János Kádár: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Potkal (mesaj | katkılar)
k devam
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
Potkal (mesaj | katkılar)
k Devam
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
77. satır:
Stalin, kendisinden önceki parti yöneticilerine karşı [[Büyük Temizlik|tasfiye]] hareketine başlayınca, Rákosi de benzer bir temizliğe başladı. Tasfiye hareketi, [[II. Dünya Savaşı]] sırasında ve öncesinde, Sovyetler Birliği'nde değil, Macaristan'da parti faaliyetlerine katılanlara karşıydı. Olayların gelişimine bakıldığında, Kádár'ın İçişleri Bakanı olarak atanmasının, onu [[Laszlo Rajk]]'ın göstermelik yargılanmasına dahil etmek amacıyla önceden tasarlanmış bir planın parçası olduğu anlaşılıyordu. Soruşturma Devlet Güvenlik Ajansı ve Sovyet Gizli Polis Teşkilatının ortak çalışmasıyla yapılmıştı. Rákosi daha sonra, biraz da övünerek, Rajk ve onun "çetesinin" liderliğindeki "parti karşıtı yapılanmayı" çözmek için günlerce uykusuz kaldığından bahsedecekti. Duruşmalar esnasında, Rákosi bizzat yargıçları arayıp talimatlar yağdırmıştı. Ancak daha sonraları Rákosi, Rajk'ın ölümü ile ilgili Kádár'ı suçlayacaktı.<ref>Gough 2006, p. 42–3.</ref> Rákosi daha sonra olanları anlatırken, Rajk'ın ölüme giderken "Çok yaşa Stalin! Çok yaşa Rákosi!" diye bağırdığını, [[Tibor Szönyi]]'nin tek bir kelime etmediğini, [[András Szalai]]'nin ise ağladığını anlatacaktı. Farkas ve [[Gábor Péter]] da infaz edilenleerin provakatör olduklarına inanmışlardı. Ancak Kádár, çalışma arkadaşlarına karşı yapılan bu suçlamalara şüpheyle yaklaşmıştı.
 
===ShowSahte trialsuçlamalar andve rehabilitationyargılanma===
1950 Ağustos ayının sonlarında Rákosi, [[Macaristan Sosyal Demokrat Partisi]] eski lideri [[Árpád Szakasits]]'in "kapitalist ülkeler adına casusluk yaptığını" kendisine itiraf ettiğini Kádár'a aktardı. Szakasits'nin hapsedilmesi; sosyal demokratlara, işçi sendikası yetkililerine, üst düzey Komünist Parti üyelerine karşı başlatılacak, uzun tasfiye döneminin başlangıcıydı ve bu dönem 1953 yılına kadar devam edecekti. Tasfiye o kadar büyük boyuta ulaştı ki, Macar gizli polisi [[ÁVH]]'nin takip ettiği dosya sayısı bir milyon civarındaydı ki, bu o dönem Macaristan nüfusunun yaklaşık onda birine tekabül ediyordu. Tasfiyeler esnasında Rákosi ve arkadaşları, hızlı bir sanayileşme ve [[kolektivizasyon]] hareketine girişmişlerdi. [[Ernő Gerő]]'nun Macaristan'ı bir demir-çelik ülkesi yapma konusundaki hırsı, toplumun yaşam standardını aşağı çekiyordu.<ref>Gough 2006, pp. 48–9.</ref> Kádár'a güvenemeyen Rákosi, onu İçişleri Bakanlığı görevinden istifaya zorladı. Gerekçe olarak da sağlık problemleri gösterildi. Kádár ikbal merdivenlerinden aşağı inmenin, tasfiye edilmekten evla olduğuna inanıyordu. Ancak bu düşüncesinde yanılıyordu. Halefi [[Sándor Zöld]] ile birlikte, sosyalizm karşıtı hareketlerin önünü alamamakla suçlanıyorlardı.<ref>Gough 2006, p. 50–1.</ref> Kádár, daha sonrasında, Rákosi yönetimi tarafından aleyhine yapılan iddiaları çürütmekle birlikte, çürüttüğü her suçlama ve eleştirinin ardından, yeni bir suçlama ve eleştiriye maruz kalıyordu. İddiaların arkası kesilmiyordu. HeSonunda eventuallysuçlamalara gaveyanıt upvermekten andvazgeçti. inEn onenihayetinde letterbir Kádár even admitted to his faults; claiming that he was stillmektubunda, "politically backward" and "ideologically untrained" when he headedsavaş theöncesi pre-wardönemde [[HungarianMacaristan CommunistKomünist Party|Communist PartyPartisi]]'ne asliderlik Firstettiği Secretary.dönemde, Kádárhala concludedpolitik thatgelişiminin hetekamül hadetmediğini, beenideolojik fooledolarak byyetersiz thekaldığını, capitalistskapitalistler andtarafından thereforekandırıldığını, offeredbu hisyüzden [[resignation]]de fromistifasını activesunarak, politics.aktif Insteadpolitikayı ofbıraktığını" resigning,itiraf andediyordu. losingMerkez hisKomite seatsve inPolitbüro'daki thegörevlerinden Centralistifa Committeeetmiş andolmasına the Politburorağmen, hisparti membershipkongresinde inbu thesegörevleri organsdevam wereettirmesine renewedkarar at the party congressverildi. BelievingGörevlerinin thatiadesi his position was secure and thatüzerine, Rákosi'nin hadona givenbir himşans anotherdaha chancetanıdığını, thoughtkonunun nothingkapandığını more of itzannetti. ThisBu provedkonuda to be wrongyanıldığı, and1951 byMart theayında endanlaşıldı. ofRákosi MarchSovyetler 1951Birliği'ne, Rákosi informed the Soviets that Kádár along with'ın, Zöld andve [[Gyula Kállai]] wereile tohapsedileceği bebilgisini imprisonedveriyordu.<ref>Gough 2006, p. 52–3.</ref>
 
