Türkiye'de Yahudilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Updated a link
By erdo can (mesaj | katkılar)
k →‎Osmanlı Dönemi: düzenleme AWB ile
30. satır:
==Osmanlı Dönemi==
Osmanlı yönetimiyle ilk bağı olan, [[Bursa]]’daki ilk sinagog [[Etz Ha-Hayim]] (Hayat ağacı) 1324 yılında, Osmanlı yönetimine geçti. [[Sinagog]] günümüzde hâlâ kullanılmakta fakat [[Bursa]]’daki Yahudi nüfusu 140 civarına düştü <ref>[http://www.jewishgen.org/cemetery/mem/turkey.html International Jewish Cemetery Project – Turkey]</ref>. Osmanlı İmparatorluğu’nda Yahudilerin durumu, Sultan’ın keyfine kalmıştır. Örneğin, 3. Murat, gayrimüslimlerin boyun eğen ve sefillikle yaşayanlar olmasını istemiştir. Cami ve yüksek binaların yakınlarında yaşamamalarını ve kölelere sahip olmamalarını emretmiştir. Fakat diğer Sultanlar daha toleranslıydı <ref>M. J. Akbar, "The shade of swords: jihad and the conflict between Islam and Christianity", 2003, (p. 89)</ref>.
Türk yönetimi altında gerçekleşen ilk büyük olay, İmparatorun [[Konstantinopolis]]’i hükümranlığına katmasıydı. Sultan 2. Mehmed Konstantinopolis’i ele geçirdikten sonra, şehri bir karmaşa içinde buldu. 1204’te Haçlılar tarafından birçok kuşatma ve işgale maruz kalması ve 1347’deki Kara ölümle birlikte, şehir eski görkeminden kalan bir gölge gibiydi <ref>[http://www.channel4.com/history/microsites/H/history/a-b/blackdeath.html The Black Death], Channel 4 – History.</ref>. Mehmed şehri başkent yapmak istediğinden, şehri tekrardantekrar yapılandırmaya karar verdi <ref name="Inalcik, Halil 1969 pg236">Inalcik, Halil. “The Policy of Mehmed II toward the Greek Population of Istanbul and the Byzantine Buildings of the City.” Dumbarton Oaks Papers 23, (1969): 229–249.pg236</ref> ve bunu gerçekleştirmek için İmparatorluğun her tarafından, Müslüman, Hristiyan ve Yahudilere yeni başkente gelmelerini emretti <ref name="Inalcik, Halil 1969 pg236"/>. Aylar içinde Balkanlar’dan ([[Romanyotlar]]) ve Anadolu’dan birçok Yahudi Konstantinopolis’e yerleşti. Şehrin toplam nüfusunun 10% u oluşturdular <ref name="Avigdor Levy 1994">Avigdor Levy; The Jews of the Ottoman Empire, New Jersey, (1994)</ref>. Toplumun bu yeni üyelerinin birçok etkisi oldu toplumun gelişmesinde.
Yerli Yahudi nüfusunun sayısı, 1421–1453 arası Osmanlı İmparatorluğuna göç eden Aşkenaz Yahudilerle arttı <ref name="Avigdor Levy 1994"/>. Bu [[Aşkenaz Yahudiler]] arasında, Fransız kökenli, Almanya doğumlu, Haham [[İzak Sarfati]] ([[İbranice]] צרפתי – Sarfati, Fransız) da vardı (15). Sarfati, Edirne Baş Hahamı oldu ve Avrupa’daki Yahudilere mektup yazarak, Osmanlı İmparatorluğuna yerleşmeleri için davet etti. Mektubunda Osmanlı’da eksiklerin olmadığını belirtti ve “Müslümanların yönetimi altında yaşamak Hristiyanların kontrolü altında yaşamak iyi değil mi diye sordu <ref name="turkishjews.com">http://www.turkishjews.com/history/letter.asp</ref><ref>[[Bernard Lewis|B. Lewis]], "The Jews of Islam", New York (1984), ss. 135 – 136</ref>.