Vikipedi

Ramiz Alia: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
{{Makam sahibi bilgi kutusu|dini=Yok ([[Ateist]])|doğum_adı=|doğum_tarihi={{doğum tarihi|1925|10|18}}|doğum_yeri=[[İşkodra]], [[Arnavutluk]]|dönembaşı=30 Nisan 1991|isim=Ramiz Alia|makam=1. [[Arnavutluk devlet başkanları listesi|Arnavutluk Devlet Başkanı]]|partisi=[[Arnavutluk Emek Partisi]]|ölüm_tarihi={{ölüm tarihi ve yaşı|2011|10|7|1925|10|15}}|öncegelen1=[[Enver Hoxha]] (Parti Sekreteri olarak)|makam1=2. [[Arnavutluk Emek Partisi|Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri]]|sonragelen1=''Makam Kaldırıldı''|öncegelen=Makam Oluşturuldu|makam2=[[Arnavutluk Halk Cumhuriyeti]] Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı|sonragelen=[[Kastriot İslami]]|sonragelen2=''Makam Kaldırıldı''|öncegelen2=Haxhi Lleshi|resim=|dönemsonu=3 Nisan 1992|dönembaşı1=22 Kasım 1982|dönemsonu2=4 Mayıs 1991|dönemsonu1=30 Nisan 1991|dönembaşı2=13 Nisan 1985}}
|isim = Ramiz Alia
|resim =
|resim_büyüklüğü =
|makam = 1. [[Arnavutluk devlet başkanları listesi|Arnavutluk Cumhurbaşkanı]]
|dönembaşı = 30 Nisan 1991
|dönemsonu = 3 Nisan 1992
|öncegelen = Yeni makam
|sonragelen = [[Kastriot İslami]]
|makam1 = 2. [[Arnavutluk Emek Partisi|Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri]]
|dönembaşı1 = 22 Kasım 1982
|dönemsonu1 = 30 Nisan 1991
|öncegelen1 = [[Enver Hoca]]
|sonragelen1 = Makam Kaldırıldı
|makam2 = [[Arnavutluk devlet başkanları listesi|Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı]]
|dönembaşı2 = 13 Nisan 1985
|dönemsonu2 = 4 Mayıs 1991
|öncegelen2 = [[Hacı Lleşi]]
|sonragelen2 = Makam Kaldırıldı
|doğum_adı = Ramiz Tafë Alia
|doğum_tarihi = {{doğum tarihi|1925|10|18}}
|doğum_yeri = [[İşkodra]], [[Arnavutluk]]
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|2011|10|7|1925|10|15}}
|ölüm_yeri = [[Tiran]], [[Arnavutluk]]
|partisi = [[Arnavutluk Emek Partisi|Emek Partisi]] {{small|(1961-1991)}}<br>[[Arnavutluk Sosyalist Partisi|Sosyalist Parti]] {{small|(1991-2011)}}
|eşi = Semiramis Alia (1928-1986)
|çocukları =
|ilişkiler =
|yaşadığı_yer =
|öğrenim =
|meslek =
|dini = Yok ([[Ateist]])
|imza =
}}
'''Ramiz Tafë Alia''' (18 Ekim 1925 – 7 Ekim 2011), 1985-1991 yılları arasında [[Arnavutluk]]'un ikinci ve son [[komünist]] lideri ve ülkenin 1982-1992 yılları arasında devlet başkanıydı. [[Enver Hoca]] tarafından halefi olarak atandı ve Hoca'nın öldürülmesindenölmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. Alia 7 Ekim 2011'de tarihinde Tiran'da 85 yaşında akciğer hastalığı yüzünden hayatını kaybetti.<ref name="CNBC">[http://www.cnbc.com/id/44813082 Albania's last Communist leader Ramiz Alia dies], [[CNBC]], 7 Ekim 2011.</ref> 1991-1992 yılları arasında Arnavutluk'un ilk Cumhurbaşkanıydı.▼
 
== Gençliği ve siyaset hayatı ==▼
▲'''Ramiz Tafë Alia''' (18 Ekim 1925 – 7 Ekim 2011), 1985-1991 yılları arasında [[Arnavutluk]]'un ikinci ve son [[komünist]] lideri ve ülkenin 1982-1992 yılları arasında devlet başkanıydı. [[Enver Hoca]] tarafından halefi olarak atandı ve Hoca'nın öldürülmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. Alia 7 Ekim 2011'de Tiran'da 85 yaşında akciğer hastalığı yüzünden hayatını kaybetti.<ref name="CNBC">[http://www.cnbc.com/id/44813082 Albania's last Communist leader Ramiz Alia dies], [[CNBC]], 7 Ekim 2011.</ref> 1991-1992 yılları arasında Arnavutluk'un ilk Cumhurbaşkanıydı.
Alia 18 Ekim 1925'te tarihinde doğdu. Ebeveynleri GhegGeg klanındandı, [[Balkan Savaşları]] sırasında [[Kosova]]'dan kaçtılar. Büyüdü ve çocukluğunu [[Tiran]]'da geçirdi. [[II. Dünya Savaşı]]'nın başlarında, Faşist bir gençlik örgütüne üye olan Alia,oldu. 1941'de yeraltı Arnavut Komünist Gençlik Örgütü'ne katıldı. 1943'te Arnavutluk [[Komünist Partisi]]ne üye oldu. Hoca'nın himayesinde hızla yükseldi ve 1961'de iktidardaki Siyasal Büro'nun (Arnavutluk Emek Partisi Politbürosu) tam üyesi oldu.▼
 
▲==Gençliği ve siyaset hayatı==
▲Alia 18 Ekim 1925'te doğdu. Ebeveynleri Gheg klanındandı, [[Balkan Savaşları]] sırasında [[Kosova]]'dan kaçtılar. Büyüdü ve çocukluğunu [[Tiran]]'da geçirdi. [[II. Dünya Savaşı]]'nın başlarında, Faşist bir gençlik örgütüne üye olan Alia, 1941'de yeraltı Arnavut Komünist Gençlik Örgütü'ne katıldı. 1943'te Arnavutluk [[Komünist Partisi]]ne üye oldu. Hoca'nın himayesinde hızla yükseldi ve 1961'de iktidardaki Siyasal Büro'nun (Arnavutluk Emek Partisi Politbürosu) tam üyesi oldu.
 
