Marksizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
By erdo can (mesaj | katkılar)
k →‎20.yüzyıl: Düzenleme, değiştirildi: alt üst → altüst AWB ile
düzeltme AWB ile
80. satır:
Çin'de kurulmuş olan ulusalcı [[Kuomintang]] partisindeki Marksist üyeler [[Çin Komünist Partisi]]ne karşıydılar. [[Sun Yat-sen]]'in ölümünden sonra partinin başına geçen [[Çan Kay Şek]] döneminde ayrılık komünistlerin katledilmesine kadar vardırılacaktır. [[Çin Devrimi]]nin ardından Kuomintang [[Tayvan]]'a kaçacaktır.
 
[[II. Dünya Savaşı]]'nın ardından [[Nazi Almanyası]]nın işgal ettiği ülkeleri özgürleştiren [[Kızılordu]] bu ülkelerde Sovyet yanlısı sosyalizan rejimlerin iktidara gelmesini sağlamıştır. Bunun haricinde Sovyetler Birliğinin askeri varlığından bağımsız bir şekilde iktidarı alabilmiş marksist eğilimli partiler [[Çin Halk Cumhuriyeti]], [[Yugoslavya]], [[Vietnam]], [[Güney Yemen]], [[Etiyopya]] ve [[Küba]] gibi ülkelerde iktidarı alacaktır. Aynı ideolojiye bağlı olsalar da bu ülkeler arasında siyasi ayrılıklar yaşanmıştır.<ref>Bakınız [[Çin-Sovyet ayrılığı]], [[Tito–Stalin ayrılığı]]</ref>
 
1991 yılında [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılması]]nın ardından ortaya çıkan [[Rusya Federasyonu]] artık kendisini marksist bir rejim olarak tanımlamamaktadır. Özellikle [[Soğuk Savaş]]ın sona ermesiyle beraber marksizm ideolojik olarak varlığını sürdürse de küresel anlamda etkin bir konumda bulunmamaktadır.
91. satır:
=== Sosyalizm ===
{{Sosyalizm}}
''Sosyalist'' terimi günümüzde birbirinden farklı ideolojiler için kullanılmaktadır. Sosyal demokratlardan temelde farklı olmasalar da daha sol tarafta yeralan demokratik sosyalistlerle geleneksel [[Marksist-Leninist]]ler de bu şekilde çağrılabilmektedir. [[Marksist-Leninist]]ler şimdiye kadar hep tek parti rejimi olarak gerçekleşmiş olan sosyalist devlet kurulmasını savunurken, demokratik sosyalistler sosyal reformlarla gelişmeyi savunur. Sovyetler Birliğinin dağılmasının ardından kendisini sosyalist olarak tanımlayan ülke sayısında düşüş gözlenmiştir, günümüzde [[Kuzey Kore]], [[Laos]], [[Vietnam]], [[Nepal]], [[Küba]] ve [[Çin Halk Cumhuriyeti]] iktidarda sosyalistlerin oldukları ülkelerdir.
 
Ancak buna rağmen bir partinin veya hükümetin kendisini sosyalist olarak adlandırmasıyla uyguladığı ekonomik veya sosyal politikaların farklı olmasını dışlamamaktadır. Kendisini sosyalist olarak tanımlayan Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti geniş bir özel sektörün ülkede gelişmesine izin vermekte, böylece üretim araçlarının kamu mülkiyetinde olmasını içeren sosyalist ideallere karşı gelmektedir.
107. satır:
{{Maoculuk}}
==== Maoizm ====
[[Maoizm]], [[Çin Komünist Partisi]] lideri [[Mao Zedong]] tarafından Marksizm-Leninizmi geliştirdiği öne sürülen öğretilerdir. Çin Komünist Partisi tarafından Maoizm tanımlamasının yerine ''Mao Zedong Düşüncesi'' tercih edilmelidir. Bununla birlilte maoizmi benimseyen siyasi partiler genelde ''Marksist-Leninist'' tanımlamasını tercih eder. [[Çin Halk Cumhuriyeti]]nde ''Mao Zedong Düşüncesi'' resmî doktrin olarak benimsenmektedir. Mao, [[Marksizm-Leninizm]] kapsamında devrimin öncü güç kaynağı olarak tanımlanan sanayi proletaryasının dışında köylülüğün ihmal edildiğine vurgu yapar. Komünist partinin öncülüğünde kırsal alanda verilen önce halk savaşı teorisi bu şekilde geliştirilir. Mao, özellikle ülkenin çoğunluğunu köylülerin oluşturduğu durumlarda sosyalizmin ilk evrelerinde bu stratejinin geçerli olduğunu savunmuştur. Diğer marksist ideolojilerin tersine maoizm, askeri doktrini de içerecek şekildedir.
 
==Yorumları==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Marksizm" sayfasından alınmıştır