Dürzîlik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Tarihi: düzeltme AWB ile
YBot (mesaj | katkılar)
k olarak ta → olarak da
51. satır:
Dürzîliğin [[inanç]]sal kökeni [[Mısır]]'daki [[Fâtımî Devleti]]'ne dayanmaktadır. Araştırmacılar Dürzîliğin tarih sahnesine ilk çıkışını [[Fâtımî]] [[halife]]si [[Hâkim Biemrillah]]'ın kendisinin [[Tanrı]] olduğu fikrini ileri sürdüğü 1017 yılı olarak kabul ederler. Çünkü Dürzîlik, ilk olarak 1017 yılında [[Anti-Lübnan Dağları]]'nda yaşayan [[İsmailîler]]'in [[Fâtımîler Hâlifeliği]]'in altıncı halifesi olan [[EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh]]'ın ''[[ulûhiyyet]]'' iddialarını kabul etmeleriyle ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu yıl Dürzîlerce takvim başlangıcı biçimde değerlendirilir. Hâkim'in veziri olan [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]], Hâkim'in Tanrılığına dayanan bu yeni inancı yaymak görevini üstlenir ve Hâkim'in imamlığını ve tanrılığını savunan iki risale kaleme alır.
 
Bu risalelerde [[Allah-u Teâlâ]]'nın [[Yedi İmam]]'a [[hûlul]] ederek [[insan]] biçiminde ortaya çıktığı, ve en son olarak tada [[Dünya]]'ya [[EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh|Hâkim bi-Emrʿil-Lâh]]'ın özünde geldiğinine [[imân]] ederler. Hamza, Hâkim'in tanrılığının yanı sıra, kendisinin de [[peygamber]] olduğunu ortaya atar. [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]] bu yeni inançları yayması amacıyla [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî]]'yi [[Suriye]]'ye gönderir. [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî|Neştekin]], [[Suriye]] ve civarında yaptığı [[propaganda]]larda oldukça başarılı olur. Diğer taraftan 1020 yılında Hamza, [[Kahire]]’de bir [[cami]]de inançlarını açıkça duyurur ve bunun üzerine [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]] karşıtı büyük bir ayaklanma başlar. [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]], bir süre Hâkim tarafından korunur ve sonra ortadan yok olur. Halife Hâkim ise, giderek genişleyen ayaklanma karşısında özellikle [[Fustat]] kentine karşı müthiş bir intikam hareketine girişir. Ne var ki tam bu sırada halife Hâkim de 23 Şubat 1021 gecesi esrarengiz biçimde ortadan kaybolur. Hâkim ve [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza]]’nın yandaşları [[Mısır]]'ı terk etmek ve [[Suriye]]'de [[Muhammed bin İsmâ‘il ed-Derezî]] tarafından oluşturulan topluluklara katılmak zorunda kalırlar.
 
Zamanla güçlenen Dürzîler, [[Haçlı Seferleri]] sırasında [[Anti-Lübnan Dağları]]'ndaki [[İsmailîler]] ile birleşerek İslam ordularına karşı [[Hıristiyanlar]]ın yanında yer aldılar. Ancak bu dönemde o yörede yaşayan [[İsmailîler]] ile Dürzîler arasındaki ilişkiler hakkında açık bir fikir edinmek olanaklı değildir. Birçok araştırmacı bu iki mezhebi birbirine karıştırmıştır. Kesin olarak bilinen her iki mezhebin de [[Haçlı Seferleri]]nin sonuna kadar [[Hıristiyanlar]]'ın müttefiki olarak kaldıklarıdır.
92. satır:
Dürzîliğin temel [[inanc]]ı [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza ibn Ali]] tarafından oluşturulmuş olan dört temel ilkeye ''(farz)'' dayanır.
 
'''1. [[Hâkim Biemrillah|Hâkim]]’i [[ilâh]] bilmek:''' [[Hâkim Biemrillah|Hâkim]], hem [[Tanrı]] hem de [[insan]]dır (''Lâhut''-''Nâsut''). Bu iki nitelik birbirinden ayrılmayacak ölçüde iç içe geçmiştir. [[Tanrı]]'nın tüm işleri anlamlı ve bilgecedir. İnsan aklı O’nu ve işlerini kavrayıp tanımlayamaz. Allah, yeryüzünde birçok kez insan biçiminde zuhur etmiştir; en son olarak tada kendisini [[Hâkim Biemrillah|Hâkim]] biçiminde göstermiştir. Kötülükler ve bozukluklar ortadan kalktığında gizlendiği yerden bir kez daha ortaya çıkacak, Dürzîleri ödüllendirip inançsızları cezalandıracaktır.
 
'''2. Emri bilmek:''' “''Kaim al-Zaman''” olarak da adlandırılan emir, [[Hamza ibn Ali ibn Ahmed|Hamza ibn Ali]]'nin kendisidir. Hamza, Allah’ın ilk yarattığı, ilk cevheridir. Evren ve tüm diğer varlıklar ondan yaratılmıştır; bu nedenle Hamza, yaratıkların en onurlusu ve Allah'ın elçisidir. Dünya ve Ahiret işlerini yöneten, ceza ve ödül veren odur. Allah'ın öz [[nur]]undan yaratıldığı için, imamların [[imam]]ı olup, kıyâmet gününde sevap ve ikab onun eli ile yapılacaktır. Yer, içer, el ile tutulur. Babası ve anası vardır. Karısı ve çocukları yoktur. O, nedenlerin nedeni ve tümel akıldır (''Akl-i Külli'').
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dürzîlik" sayfasından alınmıştır