Anıt ağaç: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
4. satır:
Hiç kuşku yok ki, anıtsal nitelik taşımasalar da, yerleşim alanlarının içinde ve hemen bitişiğindeki yeşil doku üzerinde bulunan, doğal peyzajı bütünleyerek görsel kalitesini yükselten, tek veya sıra ve gruplar halindeki ağaçlar da özellikle büyük şehirler ve metropoller için hayati önem taşımaktadır. Toplum sağlığı ve çevre etiği yönünden, bu ağaçların da koruma altına alınmasının gereği tartışmasızdır. Ancak, üstün kamu yararının ortaya çıkması halinde bunların taşınması, bunun mümkün olamaması halinde ise kesilerek kendilerinden vazgeçilmesi mümkündür. Koruma statülerinde görülen bu farklılık nedeniyle, sadece varlıklarını garanti altına alabilmek amacıyla, böyle ağaçları anıt ağaç statüsü içine sokmanın teknik ve bilimsel açıdan yanlış olacağı ortadadır. Sözgelimi, kent ulaşım sisteminde yeni bir düzenleme ya da okul, hastane veya kamu yönetimi için gerekli bir bina kompleksinin inşasına olanak vermek amacıyla bu ağaçların, koruma değeri daha düşük olan ayrı bir statü altında düşünülmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak; anıt ağaç, sahip olduğu özelliklerden ötürü her türlü önlem alınarak mutlak surette korunması ve doğal miras olarak gelecek nesillere bırakılması zorunlu olan ağaçtır. Kamu yararı açısından en yüksek değere sahip olan bu ağaçlar, amacı ne olursa olsun her türlü çevre düzenlemesinde "''Muhafazası Mutlak Zorunlu''" olan nesneler niteliğindedir. Hiçbir gerekçe ile kesilmeleri ya da bir başka yere taşınmaları mümkün değildir. Bu noktada gözetilmesi gereken en önemli ölçüt, "''Üstün Kamu Yararı''"dır. Bu nedenle, korunması mutlak zorunlu olan "''Anıt Ağac''̧" ile korunmasında fayda görülen "''Korunmaya Değer Ağac''̧" kavramlarını birbirine karıştırmamak gerekmektedir.[[Dosya:LavaTreeStateMonument.jpg|right|thumb|250px|Anıt ağaçlar, [[Havai]]]]▼
▲Sonuç olarak; anıt ağaç, sahip olduğu özelliklerden ötürü her türlü önlem alınarak mutlak surette korunması ve doğal miras olarak gelecek nesillere bırakılması zorunlu olan ağaçtır. Kamu yararı açısından en yüksek değere sahip olan bu ağaçlar, amacı ne olursa olsun her türlü çevre düzenlemesinde "''Muhafazası Mutlak Zorunlu''" olan nesneler niteliğindedir. Hiçbir gerekçe ile kesilmeleri ya da bir başka yere taşınmaları mümkün değildir. Bu noktada gözetilmesi gereken en önemli ölçüt, "''Üstün Kamu Yararı''"dır. Bu nedenle, korunması mutlak zorunlu olan "''
== Anıt Ağaç Kriterleri ==▼
Yukarıda yapılan bilimsel tanımdan da anlaşılacağı üzere ağaçlara anıtsal nitelik kazandıran özelliklerin başında fiziksel boyutlar ve görsel ayrıcalıklar gelir.
Ancak, fiziksel boyutlar yönünden olağanüstü sayılmasa da, yöre kültüründe olumlu veya olumsuz, gerçek veya hayal ürünü, mistik veya folklorik bir öyküye sahip olmak, ya da yöresel veya ulusal tarihte kimi olaylar ile özdeş hale gelmek ve onlara tanıklık etmek de ağaçlara anıtsal nitelik kazandırmaktadır.
Bugün cami, mescit ve türbe avlularında karşılaşılan devasa çınarlar, serviler ve ıhlamurlar, hep bu mistik kültürün bizlere armağan ettiği birer doğal mirastır (ASAN ve UZUN 1994).
== Anıt ağaç olabilecek türler ==
* [[Menengiç]] (''Pistacia terebintus'')
* ''Phoenix canariensis''
Satır 25 ⟶ 28:
* [[Zeytin]] (''Olea europaea'')
== Türkiye'de
* Eskişehir, İnönü'deki Oklubalı Ardıçları
* Kütahya, Domaniç'teki Mızıkçam,
* Bursa’daki Alufeli
* Hatay, Bedirge’deki Yavuz Selim Meşesi,
* İstanbul, Sultanahmet’deki Şecer-i Vak vak
* Antalya, İbradı’nın Kestaneleri,
* İstanbul, Gülhane’deki Taşlıçınar,
* İzmir, Beyköy, Beydağındaki Mengerli
* Bolu, Güvemköydeki Uşaklı çam
* Bursa, Orhan Camii avlusundaki “Eskicibaba
* Aydın, Selatin Köyünün tepesindeki zeytin ağacı
* Eskişehir, Hamamyolu Caddesinde bulunan Doğu
* İzmir, Salihli Bozdağ Subatan Yaylasında bulunan Doğu
== Türkiye'deki anıt ağaçlar fotoğraf galerisi ==
| |||