Hoca birkaç nedenden dolayı Alia'yı seçti. Birincisi, Alia uzun zamandır [[Marksizm-Leninizm]]'in militan bir takipçisi olmuş ve Hoca'nın ulusal kendi kendine güven politikasını desteklemiştir. Siyasi tecrübesi Hoca'ya benziyordu; Hoca'nın en çok dış ve iç meseleyle ilgili görüşlerini paylaştığı göz önüne alındığında, kendisini totaliter hükme bağlamıştır.
 
Alia, 1990'ların başında barışçıl bir siyasal geçiş sürecinde çok önemli bir kişiydi çünkü birçok kişi, komünizm karşıtı muhalefet güçlerinin gücünü artırarak kan kaybını ortadan kaldırdı. Alia, çeşitliÇeşitli siyasi krizlerde kilit bir siyasi figür olarak kalmayı başardı. Yine de, Arnavutluk ile ciddi bir ekonomik kriz yaşanırken, Alia üstesinden gelemediği zorluklarla yüzleşmek zorunda kaldı. Aralık 1991'de bir koalisyon hükümetinin çöküşünden ve [[Arnavut Demokrat Partisi]] (DPA), baharın 1992 genel seçimlerinde kazandığı zaferden sonra, 3 Nisan 1992'de cumhurbaşkanlığından istifa etti. 9 Nisan'da Halk Meclisi DPA lideri [[Sali Berişa]]'yı Arnavutluk'un yeni devlet başkanıcumhurbaşkanı seçti.
 
==Tutuklanması==
21 Mayıs 1994'te, Ramiz Alia da dahil olmak üzere Komünist rejimin üst düzey yetkilileri yargılanmaya başladı. Alia, eski başbakan yardımcısı Adil Carçani ve yardımcısı Manush Myftiu ve eski genel başkan yardımcısı olan Rita Marko'nun iktidarı kötüye kullanımı ve devlet kaynaklarını suiistimaliyle suçlandı.
 
Alia, Ağustos 1992'de ev hapsinde tutulmuş ve tutuklanması Ağustos 1993'te hapis cezasına çevrilmiştirçevrildi. Mahkemede, bir siyasi şov davasının kurbanı olduğunu ve yargıç tarafından reddedilen bir davanın televizyonda yayınlanmasını talep ettiğini iddia etti. Duruşma, bir İnsan Hakları İzleme Örgütü / Helsinki temsilcisi tarafından izlendi. On sanık suçlu bulundu ve üç ila dokuz yıl hapse mahkûm edildiler; Alia dokuz yıl hapse mahkum edildi.
 
Temyiz mahkemesi daha sonra bazı cezalarını azalttı. Yargıtay 30 Kasım'da Alia'nın ceza süresini üç yıl daha azalttı. 7 Temmuz 1995'te Ramiz Alia hapisten çıkarıldı. Bununla birlikte, özgürlüğü kısa sürdü ve 1996'da görev süresince insanlık suçlarıyla işlemekle suçlandı ve Mart ayında yeniden hapsedildi. Aleyhindeki dava 18 Şubat 1997'de başladı ancak ülkedeki huzursuzluk ve gardiyanların soyunmasının ardından hapishaneden kaçtı.
Satır 19 ⟶ 51:
Huzursuzluğun ortasında, Blendi Fevziu ile özel bir röportajda Devlet Televizyonunda göründü. 2000'lerin sonlarında bazen görüşmeler yapmak ya da kitaplarını tanıtmak için [[Dubai]]'den [[Arnavutluk]]'a giderken görüldü.
 
== Ölümü ==
Ramiz Alia, Cumhurbaşkanı [[Bamir Topi]]'nin sözcüsüne göre, 7 Ekim 2011'de [[Tiran]]'da 86. doğum gününden kısa bir süre önce akciğer hastalığından öldü.
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
{{Arnavutluk devlet başkanları}}▼
 
{{Arnavutluk-taslak}}
{{Siyasetçi-taslak}}
 
{{S-start}}
{{S-off}}
{{Sıra kutusu| önce= Yeni makam | başlık= Arnavutluk Ulusal Eğitim ve Kültür Bakanı |yıllar= 1955-1958 | sonra= }}
{{Sıra kutusu| önce= [[Enver Hoca]] | başlık= [[Arnavutluk Emek Partisi|Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri]] | yıllar= 1985-1991 | sonra= Makam kaldırıldı }}
{{Sıra kutusu| önce= [[Hacı Lleşi]] | başlık= [[Arnavutluk devlet başkanları listesi|Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı]] | yıllar= 1982-1991 | sonra= Kendisi {{small|(Arnavutluk Cumhurbaşkanı olarak)}} }}
{{Sıra kutusu| önce= Kendisi<br>{{small|(Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı olarak)}} | başlık= [[Arnavutluk devlet başkanları listesi|Arnavutluk Cumhurbaşkanı]] | yıllar= 1991-1992 | sonra= [[Sali Berişa]] }}
{{S-end}}
 
▲{{Arnavutluk devlet başkanları}}
 
[[Kategori:1925 doğumlular]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ramiz_Alia" sayfasından alınmıştır