Glarus (kanton): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
telif şüphesi olan kısım kaldırıldı
17. satır:
|Diller=[[Almanca]]
}}
'''Glarus Kantonu''' ([[Almanca]]: ''Kanton Glarus'', [[Fransızca]]: ''Canton de Glaris''), [[İsviçre]]'nin orta-doğu kesiminde [[İsviçre'nin kantonları|kanton]]. 2010 itibariyle nüfusu 38.608'dir. Halkın çoğu Almanca konuşur.
 
'''Glarus Kantonu''' ([[Almanca]]: ''Kanton Glarus'', [[Fransızca]]: ''Canton de Glaris''), [[İsviçre]]'nin orta-doğu kesiminde [[İsviçre'nin kantonları|kanton]].
 
== Coğrafya ==
Güneydoğuda Glarus Alpleri'nin en yüksek doruğu [[Tödi]]'nin (3.620 m) buzullarından doğduktan sonra kuzey ve kuzeydoğu yönünde akarak [[Walen Gölü]]'ne dökülen [[Linth|Linth Nehri]]nin derin ve düz yukarı vadisini kapsar. Linth Vadisi, [[Hausstock]]'ta 3.160 m'ye [[Glärnisch]]'te ise 2.915 m'ye ulaşan dağlarla kuşatılmıştır. Batıdan (Reuss) ya da doğudan (Ren) geçerek Alpler'i aşan ulaşım yollarına uzak düşen Glarus kantonunda, 18. yy'a kadar, yükseltiye bağlı bitki katmanlanmasına uyarlanmış, ama artan nüfusu beslemekte yetersiz kalan çokürünlü tarım uygulandı. Yaklaşık 260 km²'yi bulan verimli alanların 85 km²'lik bölümü ormanlarla kaplıdır.
 
Yüzölçümü 685 km²'dir.
 
== Tarih ==
Linth Vadisinde [[Hıristiyan]]lığı 6. yüzyılda [[Basel]]'in doğusunda bulunan [[Sackingen]]'deki [[Benedikten]] manastırının kurucusu [[İrlanda]]lı keşiş [[Aziz Fridolin]]'in yaydığı söylenir. 9. yüzyıldan sonra manastıra bağlanan yöre, [[Habsburglar]]ın 1288'e doğru başlayan hak iddiaları üzerine, 1352'de [[İsviçre Konfederasyonu]]'na katıldı. [[Reform (tarih)|Reform]]cu din adamı Huldrych Zwingli, 1506-16 arasında burada rahiplik yaptı. Reform hareketinin kısa sürede benimsenmesine karşın, Zwingliciler 1564'te saf dışı edildi. Zamanla [[Protestan]]larla [[Katolik]]ler arasında çekişmeler baş gösterince, barışı sağlamak amacıyla ortak [[Landsgemeinde]]'nin (kantonun açık hava parlamentosu) yanı sıra her iki tarafın ayrı Landsgemeindeler (1623) ve ayrı mahkemeler (1683) oluşturması yoluna gidildi. 1798-1803 arasındaki Linth kantonu yönetiminin ardından 1814'te yeniden eski düzene dönüldü, 1836'daki düzenlemeyle tek bir Landsgemeinde ilkesi benimsendi. 1887'den beri yürürlükte olan kanton anayasası uyarınca, açık hava parlamentosu günümüzde de her yıl toplanır.
 
== Ekonomi ==
[[Zürih]]'in ihracata yönelik [[tekstil]] sanayisini bölgeye sokması, Glarus'un köklü sanayilerine ([[Yün|yün ipliği]] sanayisinin yanı sıra 18. yüzyıldan kalma [[pamuk|pamuk iplik]] ve [[basma]]) sahip olmasını sağlamıştır. Öteki sanayi kuruluşları arasında [[arduvaz]] işleme (17. yüzyıldan beri), [[Hidroelektrik santrali|hidroelektrik santrallar]], metal, [[makine]], [[kağıt]] ve [[karton]] fabrikaları sayılabilir. Dağdaki otlaklarda hayvancılık ve [[mandıracılık]] önem taşır.
 
Ulaşımı, kuzey-güney doğrultusunda kanton merkezi Glarus üzerinden Linthal köyüne giden ve [[Schwanden]] ile [[Elm]]'i birbirine bağlayan iki demiryolu hattı sağlar.
 
== Demografi ==
2010 itibariyle Glarus'un nüfusu 38,608'dir. Halkın çoğu Almanca konuşur.
 
== Dış bağlantılar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Glarus_(kanton)" sayfasından alınmıştır