Dîvânu Lugâti't-Türk: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 95.10.239.76 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Caglarctr tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
61. satır:
Esirgeyen, koruyan Allah'ın adıyla
<blockquote>''"[[Allah]]'ın, devlet güneşini [[Türkler|Türk]] burçlarından doğurmuş olduğunu ve Türklerin ülkesi üzerinde göklerin bütün dairelerini döndürmüş olduğunu gördüm. Allah onlara Türk adını verdi. Ve yeryüzüne hâkim kıldı. Cihan imparatorları Türk ırkından çıktı. Dünya milletlerinin yuları Türklerin eline verildi. Türkler Allah tarafından bütün kavimlere üstün kılındı. Hak’tan ayrılmayan Türkler, Allah tarafından hak üzerine kuvvetlendirildi. Türkler ile birlikte olan kavimler aziz oldu. Böyle kavimler, Türkler tarafından her arzularına eriştirildi. Türkler, himayelerine aldıkları milletleri, kötülerin şerrinden korudular. Cihan hâkimi olan Türklere herkes muhtaçtır, onlara derdini dinletmek, bu suretle her türlü arzuya nail olabilmek için [[Türkçe]] öğrenmek gerekir.."''<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 3, 4</ref></blockquote>
=== Bölümler ===
111. satır:
=== Türk Boyları ===
"'' '''ٱغُز''' [[Oğuzlar|Oğuz]]: Bir [[Türkler|Türk]] boyudur. Oğuzlar Türkmendirler. Bunlar yirmi iki bölüktür; her bölüğün ayrı bir belgesi ve hayvanlarına vurulan bir alameti (tamgası) vardır. Birbirlerini bu belgelerle tanırlar. Birincisi ve başları: '''قنق''' [[Kınık boyu|Kınık]] "lardır. Zamanımızın Hakanları bunlardandır. Hayvanlarına vurdukları işaret şudur: [[Dosya:kinik.png|25 px]] ......, Bu saydığım bölükler köktür. Bu kökten bir takım oymaklar çıkmıştır; onları söylemedim, sözü kısa kestim. Bu bölüklerin adları onları kurmuş olan eski dedelerin adlarından alınmıştır. Araplarda dahi böyledir.''"<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 55 - 59</ref> Oğuzları tanımladıktan sonra;
"''[[Yağma]], [[Toxsı]] (Tukhs)<ref name="kror">http://www.kroraina.com/hudud/index.html [[Hudud ul-'alam min al-mashriq ila al-maghrib|Hudud al-'Alam]], The Regions of the World</ref>, [[Kıpçak]], [[Yabaku]], [[Tatar]], [[Kayı boyu|Kay]] [[Çomul]] ve [[Oğuzlar]], birbirlerine uygun olarak, ('''ذ''' Dāl; dh) harfini her zaman ('''ى''' Yā; y) ye çevirirler ve hiçbir zaman ('''ذ''') li söylemezler. "[[Kayın]]ağacı<ref>"'''كُرْت''' kürt: Kayın ağacı. Bundan yay, kamçı, değnek gibi şeyler yapılır.</ref>"na bunlardan başkası "kadhınğ", bunlar "kayınğ" derler.''"<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 32.</ref> ve "'''اراموت''' Aramut" "''Uygur illerine yakın oturan bir Türk bölüğü.''" ve "''Bir yer adı.''"<ref>[http://tdkterim.gov.tr/dlt/sozluk/?kelime=Aramut&kategori=dltbul&hng=ltn&ayn=bas TDK ''Divanü Lugati't-Türk Veri Tabanı'']</ref> ve "''Rum ülkesine en yakın olan boy Beçenek'tir; sonra Kıpçak, Oğuz, Yemek<ref>''Yemek'', Kıfçakların bir oymağıdır.</ref>, Başgırt, Basmıl, Kay (Kayı), Yabaku, Tatar, Kırkız (Kırgız) gelir. Kırgızlar Çin ülkesine yakındırlar.''".<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 28.</ref> Ayrıca "''Çomul boyunun kendilerinden bulunduğu çöl halkı ayrı bir dile sahiptir, Türkçeyi iyi bilirler. Kay, Yabaku, Tatar, Basmıl boyları da böyledir. Her boyun ayrı bir '''ağzı''' vardır; bununla beraber Türkçeyi de iyi konuşurlar. Kırgız, Kıpçak, Oğuz, Toxsı<ref>doğru yazılış şekli için Lütfen buraya bakınız [http://tdkterim.gov.tr/dlt/sozluk/?kelime=tox&kategori=dltbul&hng=ltn&ayn=bas TDK ''Divanü Lugati't-Türk Veri Tabanı'']</ref><ref>'''خ''' = '''x''' Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa xxxııı.</ref> (Tukhs)<ref name="kror" />, [[Yağma]], [[Çiğil]], [[Oğrak]], [[Çaruk]] boylarının öz Türkçe olarak yalnız bir dilleri vardır. Yemeklerle Başgırtların dilleri bunlara yakındır. .... Dillerin en yeğnisi Oğuzların, en doğrusu da Toxsı ile Yağmaların dilidir.''"<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 30.</ref> şeklinde Türk boylarının yerlerini ve ağızlarını tanımlamıştır.
| |||