İran Türkleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k Kayda değer olmayan maddelere verilen bağlantılar kaldırıldı
22. satır:
}}
[[Dosya:Map of Turkic-inhabited regions of Iran, according to a poll in 2010.png|küçükresim|247x247pik|İranda Türk nüfuslu bölgeler]]
'''İran Türkleri'''<ref>[[Ahmet Caferoğlu]], ''Türk Kavimleri'', Enderun Kitabevi, İstanbul, 1988, s. 64 - 72.</ref><ref name="refMuhittinatamaniran">Ataman, Muhittin. [http://www.orsam.org.tr/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/2010110_muhittin.13.pdf İran'daki Türkiye algılaması: çakışan ve çelişen beklentiler ve bakış açıları]. Ortadoğu Analiz, Ocak’10 Cilt 2 - Sayı 13, Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi ([[ORSAM]]</ref><ref name="refFerhadrahimi">Muhammed Taki Zehtabi (Kirişçi); çeviren: Rahimi, Ferhad (2010). [http://www.oguzlar.az/upload/Muhammed%20Tagi%20Zehtabi%20Iran%20turklerinin%20eski%20tarihi.pdf İran Türklerinin Eski Tarihi]. IQ Kültür Sanat Yayıncılık: 403, Şiir Dizisi: 350, Aralık 2010, İstanbul</ref> ({{dil-fa|'''ترک‌های ایران'''}} ''Torkha-ye İran''), [[İran]]'da yaşayan [[Türk halkları]]. Başta [[İran Azerileri|Azerbaycan Türkleri]] olmak üzere [[Türkmenler]], [[Kaşkaylar]], [[Horasan Türkleri]], [[Halaçlar]], [[Sungurlar]], [[Ebiverdiler]], [[Kazaklar]] ve [[Özbekler]] gibi [[Türk halkları]] İran’ın belirli bölgelerinde yaşamaktadırlar.<ref name="refRafaelblaga">Blaga, Rafael (1997). İran Halkları El Kitabı, sayfa: 272</ref>
 
Bugün İran'da popüler konuşmada ''Torki'' sözü ''Türkî'' (Turkic) ve ''Türk'' (Turkish) kelimelerinin her ikisine işaret eder.<ref name="refHelenabanishoraka">Bani-Shoraka, Helena (2007). [http://www.usak.org.tr/dosyalar/dergi/pnB5RP80Mji1tcYh4shcUjJbn3pEGg.pdf Azerbaycan Dili ve Kimliği Yeniden Canlanıyor mu?]. Çeviren: Süer Ekeri, OAKA, Cilt:2, Say›: 3, ss. 160-167, 2007</ref> İran'da Azeriler en büyük Türk grubudur ve Farsçadaki İran Türkleri (ترکهای ایران) adı öncelikle Azerbaycan Türkleri için kullanılmaktadır.<ref name="refCemildoğaçipek">İpek, Cemil Doğaç (2012). [http://tdae.ege.edu.tr/files/dergi_12/11.pdf Güney Azerbaycan Türklerinde kimlik sorunu]. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, XII/1 (Yaz 2012), sayfa: 267-283.</ref> [[Tebriz]], İran Türklüğünün siyasi ve kültürel merkezidir.<ref>Karaağaçlı, Abbas [http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view=article&id=1498:tebriz-zlenimleri&catid=168:ortadogu-analizler Bilgesam: Tebriz İzlenimleri]</ref>
125. satır:
[[Dosya:North khorasanTurkic.jpg|thumb|right|260px|Kuzey ve Razavi [[Horasan, İran|Horasan]] bölgesinde {{legend|#00FF00|Türkmensahra [[Türkmenler]]i}}{{legend|#E8000D|[[Horasan Türkleri]]}}]]
 
'''Türkmensahra Türkmenleri''' ya da '''İran Türkmenleri''' (kısmen): ([[Türkmence]] ''Eýran Türkmenleri, Türkmensähra Türkmenleri, Türkmensähralylar'') İran'ın kuzey-doğusunda bulunan ve [[Türkmenistan]] ile sınır komşusu olan ''İran Türkmenistanı''<ref name="refYaşarkalafathorasan">Kalafat, Yaşar. [http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/kalafat_horasan.pdf Horasan Türk halk inançları]</ref> ya da ''Güney Türkmenistan''<ref>[http://www.yorturkvakfi.com/turkish/modules.php?name=News&file=print&sid=708 İran yönetimi Türkmenleri ezmeye çalışıyor]. 25.07.2009</ref> olarak da adlandırılan [[Türkmen Sahra|Türkmen Sahra [Türkmensahra]]] (ترکمن صحرا) denen coğrafi bölgede, çoğunluk oldukları [[Gülistan Eyaleti|Gülistan]] eyaleti ile azınlık oldukları [[Kuzey Horasan Eyaleti|Kuzey Horasan]] ve [[Razavi Horasan Eyaleti|Razavi Horasan]] eyaletlerinde yaşayan Sünni Hanefi [[Türkmenler]]dir. Türkmensahra şehirleri olarak tanınan [[Gümüştepe]] (Kümüş Tepe), [[Bender Türkmen]], [[Siminşehr]] (Simin Şehir), [[Akkale, Gülistan Eyaleti|Akkale]] (Ak Kale), [[Anbar Alum]] (Anbar Olum), [[İnceburun, Gülistan Eyaleti|İnceburun]] (İnce Burun), [[Hütten Küren]], [[Neginşehr]] (Negin Şehir), [[Günbedkavus]] (Gümbet Kavus), [[Kelale]], [[Meravetepe]] (Merave Tepe), [[Deregez]] ve Kuzey Horasan eyaletindeki [[Bocnurd]] dışında ayrıca, Razavi Horasan eyaletinin [[Türbet Cam]] şehrinde ve onun çevresinde de yaklaşık beş bin Türkmen yaşamaktadır.<ref name="refAbdurrahmandeveci">Deveci, Abdurrahman (2009). [http://www.orsam.org.tr/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/20091019_abdurrahman.deveci.pdf İran Türkmenleri: Türkmensahra]. Ortadoğu Analiz, Ekim’09 Cilt 1 - Sayı 10, Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi ([[ORSAM]]</ref> Toplam olarak İran’daki Türkmenlerin sayısı yaklaşık iki milyon olarak tahmin edilmektedir.<ref name="refAbdurrahmandeveci"/> Türkmenlerin büyük klasik şairi Göklen boyundan [[Mahtumkulu Firaki]]’nin mezarı buradadır.<ref name="refYaşarkalafathorasan"/> İran’da “Türklüklerini” en fazla koruyan toplum olarak bilinmektedirler.<ref name="refTürelyılmaz"/>
 
Türkmensahra Türkmen aşiretler arasında Yomut, Teke, Göklen, Nohurlu, Salır gibi aşiretler bulunmaktadır. Türkmenistan’da kullanılan yazı dili, İran Türkmenleri arasında da geçerlidir.<ref name="refAbdurrahmandeveci"/>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İran_Türkleri" sayfasından alınmıştır