On İki Ada: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) iç bağlantı düzeltme AWB ile |
düzeltme AWB ile |
||
29. satır:
"On İki Ada" denilen adalar grubunda, isminin çağrıştırdığı gibi sadece 12 adet ada yoktur. 12 ada olarak adlandırılan bu ada grubunun sadece büyük olanlarını sayarsanız 14 ada, büyüklü küçüklü hepsini sayarsanız 20'den fazla ada ve adacık vardır. Bunlara "Güney Sporat adaları", "Güney Sporatlar" denilmektedir. Ayrıca her adanın kendi ismi vardır. Buradaki 12 sayısı adaların sayısını ifade etmek için değil; "12 üyeli meclisle yönetilen adalar" anlamındadır.
[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]larda ise, önceleri "Ege Adaları" denilmiş, sonra ise [[Cezayir-i Bahr-i Sefid]] (Akdeniz Adaları)" ve "Cezair-i isna aşer" denilmiştir. Daha sonra yönetim vilayeti olan Akdeniz Adaları, [[Sisam]] ve [[Sakız Adası]] gibi On İki Ada'nın dışında kalan adaları da içine almaktaydı.
Türkler bu adların bazılarını Türkçenin hançeresine uydurmuş, bazılarına ise Türkçe isimler vermişlerdir. [[Rodos]] ismi olduğu gibi kalmış. [[Kasos]], Kaşot olmuş; [[Karpethos]], [[Kerpe]]; [[Aliminya]], [[Limoniye]]; [[Simi]], [[Sömbeki]]; [[Tilos]], [[İlyaki]]; [[Nisiros]], [[İncirli]]; [[Mandraki]], [[Yalı]]; [[Kos]], [[İstanköy]]; [[Astropalya]], [[Koçbaba]]; [[Kalimnos]], [[Kilimli]]; [[Kharki]], Herke olmuş; [[Patmos]], [[Meis]], [[Chalke]], [[Lipos]], [[Leros]] ise olduğu gibi söylenmiştir.
95. satır:
[[Antik Yunanistan|Antik Çağ'da Yunan dünyası]]nın bir parçası olan adalardan özellikle [[Rodos]] ve [[İstanköy]] (Kos) köklü tarihleriyle öne çıkarlar. Helenistik dönemde ve Roma döneminde siyasal ya da coğrafi bir birim oluşturmayan adalar, [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] yönetimi altında Kyklad Adaları'nı da içine alan Dhodhekanisos Theması olarak düzenlendi. Bunu izleyen Osmanlı yönetimi sırasında, [[Rodos]] ve [[İstanköy]] dışındaki adalara belirli ayrıcalıklar tanındı.
Rodos ve On İki Adalar [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] hakimiyetine [[Hospitalier Şövalyeleri]] mağlup edildikten sonra, 1522'de [[Rodos'un Fethi]] ile geçmiştir. Özellikle Rodos'a Türk aileler yerleştirilmiştir. Başlangıçta yönetim açısından [[Midilli]] sancakbeyliği içinde yer alan adalar daha sonra Kaptanpaşa Eyaleti'ne, [[1867]]'de de [[Cezayir-i Bahr-i Sefid]] Eyaletine bağlandı. Bu düzenleme, [[İtalyan]] kuvvetlerinin [[Trablusgarp Savaşı]] sırasında adaların büyük bölümünü [[Rodos ve On İki Ada'nın işgali|ele geçirmesine]] ([[Mayıs]] [[1912]]) değin sürdü. Aynı dönemde İkaria Yunan kuvvetlerinin eline geçerken, Meis Osmanlıların elinde kaldı.
1912 yılında imzalanan Ouchy (Uşi) Antlaşmasına göre İtalya On İki Ada'yı Osmanlı İmparatorluğu'na verecekti. Ancak adaların, Yunanlar tarafından işgal edilebileceği düşüncesiyle Balkan Savaşı'nın sonuna kadar İtalyanlarda kalmasına karar verildi. Ancak İtalya bu adaları Osmanlı İmparatorluğu'na vermekten vazgeçerek kendi topraklarına kattı. [[I. Dünya Savaşı]] sonrasında Osmanlı'ya dayatılan Sevr Planı ile On İki Ada ve [[Meis]]'in [[İtalya]]'ya bırakılması amaçlanmıştı. Sevr Planı'nın hayata geçirilememesinin ardından [[Lozan Antlaşması]]'nda da On İki Ada'nın İtalyan yönetiminde kalması teklif edilmiş ve bu madde kabul edilmiştir. [[II. Dünya Savaşı|II. Dünya Savaşı']]nda İtalya'nın [[1943]]'te teslim olmasından sonra [[İngilizler]]in adaları alma girişimleri başarısızlığa uğradı. Denetimi ele geçirmiş olan [[Almanlar|Alman]] birlikleri Mayıs [[1945]]'te adalardan çıkarılabildi. Adaların yönetimi ise ancak [[1947]]'de [[Paris Antlaşması (1947)|Paris Antlaşmasıyla]] resmen [[Yunanistan]]'a geçti.
| |||