunist kışkırtıcısı" ve "aktif komünist ve anti-faşist propogandacı" tanımlamalarını kazandırdı. Daha sonra yeraltına inmesine rağmen, 1936'da tekrar yakalanarak, anti-faşist eylemleri nedeniyle iki yıl boyunca Doftana Hapishanesi'nde mahkûm edildi.
 
1939'da hapisten çıkışı sonrasında, Rumence kaynaklara göre 1945 yılında evleneceği ve politik hayatı boyunca devamlı artan bir role sahip [[Elena Çavuşesku|Elena Petrescu]] ile tanıştı (İngilizce Kaynaklara göre 1946 yılı). 1940'da tekrar tutuklanıp, bir kez daha hapse atıldı. 1943'de, [[Gheorghe Gheorghiu-Dej]] ile aynı hücreyi paylaşacağı Targu Jiu Hapishanesi'ne aktarıldı. [[İkinci Dünya Savaşı]] sonrasında, Romanya'nın [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğihalkı|Sovyet]] etkisi altına girmeye başladığı dönemde, Komünist Gençlik Birliği Sekreterliği görevinde bulundu (1944-1945).Komünistlerin 1947'de gücü ellerine geçirmeleri sonrasında, kendisine Tarım Bakanlığı verildi. Sonra, Gheorghe Gheorghiu-Dej'in altında Silahlı Güçler Bakan Yardımcılığı görevinde bulundu. 1952'de Gheorghiu-Dej, onu [[Ana Pauker]]'dan boşalan PCR'nin "Moskova Kanadı/Hizibi" Merkez Komitesi Liderliği'ne atadı. 1954 yılında, [[Politbüro]]'nun tam üyesi olarak, sonunda parti hiyerarşisinin ikinci yüksek pozisyonuna ulaştı.
 
== Ülke liderliği ==
49. satır:
1984'de Romanya, ABD tarafından [[Los Angeles]]'de düzenlenen [[1984 Yaz Olimpiyatları]]'na Çin Halk Cumhuriyeti ve Yugoslavya'nın yanında katılan, üç komunist ülkeden biriydi. [[Avrupa Ekonomik Topluluğu]] ile resmi ilişki geliştiren ilk Doğu Bloku ülkesiydi. Avrupa Ekonomik Topluluğu ile yaptığı, Topluluğun Genel Tercih Sistemi içine dahil eden anlaşma 1974 yılında imzalandı. 1980 yılında da endüstri ürünleri ile ilgili bir anlaşma imzalandı. Buna rağmen liberal reformlar gerçekleştirilmesinine daima karşı çıktı. Ceauşescu Rejimi'nin gelişimi, Gheorghiu-Dej'in hali hazırda izlediği [[Stalinist]] yolun izindeydi. Sovyetler Birliği kontrolüne muhalefetleri "Stalinizasyon"'un silinmesine karşı isteksizliğin sonucuydu. Gizli Polis ([[Securitate]]) konuşma özgürlüğü ve medya üzerinde sıkı kontroller uyguladı ve aynı zamanda iç muhalefete tolerans göstermedi.
 
1972'den başlayarak, bir sistematizasyon programı oluşturdu. Yıkma programı, yeni yerleşim yerleri oluşturma ve ülke çapında inşaainşa faaliyetleri programlanmış ancak başkentin yeniden şekillenmesi ile sonuçlanan, bir "çok yönlü gelişmiş bir sosyalist toplum" oluşturma yolu olarak sunulmuştu. Bükreş'in beşte birinden fazlası, Ceauşescu'nun beğenisine uygun bir şehir oluşturmak için, kiliseler ve tarihi binaları da içermek üzere 1980'li yıllarda yıkıldı. Az katlı ve her biri farklı şekillerde inşa edilmiş binalar yıkılmış ve şehrin doğası yok edilmiş, yerine "endüstrileşme" ve "şehirleşme" programları dahilinde çiftçilerin taşınacağı gri ve zevksiz binalar dikilmişti. Bükreş'de [[Casa Poporului]] "Halkın Evi" olarak bilinen, şimdilerde Parlamento Binası olarak kullanılan, [[Pentagon]]'dan sonraki dünyanın ikinci yönetim binası inşa edildi. Avrupa ve Rumen toplumları arasında bağları oluşturma amaçlı "Kardeş Şehirler" projesinin bu yıkım projeleri ile ilgili protestoları geldi, fakat onlar bu [[megaloman]] planların engellenmesinde daha çok rol oynayabilirdi.
 
=== 1966 Kararnamesi ===