'''Phocas''' (Latince: '''Flavius Phocas Augustus''', Yunanca: ''Φωκάς'') (547-610) [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] imparatoru (602-610). [[Lejyon]] gedikli subaylarındandı. İmparator [[Mauricius]]'a karşı bir askeri ayaklanma ya elabaşılık yapıp isyan başarılı olunca imparatorluk görevini gaspedip meşru İmparator '''Mauricius'''{{'}}un boynunu vurdurdu. Hükümdarlığı zamanında Pers-Sasani istilaları ve içeride ardı arkası gelmeyen suikastlar oldu. 610'da [[HerakliusHerakleios]] tarafından tahttan indirildi ve öldürüldü.
== İmparatorluktan önceki yaşamı ==
55. satır:
== İmparatorluktan indirilmesi ve ölümü ==
[[608]]'de Bizans'in Kartaca merkezli Afrika sivil-askerî valisi (ekşarjı) olan Yaşlı HerakliusHerakleios ve oğlu Genç [[HerakliusHerakleios]], Phocas aleyhinde bir isyan başlatmışlardır. [[Konsül]] giysileri (imparatorluk giysileri değil) ile kendilerinin resmini gösteren sikkeler bastırıp idare ettikleri ülkelerde yaymışlardır. Phocas buna misilleme olarak Konstantinopolis'te bulunan aleyhtarlarını idama başlatmıştır. Bunlar arasında eski imparatoriçe Konstantina ve üç kızı da bulunmaktaydı. İsyancılar Yaşlı HerakliusHerakleios'un bir yeğeni olan Nikatas idaresinde bir orduyu karadan şimdiki Tunus'tan Mısır'a göndermişlerdir. Genç HerakliusHerakleios ise bir deniz filosuna bindirilmiş ordusu ile [[Sicilya]] ve [[Kıbrıs]]'ı fethi başarmıştır. Bu iç savaşın başlaması ile Phocas aleyhinde [[Suriye]] ve [[Filistin]]'de büyük karışıklıklar çıkmıştır. Phocas bu karışıklıkları bastırmak ve isyancılara kaybedilen Mısır'ı geri almak için oralara general Bonosus'u göndermiştir. Bonosus Bizans'ın doğu şehirlerindeki isyancılara o kadar sert davranmıştır ki zulümleri birkaç yüzyıl halk folklorunda anılmıştır. Sonra isyancı Niketas'i Mısır'dan atmak için, bütün Bizans doğu ordusu birlikleri ile Mısır'a gitmiştir. Fakat isyancı Niketas ile yaptığı çok zor bir savaştan mağlup çıkmıştır. Doğu sınırlarının Bizans askerlerinden boşalmasını fırsat bilen İranlı Sasaniler Bizans'in bütün doğu eyaletlerini ele geçirmeyi başarmışlar ve hatta Anadolu içlerine doğru sarkmaya başlamışlardır.
610'da genç HerakliusHerakleios Konstantinopolis yakınlarına gelmiştir. O zamana kadar Phocas'a sadık kalan askerlerin çoğu ya mağlup edilmiş ya da taraf değiştirmişlerdir. Çok nüfuzlu bazı Bizans asilleri HerakliusHerakleios'u karşılamaya gelmişler; o zaman genç HerakliusHerakleios kendinin İmparator olduğunu resmen ilan eden taç giyme töreni yaptırma planları hazırlamıştır. HerakliusHerakleios şehre girdiği zaman Phocas'ın kendi damadı Pricus ve idaresi altında bulunan imparatorluk koruma birliği [[Ekskubitorlar]], HerakliusHerakleios'a teslim olmuşlardır. Böylece HerakliusHerakleios şehri hiç ciddi bir askerî direnme görmeden eline geçirmiştir. Phocas yakalanıp [[Heraklius]]Herakleios huzuruna getirilmiştir. Heraklius Herakleios
<blockquote>
Aşağılık adam, böyle mi devlet idare edilir?
65. satır:
Sanki sen daha iyi mi idare edeceksin?
</blockquote>
diye cevap verince sinirleri bozulan HerakliusHerakleios hemen kılıcıyla orada Phocas'ın kafasını uçurmuştur. Phocas'ın kafası kesik cesedi başkent sokaklarında gezdirilmiş ve sonra da yakılmıştır.
