Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Cekli829 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
k düzenleme AWB ile
7. satır:
|}
|-
| align=center colspan=2 style="background: #ffffff;" |[[Dosya:OSCE members and partners.png|250px]] <br /> {{Lejant |#007f00| AGiT üyesi ülkeler}}<br />{{Lejant|#ff7f40| işbirliğiiş birliği yapılan ortak devletler}}
|-
|Tür || Uluslararası organizasyon
22. satır:
|}
 
'''Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı''' (''AGİT''), "Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı" (AGİK) adı altında [[1970]]'li yılların başında soğuk savaş koşullarındaki [[Avrupa]]’nın bölünmüşlüğüne son verilmesi, güvenlik ve istikrarın sağlanması ve katılan devletler arasında bu amaca yönelik işbirliğininiş birliğinin geliştirilmesi düşüncesiyle kurulmuş teşkilattır.
 
AGİT’in görevi Doğu ve Batı arasında çok taraflı bir müzakere ve diyalog forumu olarak belirlenmiştir. [[1975]]’den 1990’a kadar AGİT, yeni yükümlülüklerin ele alındığı ve uygulamaların gözden geçirildiği bir dizi konferans ve toplantılar şeklinde devam etmiştir. [[1990]] yılında yapılan [[Paris Zirvesi]] [[soğuk savaş]] sonrası dönemde ortaya çıkan tehlikeleri karşılamayı amaçlayan bir kurumsallaşmanın başlangıcını işaret etmiştir.
41. satır:
* İnsan hakları ve temel özgürlüklere saygı,
* Halklarin eşit haklardan ve kendi kaderlerini tayin hakkından yararlanması,
* Devletler arasında işbirliğiiş birliği,
* Uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerin iyi niyetle yerine getirilmesi.
 
48. satır:
Helsinki Nihai Senedi üç temel bölüme ayrılmıştır:
# Avrupa güvenliği ile ilgili sorunlar
# Çevre, teknoloji, bilim ve ekonomi alanlarında işbirliğiiş birliği
# insan haklarının geliştirilmesi
[[Dosya:OSCE-Permanent Council.JPG|thumb|AGİT Daimi Konseyi'nin bir toplantısı - Hofburg, Vienna. Fotoğraf: [[Mikhail Evstafiev]] ]]
Nihai Sened, siyasi diyaloğu sürdürmek, işbirliğiniiş birliğini geliştirmek için yeni standart ve normlar koyacak AGİT andlaşmalarının uygulanmasını gözden geçirecek düzenli olarak izleme toplantıları düzenlenmesini de karara bağlamıştır. İzleme toplantıları [[Belgrad]], [[Madrid]] ve [[Viyana]]'da yapılmıştır. Bu toplantılara katılan devletler, insan hakları ve devletler arasında güveni artırıcı önlemler konusunda yeni yükümlülükleri kabul etmişlerdir. Bu toplantılara ilave olarak demokratik kurumlar, insan hakları, sorunların barışçıl çözümü, çevre, medya, bilim, kültür ve ekonomik işbirliğiiş birliği gibi spesifik konularda uzmanlar toplantısı gerçekleştirilmiştir.
 
Helsinki toplantısından sonra AGİT diplomatik bir konferans olmaktan ileri gitmemiştir. Bu konferansı esnek tutabilmek için daimi bir yapılanmaya gidilmemiş, 1989-1990 yılarında devletler, AGİT organlarının oluşturulması gerektiği üzerinde anlaşmışlardır.
 
1970-1980 yılları arasında AGİT’in en büyük avantajı sorunlara kapsamlı yaklaşma yeteneği olmuştur. AGİT insan hakları ile genel güvenlik ve işbirliğiiş birliği arasındaki bağa önem vermiştir. Bu nedenle AGİT kendi vatandaşlarının temel özgürlüklerini sistematik olarak ihlâl eden devleti uluslararası alanda güvenilemeyen ve hatta diğer ülkelerinin güvenliklerine potansiyel bir tehdit olarak değerlendirmiştir.
 
Nihai Senet “sosyalist” sistemi ortadan kaldırıcı sihirli bir formül taşımamaktadır. AGİT kompleks ve kapsamlı bir sürecin bir unsuru olarak görülmüştür. AGİT’in sağladığı gelişmeler değişen gerçekliğin bir sonucudur. AGİT Varşova Paktı ülkelerinde yaşanan demokratik değişikliklere moral desteği ve siyasi bir platform sağlamıştır. Nihai Senet, uluslararasi hukuk açısından bağlayıcı bir belge olarak görülmemekte, siyasi bağlayıcılığı bulunduğu ileri sürülmektedir. AGİT’in Nihai Senet’te ifadesini bulan, güvenlik, insani boyut ve ekonomik konulardan ilk ikisi büyük bir gelişme göstermiştir.
61. satır:
AGİT'e taraf devletler arasinda itimadın geliştirilmesi ve askeri faaliyetlerde şeffallığın sağlanması ve böylece askeri çatışma tehlikesinin giderilmesi düşüncesiyle kabul edilen güven ve güvenlik artırıcı önlemler Nihai Senet'te yer almış ve bunlar daha sonra Avrupa Silahsızlanma Konferansı (1986) ve Güven ve Güvenlik Artırıcı önlemler müzakerelerinin temelini oluşturmuştur. Bu sürecin en önemli sonucu Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Andlaşması’nın imzalanmasıdır.
 
[[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra Avrupa'da meydana gelen bloklaşmanın koşullarında başlatılan AGİT süreci, 1975 yılından soğuk savaş bitimine kadar Doğu-Batı ilişkilerinin en önemli forumu haline gelmiştir. AGİT süreci bu dönemde Doğu ile Batı arasında bir ölçüde sürtüşme ve çatışma forumu niteliğinde cereyan ederken, Sovyetler Birliği'nin dağılması ve [[Doğu Avrupa]]'daki [[demokratikleşme]] hareketlerinin başladığı 1989'dan itibaren farklı bir niteliğe bürünmüştür. Bu tarihten sonra AGİT toplantılarında, çatışma ve sürtüşmelerin yerini önemli ölçüde işbirliğiiş birliği ve diyalog almıştır.
 
AGİT geleneksel bloklararası siyasetin geride kalmaya başlamasıyla ortaya çıkan geçiş dönemine uygun, geniş katılımlı, çok boyutlu ve tecrübe edilmiş bir sürece dayanan yeni bir düzenin kurulmasına yardımcı olabilecek bir forum olarak görülmüştür.