Sakarya Meydan Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Muharebe: Yazılış (((http://tdk.org.tr/index.php?option=com_yanlis&view=yanlis&kelimez=203))) AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
32. satır:
== Arka plan ==
Sakarya Meydan Muharebesi, Anadolu Türk tarihinin en önemli savaşlarından biridir. [[Yunanlar|Yunan]] General Papulas tarafından Yunan ordularına Ankara'ya harekat emri verilmişti. Savaşı Yunan tarafı kazanırsa TBMM, [[Sevr Antlaşması]]'nı kabul etmek durumunda kalacaktı. Öte yandan yirmi dört tümen [[Ruslar|Rus]] askeri Kafkaslarda bu savaşın sonucunu beklemekteydi. Savaşı Türklerin kaybetmesi halinde Sevr hızlı bir şekilde uygulamaya geçirilecekti.
== Muharebe ==
[[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] Ordusu, [[Kütahya-Eskişehir Muharebeleri]]ndeki yenilgisinden sonra cephe kritik bir duruma düşmüştü. Cepheye gelerek durumu yerinde gören ve komutayı eline alan [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] Başkanı ve Başkomutan [[Mustafa Kemal Paşa]] ile İcra Vekilleri Heyeti Başkanı [[Fevzi Paşa]], [[Batı Cephesi]] birliklerinin [[Yunanlar|Yunan]] ordusuyla arada büyük bir mesafe bırakılarak [[Sakarya Nehri]]'nin doğusu'na çekilmesine ve savunmayı bu hatta devam ettirmesine karar verdiler.
Gazi Mustafa Kemal Paşa, "Hatt-ı müdafaa yoktur; sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça vatan terk olunamaz. Onun için küçük, büyük her cüzütamı (birlik), bulunduğu mevziden atılabilir. Fakat küçük, büyük her cüzütam ilk durabildiği noktada, tekrar düşmana karşı cephe teşkil edip muharebeye devam eder. Yanındaki cüzütamın çekilmeye mecbur olduğunu gören cüzütamlar, ona tabi olamaz. Bulunduğu mevzide nihayete kadar sebat ve mukavemete mecburdur.<ref>[[Mustafa Kemal Atatürk]], [[Nutuk (Mustafa Kemal Atatürk)|Nutuk]], [[Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları]], sayfa 418</ref>" emrini vererek muharebeyi geniş bir alana yaydı. Böylece Yunan kuvvetleri de karargâhlarından uzaklaşıp bölünmüş olacaktı.
[[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]], 3 Ağustos 1921'de [[Genelkurmay Başkanı]] [[İsmet Paşa]]'yı azlederek, aynı zamanda Başvekil ve
[[22 Temmuz]] [[1921]]'de Sakarya Nehri Doğusu'na çekilmeye başlayan Türk ordusu, güneyden kuzeye 5. Süvari Kolordusu ([[Çal Dağı]] güneyinde), 12., l., 2., 3., 4. Gruplar ve Mürettep Kolordu birinci hatta olacak şekilde tertiplendi. Çekilişin hızlı bir şekilde tamamlanmasından sonra Yunan birlikleri taarruz pozisyonu için tam 9 gün Türk birlikleri ile karşılaşmadan yürüdü. Bu yürüyüşün hangi yöne doğru olduğu Türk keşif birlikleri tarafından tespit edilerek cephe komutanlığına bildirildi. Bu savaşın kaderini belirleyecek stratejik hatalardan biri oldu. Yunan taarruzu baskın olma özelliğini kaybetti. Ancak 14 Ağustos'ta ileri harekata geçen Yunan ordusu, 23 Ağustos'tan itibaren 3. Kolordusu ile Sakarya Nehri doğusundaki Türk kuvvetlerini tespit, 1. Kolordusu ile [[Haymana]] istikametinde, 2. Kolordusu ile [[Mangal Dağı]] güneydoğusunda kuşatıcı taarruza başladı. Fakat bu taarruzlarında başarısız oldular.
52. satır:
Savaş, 22 gün ve gece sürerek 100 km uzunluğunda bir alanda cereyan etti. Yunan Ordusu Ankara'nın 50 km kadar yakınından geri çekildi.
[[Yunanlar|Yunan]] ordusu geri çekilirken [[Türk]]lerin kullanabileceği hiçbir şey bırakmamak için özen gösterdi. [[Demiryolu|Demiryollarını]] ve [[köprü]]leri havaya uçurdu ve birçok [[köy]]ü yaktı.<ref>Michael Llewellyn Smith "Ionian Vision" Hurst & Company London 1973 ISBN 1-85065-413-1, sayfa 234</ref>
== Muharebe sonrası ==
72. satır:
* [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] Başkanı ve [[Türk Orduları]] Başkomutanı: [[Mustafa Kemal Atatürk]]
* Başvekil ve Genelkurmay Başkanı: [[Birinci Ferik]] [[Mustafa Fevzi Çakmak]]
*
* Batı Cephesi: Komutanı [[Mirliva]] [[İsmet İnönü|Mustafa İsmet İnönü]]
** 1. Grup: Komutanı [[Albay]] [[İzzettin Çalışlar]]
| |||