Partiden ihraç edilerek, tasfiye edileceğini ve rejimin gadrine uğrayacağını anlayan Zöld, 18 Nisan 1951 tarihinde, Zöld bütün ailesini katlederek intihar etti. Kádár, o sırada olan bitenden habersiz, evde, hastaneden yeni çıkmış olan eşiyle ilgilenmekteydi.<ref>Gough 2006, p. 53.</ref> Yetkililer Kádár'ı parti merkezine, toplantıya çağırdılar. Evden ayrılırken, başlarındaşefleri [[Gábor Péter]]'ın bulunduğu bir gurup gizli polis tarafından durduruldu.<ref>Gough 2006, p. 54.</ref> Bundan bir yıl sonra Kádár kendisini, [[Miklós Horthy]] adına casusluk yapmak gibi uyduruk bir suçla yargılanarken buldu. Sorgulamalarında ağır işkencelerle ile suçu itiraf ettirilmeye çalışılıyordu.<ref name="crampton264">{{cite book | last = Crampton | first = R.J. | authorlink = | coauthors = | title = Eastern Europe in the Twentieth Century – And After | publisher = Routledge | series = | volume = | edition = | year = 1997 | location = | pages = 264 | language = | url = | doi = | id = | isbn = 978-0415164238 | mr = | zbl = | jfm = }}</ref> However, at the 1954 rehearing of his trial, when asked if he had been maltreated, he answered "Physically no", a denial he repeated in later interviews towards the end of his life. It is thought by some that the stories of brutality were intended to portray him as a victim of Stalinist torture in order to counter his image at home and abroad as a Soviet stooge.<ref>Gough 2006, p. 55</ref>
 
Kádár was found guilty and sentenced to life imprisonment. His incarceration included three years of solitary confinement, conditions far worse than he suffered while imprisoned under the Horthy regime. He was released from prison in July 1954, after the death of Stalin and the appointment of [[Imre Nagy]] as Prime Minister in 1953.
 
Kádár accepted the offer to act as party secretary in the heavily industrialised 13th district of Budapest. He rose to prominence quickly, building up a large following amongst workers who demanded increased freedom for trade unions.
 
==Kaynakça==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/János_Kádár" sayfasından alınmıştır