Amasya Genelgesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Kaynakça: düzeltme AWB ile |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Amasya Genelgesi.pdf|200px|küçükresim|Genelgenin orijinal metni.]]
'''Amasya Genelgesi''',
== Genelgenin hazırlanması ==
İlk kez ''ulusal egemenlikten'' bahsedilmiştir. Bir ihtilal bildirisi niteliği taşımaktadır, çünkü İstanbul Hükümeti'ni hiçe saymakta, hükümetin düşman devletlerin esiri olduğunu söylemekte ve milleti yine milletin kendisinin ''azmi ve kararlılığının'' kurtaracağını söylemektedir. Maddenin yorumu [[Kurtuluş Savaşı]]'nın amacı ve yönetim şeklinin halk tarafından yapılması ve seçilmesidir<ref name="amumcu1">{{Kitap kaynağı | son = Mumcu | ilk = Ahmet | yazarurl = | yardımcıyazarlar= | yıl = 19 | başlık = Tarih açısından [[Türk Devrimi]]nin temelleri ve gelişimi | yayımcı= İnkılâp | yer= İstanbul | id = ISBN 975-10-0527-2 | url= | alıntı=''Bu Tamimin yayınlandığı gün, '''Anadolu İhtilâlinin''' gerçek başlangıç tarihidir. Pek çok bilim adamı bu genelgeyi açıkça bir ihtilâl beyannamesi olarak kabul etmektedir.''}}</ref> [[Mustafa Kemal]] kendisinin hazırladığı Amasya Tamimi'ni, 9. Ordu Müfettişi sıfatı ile imzalamıştır.
[[Sivas]]'ta bir
Esaslar, Mustafa Kemal tarafından yaveri Cevat Abbas Bey'e 21-22 Haziran 1919 gecesi Amasya'da yazdırılmıştır<ref name="sivas1">Nutuk, alt bölüm "Sivas'ta genel bir millî kongre toplama kararı", Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1987</ref>.
21. satır:
# Doğu illeri adına 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. O tarihe kadar öteki illerin temsilcileri de Sivas’a gelebilirlerse [[Erzurum Kongresi]]'nin üyeleri de Sivas genel kongresine katılmak üzere hareket ederler.
''[[Nutuk (eser)|Nutuk]]''{{'}}un aynı bölümünde ifade edilir ki, aslında bu taslak, dört maddelik bir müsvedde olarak dikte edilmiştir. Amasya
Hazırlanan bildirideki bu diğer imzalar, bahsi geçen ilk imzalardan sonra müsveddede yerini almıştır. Atatürk'ün ''Nutuk''{{'}}ta, isimlerinden bahsetmediği bu imzaların sahipleri; [[Türk Kurtuluş Savaşı|İstiklal Savaşı]]'nı başlatan diğer komutanlar olan ve fakat Millî Mücadele sonrasında [[Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası]] adlı muhalefet partisi kurmak istedikleri için "gözden düşen" [[Hüseyin Rauf Orbay]], [[Refet Bele]] ve [[Ali Fuat Paşa]]'dır<ref name="rauf1">Nutuk, alt bölüm "Rauf ve Refet Bey'lerin kararsızlığı", Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1987</ref>.
Bildiri, Erzurum'da 15. Kolordu Komutanı [[Musa Kâzım Karabekir|Kâzım Karabekir]]'e ve Cemal (Mersinli) Paşalara da sunuldu<ref name="amumcu1"/>. Onların onayının alınmasından sonra, bildiri, 22 Haziran 1919'da ülkenin en batısındakinden en doğusundakine kadar tüm mülki amir ve askeri komutanlara telgrafla Abdurrahman Rahmi Efendi tarafından ulaştırıldı.
30. satır:
[[Dosya:SarayduzuKislasi.jpg|thumb|250px|Amasya Genelgesi'nin hazırlanarak [[telgraf]] yolu ile tüm Türkiye'ye iletildiği [[Amasya]] Saraydüzü Kışlası]]
# Türk inkılabının ihtilâl safhası başlamıştır.
# [[Türk Kurtuluş Savaşı|Kurtuluş Savaşı]]'nın gerekçesi, amacı ve yöntemi belirlenmiştir.
# İlk kez millî egemenliğe dayalı bir yönetimden bahsedilmiştir.
# İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır.
# Türk
# Kurtarıcı olarak görülen padişah, [[hilafet]], [[Manda (diplomasi)|manda]] ve himaye düşüncesinin yerini millet ve milliyetçilik düşüncesi almıştır.
# Üstü kapalı olarak ''Heyet-i Temsiliyenin'' (Temsil Kurulu) oluşturulmasından bahsedilmiştir.
42. satır:
# Avrupalı devletlerin sömürgelerindeki mazlum uluslar için de bir örnek teşkil etmiştir.
# Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerini birleştirmek için Sivas'ta bir kongre toplanma kararı alınmıştır.
#
#
<!--Bu bilgilerin çoğu genelgede açıkça yazıyor kaynak göstermeye gerek yok-->
| |||