Mehmet Sabri Toprak: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
Fenerbahçe Spor Kulübü başkanlarından, ayrıca Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti bürokratlarından Mehmet Sabri Bey'in makalesini; Atatürk Araştırma Merkezinin internet sayfasından kaynakça alarak güçlü bir şekilde düzenledim. |
||
25. satır:
|imza =
}}
'''Mehmet Sabri Toprak''', ([[1877]], [[Bosna]], [[Osmanlı İmparatorluğu]] - [[19 Şubat]] [[1938]]), [[Türkler|Türk]] siyasetçi ve spor kulübü yöneticisi.
== Hayatı ==
'''Tüfekçizade Mehmet Bey'''<nowiki/>'in oğludur. Hukuk fakültesinden mezun oldu. Posta ve Telgraf Nezareti Tercüman Kalemi Memurluğu, Posta ve Telgraf Nezareti Ecnebi Muhasebatı Kalemi Baskatipliği, Mühendis Kalemi Fen Memurluğu, Telgraf Mektebi Müdürlüğü, Posta ve Telgraf Umum
Müdürlüğü, Osmanlı [[Meclis-i Mebusan]] II. ve III. Dönem Saruhan Mebusluğu, [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] II. Dönem Saruhan, III. Dönem Cebelibereket, Manisa (Manisa’dan Milletvekili seçildi fakat Bükreş Büyükelçiliğine atanması sebebi ile 23 Mart 1929 tarihinde istifa etti. Aynı Dönem
içinde 2. defa Cebelibereket Milletvekili seçildi.), IV. ve V. Dönem Manisa Milletvekilliği, II. Dönem Posta ve Telgraf Encümeni Reisliği, III. Dönem Divan-ı Muhasebat Encümeni Reisliği, TBMM 1. Reis Vekilliği, 4. Hükümet Ziraat Vekilliği yapmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html | başlık = TBMM Albümü | erişimtarihi = 18 Temmuz 2013 | yayımcı = tbmm.gov.tr | tarih = 29 Ekim 2012 | yazar = | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304193552/https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref>
1915-1916 yılları arasında [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe Spor
== Fenerbahçe Spor Kulübü ve Mehmet Sabri Toprak ==
== Kaynakça ==▼
[[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] Spor Kulübü, kuruluşunu gayri resmî olarak 1899 yılında gerçekleştirmiş, iki kez kapatılması nedeni ile faaliyetlerine yeniden 1907 yılında geçebilmişti. ''Mehmet Sabri Toprak,'' [[İttihat ve Terakki|İttihat ve Terakki Cemiyeti]]’nde yer alan bir siyasetçi olmanın getirdiği Türk futbolunun kurulmasında ve gelişmesinde de emek sarf etmiş bir parlamenter olma özelliğini taşımaktadır. [[İttihat ve Terakki|İttihat ve Terakki Fırkası]] kurucu ve yöneticilerinin çoğunun yurt dışında eğitim görmüş olmaları, [[Rumeli]]’den gelmeleri, [[Paris]] ve [[Londra]]’nın sosyal hayatından etkilenmiş olmalarından dolayı futbolun kitlesel etkisini iyi bilmektedirler. Bu sebeple Fırka, futbol camiasında etkili olmaya başlamış, Fırka’nın İstanbul kolu öncelikle başarılarıyla bilinen [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]’nin yönetimini ele geçirmiştir. ''Mehmet Sabri Bey'', ilk kuruluş yıllarında [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe Spor Kulübü]]’nün başkanlığını yapmıştır. 1914 yılı sonlarında ''Dr. Hamit Rüştü Bey''’in üç ay ısrarı üzerine [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] başkanlığını alan ''Mehmet Sabri Bey'', düşman ganimeti olan ''Belkıs Kotrası'' ve birkaç futa ile bir araba dolusu spor malzemesini [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]’ye sağlamıştır. ''Mehmet Sabri Bey'', [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]'yi 1. Dünya Savaşı yıllarında ayakta tutmuştur. Özellikle İttihat ve Terakki Fırkası’nın kapanmasının ardından Fırka’nın bütün kütüphanesini [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]’ye vermiştir. [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] yönetiminde görev almış [[Mustafa Elkatipzade|Elkatipzade Mustafa Bey]], ''Mehmet Sabri Bey''’in son derece dürüst bir şahsiyet olduğunu ve [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] için çok hizmetler verdiğini ifade etmektedir.
