1950 Türkiye genel seçimleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme, yazış şekli: vaat ett → vadett AWB ile
düzeltme AWB ile
52. satır:
| after_party = Demokrat Parti (1946)
}}
'''1950 Türkiye genel seçimleri''', 14 Mayıs 1950 tarihinde düzenlenen ve [[TBMM 9. dönem milletvekilleri listesi|TBMM 9. dönem milletvekilleri]]nin belirlendiği seçim. "Gizli oy , açık tasnif" yönteminin ilk kez uygulandığı 1950 seçimleri, [[Türkiye Cumhuriyeti]] tarihinin ilk demokratik seçimi olarak kabul edilir. [[1946 Türkiye genel seçimleri|1946 genel seçimleri]]nden sonra, Cumhuriyet tarihinde [[Tek dereceli seçim|tek dereceli]] olarak düzenlenen ve birden fazla partinin katıldığı ikinci milletvekilliği genel seçimidir.<ref name="14 Mayıs 1950 Seçimleri ve CHP’de Bunalım"/>
 
[[çoğunluk sistemi|Liste usulü çoğunluk sistemi]]nin uygulandığı seçimlerde oyların yaklaşık yüzde 55'ini alan [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] kazandığı 416 milletvekilliğiyle [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]'deki sandalye sayısının yaklaşık yüzde 85'ini elde etti. Bu seçimlerle [[Cumhuriyet Halk Partisi]]'nin 27 yıllık iktidarı da sona erdi. Türk siyasi tarihinde iktidarın ilk kez “barış havası” içinde ve halkın arzusuna uyarak “sükunetle” el değiştirdiği 14 Mayıs 1950 seçimleri, "Beyaz İhtilal" olarak da adlandırılır.<ref name="1950 seçimleri Beyaz Devrim mi?">{{cite news| url=http://www.dunyabulteni.net/haber/159759/1950-secimleri-beyaz-devrim-mi | work=dunyabulteni.net | title=1950 seçimleri Beyaz Devrim mi? | first= | last= | date=14 Mayıs 2011| accessdate=6 Ocak 2015}}</ref>
63. satır:
Yeni hükümeti Eylül 1947'de [[Hasan Saka]] kurdu. Saka hükümetinin muhalefetle ilişkileri daha ılımlı oldu. Muhalefetin antidemokratik bulduğu bazı yasalar değişti; Muhalefetin eleştirdiği [[Köy Enstitüleri]]'nin klasik öğretmen okulu yapısına dönüştürülmesi girişimleri başlatıldı, valilerin il başkanlığı yapma uygulamasına son verildi ve cumhurbaşkanlığı ile parti başkanlığı ilişkisinin gevşetilmesi bizzat İnönü tarafından savunuldu.
 
Partiler arasındaki ılımlı hava, muhalefet partisi DP içinde huzursuzluğa neden oldu. CHP'ye karşı sert siyaset izlenmesini isteyen [[Kenan Öner]], [[Sadık Aldoğan]], [[Hikmet Bayur]] DP yöneticilerini muvazaa (danışıklı davranma) ile suçladılar. Parti içi bölünme bu grubun ayrılarak [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]]'ni kurmasına yol açtı (Temmuz 1948). [[Mareşal]] [[Fevzi Çakmak]]'ın fahri başkanı olduğu partinin ilk başkanı Hikmet Bayur oldu. MP'nn kurulmasıyla DP meclis grubu 31'e geriledi. DP bu süreçte dağılmamak için siyasetini sertleştirmeye başladı. DP'nin II. Kongresi'nde (20-25 Haziran 1949) I. Kongre'deki istekler yinelendi, seçim yasasının değiştirilmesi öncelikle istendi. Kongrede alınan karara göre oylar iktidar tarafından değiştirilirse, seçim hilelerine başvurulursa vatandaşlar meşru müdafaa durumunda olacaklar, CHP yönetimi "milletin husumetiyle" karşılaşacaktı. CHP iktidarının "MilliMillî Husumet Andı" adını taktığı bu karara rağmen hükümetle ilişkiler yumuşadı.
 
==Seçim Yasası==