Hersekzade Ahmed Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k Rapsar, Hersekli Ahmed Paşa sayfasını Hersekzade Ahmed Paşa sayfasına yönlendirme üzerinden taşıdı: bariz yaygın kullanım, tartışma sayfasına da not düşüyorum
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
düzen
1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = HersekliHersekzade Ahmed Paşa
|resim =
|makam = [[Osmanlı Sadrazamı]]
33. satır:
|ölüm_yeri = Kızılçöl, [[Maraş]]
}}
'''HersekliHersekzade Ahmed Paşa''' (1459, Hersek-Novi - 1517, Kızılçöl, [[Maraş]]) [[II. Bayezid]] saltanatında 1497-1498, 1503-1506, 1511'de dört defa ve [[I. Selim]] saltanatında 1515-1516 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. 1506-1511 döneminde [[Kaptan-ı Derya]] görevi de yapmıştır.
 
== Hayatı ==
40. satır:
Miralem rütbesi verildi ve 1479'da [[Fatih Sultan Mehmet]]'in [[İşkodra]]'yı ele geçirdiği Arnavutluk Seferi'ne iştirak etti. Fatih Mehmet'in ölümünden sonra [[Bursa]]'da [[Hüdevendigar Sancağı]] Beyi olarak görev verildi. [[Cem Sultan]] ayaklanmasında II. Beyazit'in tarafını tuttu. 1484'de Anadolu beylerbeyliği görevi verildi. Aynı yıl Sultan II. Beyazıt'ın kızı olan Hundi Hatun ile evlenip damad-ı şehriyarı oldu.
 
Çukurova'da 1485 ile 1491 arasında uzun süren [[Osmanlı-Memlük Savaşı]] başlamıştı. İlk saldırıyı eyalet tımarlı sipahileri ve azaplardan oluşan Osmanlı ordusu ile Osmanlı serdarı Karamanoğulları'nın beyi Karagöz Mehmet Paşa yaptı. Önce Çukurova'nın önemli yöreleri Osmanlılar eline geçirdi ise de 9 Şubat 1486 tarihinde, Adana'nın hemen dışında Osmanlı ordusu Memlükler tarafından mağlup edildi. Bunun üzerine II. Beyazıt kendi damadı olan HersekliHersekzade AhmetAhmed pasa komutasında yeniçeriler ağırlıklı bir orduyu ertesi yıl Çukurova'ya gönderdi. Bu orduda tımarlı askerleri ile bulunan Karagöz Mehmet Paşa ile [[Kösemihaloğlu Mehmed Paşa|Hızır Beyzade Mehmed]] arasındaki birbirini çekememezlik ve kıskançlık bulunmaktaydı ve bu ordunun moralini zayıflatmıştı. Memluklu ordusu bu orduyla 15 Mart 1486'da yaptığı muharebede de büyük bir galibiyet kazandı. Osmanlı ordusu serdarı HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa Memluklülere esir düştü. O yıl bir ateşkes uygulanmaya başladı.
 
Bir yıl esarette kaldıktan sonra kurtulan HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa İstanbul'a döndü. Yeniden 1487'de Anadolu beylerbeyi görevine geçirildi. Kendine vezirlik rütbesi de verildi. Memluklularle ateşkesten sonra barış sağlanamamış ve savsa tekrar başlamıştı. 1488'de Osmanlı devleti karadan ve denizden Memluklara karşı bir sefere daha başladı. Kara ordusu Rumeli beylerbeyi [[Hadim Ali Paşa]] komutası altında idi ve deniz gücüne Anadolu beylerbeyi olan HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa komuta etmekteydi. Hem Osmanlılar hem de Memluklular İtalya deniz ticaret devletlerinde ve özellikle Kıbrıs'ı elinde bulunduran Venediklilerden yardım istediler; ama Venedikliler taraf tutmamaya karar verdiler. HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa komutasında Osmanlı donanması Memluklularin Çukuriova'daki ordularını denizden takviye edecek güç göndermesini önlemek üzere [[İskenderiye]]'ye hücum etti. Çıkan bir fırtına Osmanlı donanmasına büyük bir zarar verdi. 60.000 kişilik Osmanlı kara ordusu ile Osmanlılar Adana ve Çukurova'yı ele geçirmişken, Memluklüler Suriye ve Mısır'dan takviyeler getirerek Adana yakınında yapılan [[Ağaçayırı Muharebesi]]'nde Osmanlı ordusunu mağlup ettiler. Osmanlı kara ordusu Karaman'a çekildi ve Memluklular Adana'yı kuşatıp üç ay sonra sonra ele geçirdiler. HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa küçük bir Mısır filosunu denizde yenmişti ama o yılki seferde Memluklular galip gelmişlerdi.
 
1497'de HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa [[Koca Davut Paşa]] yerine ilk kez sadrazamlığa getirildi. Bu görevde ancak bir yıl kaldı.
 
1499'da İnebahtı Seferi'ne katıldı ve bu seferde yararlıkları görüldü.
54. satır:
1511'de üçüncü kez sadrazamlığa getirildi ama üç ay kadar kalabildi.
 
1512'de [[Yavuz Sultan Selim]] tahta geçtikten sonra idam ettirdiği sadrazam [[Koca Mustafa Paşa]] yerine kayınbiraderi olan HersekliHersekzade Ahmed Paşa'yı dördüncü kez sadrazam tayin etti. Bu sedaret dönem sırasında Yavuz Sultan Selim'in [[Şah İsmail]]'e karsı çıktığı İran Seferi'ne katıldı. [[Çaldıran Muharebesi]]'nin kazanılması ve ordunun [[Tebriz]]'i alıp kışın yakınlaşması nedeniyle geri çekilmesi sırasında yeniçeriler arasında karışıklık çıktı. Yeniçeriler Yavuz Sultan Selim'in arzu attığı gibi Anadolu'da bir kışlak mevkide kişi geçirip ertesi yıl yine İrana'a taarruza geçmek istemediklerini ayaklanmaya çok yakın bir tarzda bildirdiler. Yavuz Sultan Selim bunun sadrazam HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa'nın kışkırtması dolayısıyla olduğunu iddia edip bundan onu sorumlu tuttu. 28 Ekim 1514'de sadrazamı tutuklattırdı ve vazifesinden azletti.
HersekliHersekzade AhmetAhmed Paşa 23 Eylül 1515'de beşinci kez sadrazam yapıldı. Bu sefer 7 ay 3 günlük sedaretten sonra 26 Nisan 1516'da bu görevden azledildi.
 
Bir süre Yedikule Zindanı'nda hapis edildi ama sonra bağışlanıp salıverildi.
77. satır:
Ahmed Paşa, [[Keşan]]’da ve [[Hersek Köyü]]'nde camiyle birlikte birer külliye yaptırtmıştır. Keşan’daki külliye ile ilgili vakfiyesi tarihçilerin elindedir ve bilinmektedir. Hersek köyündeki cami [[Hersekzade Ahmed Paşa Camii]] olarak anılır.
 
HersekliHersekzade Ahmed Paşa, Hersek Köyü’ndeki külliyesini 1508’de yaptırmış, 1511’de vakıf senedini düzenlemiştir. Ancak, Hersek Köyü ile ilgili vakıf senedi henüz bulunamamıştır.
 
== Kaynakça ==