O dönemde [[İttihat ve Terakki|İttihat ve Terakki Cemiyeti]]’yle böyle bir bağlantısından olacak ki; daha sonra [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]], İttihat ve Terakki Fırkası’nın bir şubesi olmakla itham edilecektir. Ancak daha sonrasında bu söylem, sadece bir safsatadan ibaret kalacaktı. ''Mehmet Sabri Bey'' ve [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Paşa]] çok yakın arkadaştırlar. Bu sebepten dolayı Mustafa Kemal Paşa, [[İstanbul]]’a gelişlerinde ''Mehmet Sabri Bey''’in Kadıköy [[Moda, Kadıköy|Moda]]’daki evinde kalmaktadır. Yıldırım Orduları Grubu Komutanı olarak Filistin Cephesi’ne giderken birkaç günlüğüne İstanbul’a uğrayan [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Paşa]], 3 Mayıs 1918 tarihinde [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe Spor Kulübü]]'nün [[Kuşdili Çayırı]]’nın yanındaki ''Kuşdili Lokali’''ni ziyaret etmiştir. Mehmet Sabri Bey, Yıldırım Orduları Komutanı [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]] ile Kulübü ziyarete geleceklerini önceden bildirdiği için Fenerbahçeliler onları beklemektedir. Önce yorgunluk kahvesi içilmiş, ardından da [[Hamit Hüsnü Kayacan|Dr. Hamit Hüsnü Kayacan]] ve [[Mustafa Elkatipzade|Elkatipzade Mustafa Bey]]'ler ile birlikte lokalin ikinci katında kupaların olduğu bölüm gezilmiştir. Kulüpte yaklaşık olarak iki saat kadar kalmış ve buradan [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]’nin yarış teknesiyle deniz yoluyla ayrılmıştır.
''Mehmet Sabri Bey''’in [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] ile ilgisi [[Mütareke (dönem)|Mütareke dönemi]], ''Millî Mücadele dönemi'' ve Cumhuriyet döneminde [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] ile olan yakın ilişkisi devam etmiştir. Nitekim [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]’nin 1922-1923 yılı şampiyonluğunda [[Hamit Hüsnü Kayacan]], [[Nasuhi Baydar]] ve [[Mehmet Sabri Toprak|Mehmet Sabri]] beylerin de futbolcu kadro ile beraber bir fotoğrafta yer aldığı görülmektedir. ''Mehmet Sabri Bey'', 1915-1916 ve 1923-1924 yıllarında da kulübün başkanlığını yapmıştır. Beş yıl süren işgal döneminde [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]], düşman takımlarıyla elli maç yapmış; bunlardan 41’ini kazanmış, dört beraberlik ve beş yenilgi almıştır. Kulübün bu başarısı [[Sakarya Meydan Muharebesi|Sakarya Savaşı]]’nda da savaşan [[Türkler|Türk askerleri]] üzerinde olumlu bir etki yaratmıştır. Kulübün [[Kuşdili Çayırı|Kuşdili]]’ndeki lokalinin denize açılan bir dere ağzında olmasından dolayı Anadolu’ya erzak, silah ve cephane yollanan merkezlerden biri haline gelmiştir. Bu durum işgal güçleri tarafından fark edilmiş ve lokal basılarak kulüp kapatılmıştır. ''Mehmet Sabri'', [[Mustafa Kemal Atatürk]]’ün uzun yıllardan beri yakın dostluğunu kazanmış bir isimdir. Hatta akşam sofralarının vazgeçilmez isimlerinden birisidir. ''Mehmet Sabri''’nin bekâr olmasının getirdiği bir avantajla [[Kuşdili Çayırı|Kuşdili]]’ndeki ''Fenerbahçe Lokali''’nden doğruca [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Paşa]]’nın çalıştığı [[Dolmabahçe Sarayı]]’na gittiği çok olmuştur. ''Mehmet Sabri Bey;'' gerek [[Tarım Bakanlığı|Tarım Bakanı]], gerekse [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] lokaline geldiğinde kendisinin [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]’nin hizmetinde olduğunu, herhangi bir zorlukla karşılaşılırsa bunu çözmek için elinden geleni yapacağını ifade ederdi.<ref>http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-71/osmanlidan-cumhuriyete-bir-burokrat-ve-siyasetci-mehmet-sabri-toprak-1878-1938</ref>
▲== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}2. http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-71/osmanlidan-cumhuriyete-bir-burokrat-ve-siyasetci-mehmet-sabri-toprak-1878-1938 <small>Osmanlı’dan Cumhuriyete Bir Bürokrat Ve Siyasetçi: Mehmet Sabri Toprak (1878 – 1938)</small>{{başlangıç kutusu}}
{{s-off}}
{{sıra kutusu| önce = [[Hasan Fehmi Ataç]] | başlık= [[Türkiye gıda, tarım ve hayvancılık bakanları listesi|Türkiye Tarım Bakanı]] | yıllar= 3 Mart 1925 - 30 Ekim 1927 | sonra= [[Mustafa Rahmi Köken]]}}
| |||